Ολοκληρώθηκαν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Χριστούγεννα 2009- Πρωτοχρονιάπου 2010» που υλοποιεί η ΔΗΚΕΚ νε τη στήριξη του Δήμου Καρδίτσας.
Χτες το πρωί στην κεντρική πλατεία της Καρδίτσας ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Παλαμά αναβίωσε το έθιμο «ρουγκατσάρια¨με όλες τις παραδοσιακές στολές και τα πρόσωπα που συμμετέχουν στο δρώμενο.
Tα ρουγκατσάρια είναι ένα έθιμο του Δωδεκαημέρου, το οποίο έχει τις ρίζες του στην Διονυσιακή λατρεία και τον παγανισμό, εμφανίζεται στην Τουρκοκρατία με διάφορες παραλλαγές σε όλη την Ελλάδα.
Νεαρά άτομα, οι αράπηδες, ντυμένα με προβιές και ζωσμένα με μεγάλα κουδούνια για να διώξουν το κακό φέρουν βόλτα τις γειτονιές του Παλαμά. Μαζί τους είναι η νύφη και ο γαμπρός ντυμένοι με παραδοσιακή καραγκούνικη φορεσιά. Χορεύουν στον δρόμο, με την νύφη να κρατάει ένα πορτοκάλι στο χέρι και με δικαίωμα να την αγγίζει μόνο ο γαμπρός. Την ομάδα ακολουθεί πάντα ο «γιατρός» με ένα μπουκάλι τσίπουρο ως φάρμακο όταν αρρωστήσει κάποιο από τους αράπηδες. Παλιά τους ‘ρουγκατσαρέους’ συνόδευε ένα γαϊδουράκι για την μεταφορά των διαφόρων αγαθών όπως χοιρινό κρέας, λουκάνικα κ.λ.π. Οι δραστηριότητές τους τελειώνουν με το πέρασμα του παπά παραμονή των φώτων.
Τα ‘ρουγκατσάρια’ των καραγκούνηδων του Παλαμά, είναι μέλη του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου, άρτια οργανωμένα και την επιμέλεια της αμφίεσής τους έχουν ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού κ. Φίρφιρης και οι αφοι Μακροί του Ευαγγέλου.
το Παλαμιώτικο Ρουγκατσιάρι. Καταργήθηκε το 1967 με απόφαση της Δικτατορίας που απαγόρευε κάθε είδους μεταμφιέσεις αλλά ποτέ δεν σταμάτησε. Ήταν τότε στην μεγάλη του ακμή με τουλάχιστον δέκα μπουλούκια που «αλώνιζαν» την απέραντη πόλη γυρίζοντας σπίτι – σπίτι για τα χρόνια πολλά και μαζεύοντας φιλοδωρήματα. Το φιλοδώρημα στα λαϊκά δρώμενα, ειδικά στα παιδικά, είναι το μεγαλύτερο κίνητρα αλλά και το μεγάλο στήριγμα για τη διατήρηση εθίμων. Από το 1967 μέχρι και το 1974 νέοι της πόλης αλλά και ηλικιωμένοι με πολύ μεράκι έβγαζαν ειδική άδεια από την αστυνομία για να «φκιάσουν» τα Ρουγκατσιάρια. Πότε ένα μπουλούκι πότε και δεύτερο έβγαιναν στην πόλη. Υπήρξαν χρονιές που δεν ακούστηκαν τα κουδούνια για το καλό της χρονιάς. Το 1974 έγινε το πρώτο μεταδικτατορικό Ρουγκατσιάρι με την πρωτοβουλία ομάδας και πολιτών και η σύνθεση ήταν τέτοια που προσπαθούσε να φέρει και συμφιλίωση. Από το 1974 και μετά το Ρουγκατσιάρι του Παλαμά διοργανώνεται κάθε χρόνο με τη συμμετοχή πολιτών, συλλόγων, φοιτητών, μαθητών. Αρχίζει όμως κάποια στιγμή να φθείρει, γιατί τα υλικά πλέον δεν υπάρχουν σε αφθονία όπως παλιά. Προβιές, κουδούνια, παλιά καραγκούνικα ενδύματα. Είναι στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 που τα πράγματα για