Του Φώτη Σπύρου ΔικηγόρουΚαμιά Δημοτική αρχή δεν θα τα καταφέρει αν δεν έχει την ενεργή συμπαράσταση των δημοτών.
Η συνολική πρόταση με το πρόγραμμα «Καλλικράτης», συνοψίζεται στην έννοια της συμμετοχικής αυτοδιοίκησης, που επιδιώκει να συμπληρώσει τα κενά και τις αδυναμίες του αντιπροσωπευτικού πολιτικού μας συστήματος και να αναδείξει τον πολίτη πρωταγωνιστή των αποφάσεων και να θέσει τα προβλήματά του στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των θεσμών.
Η συμμετοχική αυτοδιοίκηση, με τα νέα δεδομένα, έχει διπλή σημασία. Σημαίνει ενεργό συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες και τις αποφάσεις που τους αφορούν. Σημαίνει παράλληλα και συμμετοχή της αυτοδιοίκησης στις διαδικασίες και τις αποφάσεις της πολιτείας, αναδεικνύοντας έτσι τον ευρύτερο θεσμικό της ρόλο.
Προϋπόθεση για να γίνουν όλα αυτά και για να υπάρξει ανταπόκριση της αυτοδιοίκησης στο νέο, αναβαθμισμένο πολιτικό, αναπτυξιακό, διοικητικό και κοινωνικό ρόλο της, αποτελεί η ενεργή συμμετοχή των πολιτών ως δύναμη ιδεών, προτάσεων, πρωτοβουλιών, στήριξης και ελέγχου. Η κοινωνική διαβούλευση είναι δικαίωμα των πολιτών που πρέπει να κατοχυρώνεται. Σε τοπικό επίπεδο, αξιοποιώντας τις δραστήριες δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών, του εθελοντισμού, των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ), από κοινού με τους πολιτικούς, παραγωγικούς και επιστημονικούς θεσμούς. Όλοι οι ενεργοί πολίτες πρέπει να γίνουν πραγματικοί συμμέτοχοι στις αποφάσεις. Αυτό αφορά και τους νόμιμα εγκατεστημένους στην περιοχή των συγκεκριμένων ΟΤΑ μετανάστες, που ήδη πλέον με νόμο έχουν κατοχυρωθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα για τις ερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Με το νέο θεσμικό πλαίσιο οικοδομείται μια νέα ουσιαστική και δυναμική σχέση των αυτοδιοικητικών θεσμών με τις τοπικές κοινωνίες. Και τούτο γιατί:
- Κατοχυρώνεται η δυνατότητα των ΟΤΑ να οργανώσουν τοπικά δημοψηφίσματα ή διαδικασίες έκφρασης των πολιτών για συγκεκριμένα τοπικά θέματα, προκειμένου οι αποφάσεις να έχουν την ευρύτερη δυνατή συναίνεση.
- Επιπλέον, δύνεται η δυνατότητα αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών για τη διενέργεια ηλεκτρονικών ψηφοφοριών και διατύπωση προτάσεων.
- Δημιουργείται ειδικό θεσμικό πλαίσιο για τις σχέσεις με την κοινωνία των πολιτών και τις ΜΚΟ, τήρηση αρχείου κινήσεων και πρωτοβουλιών πολιτών και εθελοντικών οργανώσεων, κριτήρια πιστοποίησης των τοπικών ΜΚΟ και συντονισμός από τους ΟΤΑ δράσεων προς αυτήν την κατεύθυνση.
- Υποχρεώνεται κάθε ΟΤΑ να δίνει την ευρύτερη δυνατή δημοσιότητα στο επιχειρησιακό του πρόγραμμα, στα ετήσια προγράμματα δράσης, τους προϋπολογισμούς και τους ισολογισμούς, προκειμένου η τοπική κοινωνία να έχει πλήρη γνώση της λειτουργίας των στόχων και της διαχείρισής τους.
Με βάση αυτές τις ενδεικτικές παρατηρήσεις, για το πρόγραμμα «Καλλικράτης» πιστεύουμε ότι αξίζει να ασχοληθεί κάποιος με τα θέματα της Αυτοδιοίκησης είτε από αιρετή θέση είτε ως ενεργός πολίτης.