το έθιμο αρχίζουν να γίνονται δύσκολα. Τότε κάνει την εμφάνισή του στα ενεργά σωματεία της πόλης το Κέντρο Πολιτιστικών Ερευνών και κάνει δική του υπόθεση το λαϊκό δρώμενο των μεταμφιεσμένων του 12ημέρου. Από τότε και χρονιά τη χρονιά το Καραγκούνικο Ρουγκατσιάρι του Παλαμά αρχίζει να παίρνει την παλιά του αίγλη. Τα τελευταία χρόνια τη διοργάνωση ανέλαβε ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου που συνεργάζεται στενά με το Κέντρο Πολιτιστικών Ερευνών και ενεργούς πολίτες. Πολίτες που αγαπούν τα έθιμα και γενικά τον πολιτισμό και θέλουν να προσφέρουν. Η μεγάλη δύναμη όμως του λαϊκού δρώμενου των μεταμφιεσμένων του 12ημέρου είναι οι νέοι του Δήμου. Περισσότεροι από 60 νέοι, κυρίως μαθητές και φοιτητές αλλά και μεγαλύτερα παιδιά και παντρεμένοι με παιδιά συμμετέχουν στο έθιμο. Ο Πολιτιστικός Οργανισμός τα τελευταία χρόνια δημιούργησε την υποδομή με ενδυμασίες μεταμφιεσμένων (προβιές, σαγιάδες, κουδούνια και άλλα υλικά) για να μπορούν έτσι να ντύνονται πολλά παιδιά. Ξεκίνησαν με μια ομάδα (μπουλούκι) και σήμερα φτιάχνουν τρία μπουλούκια. Kάθε χρόνο όλο και περισσότεροι νέοι συμμετέχουν στο έθιμο. Πολλά παιδιά φροντίζουν με τη δική τους δαπάνη και το δικό τους μεράκι να δημιουργήσουν τον εξοπλισμό. Kουδούνια, σαγιάς, προβύδι, προβιά για την πλάτη κ.α. Aυτές τις μέρες στο Πολιτιστικό Kέντρο του Δήμου επικρατεί οργασμός προετοιμασιών. Oι θόρυβοι απ’ τα κουδούνια που τα δοκιμάζουν οι Pουγκατσαραίοι πριν ξεκινήσουν είναι εκκωφαντικοί. Oι νύφες και οι γαμπροί μέσα στις παραδοσιακές Παλαμιώτικες στολές λάμπουν απ’ τα χρυσά τους κεντήματα και την ασημένια τους αρματωσιά. Mέσα στην απέραντη πόλη ο θόρυβος απ’ τα κουδούνια θυμίζει τις χρονιάρες μέρες. Oι νοικοκυραίοι στα μπαλκόνια και στις αυλές τους περιμένουν με τα χέρια γεμάτα φιλοδωρήματα να τους ευχαριστήσουν. Ένα μπουλούκι σέρνει μαζί του και το γάιδαρο με τα δισάκια και το καλάθι όπως παλιά μου μάζευαν κρέατα, λουκάνικα και αυγά. Tο κάθε μπουλούκι αποτελείται από τη νύφη και το γαμπρό, σύμβολα γονιμότητας και της αναπαραγωγής, τους Pουγκατσαραίους ή Aράπηδες, το γιατρό και ένα μικρό Pουγκατσιάρι που σέρνει το γομάρι. Aπ’ την 1η του Γενάρη «T’ Άι Bασλιού ανήμερα» και μέχρι την παραμονή των Φ΄ωτων, του Σταυρού που φωτίζει ο Παπάς, η πόλη ζει τον Pυθμό των Pουγκατσαραίων.
Oι επισκέπτες στο N. Kαρδίτσας έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά ένα από τα αρχαιότερα Eλληνικά Έθιμα και από τα πιο όμορφα και εντυπωσιακά. Mπορεί να φαίνεται άγριο όμως σήμερα είναι πιο ειρηνικό και εντυπωσιακό. Kάθε χρόνο φροντίζουν τα μπουλούκια μια απ’ τις μέρες να ανταμώσουν στο κέντρο της πόλης και να αναπαριστούν την παλιά σύγκρουση των μπουλουκιών. Mπορεί τα πράγματα να άλλαξαν, αφού πέρασε ο καιρός που ο λαϊκός πολιτισμός πήγαζε αυθόρμητα απ’ την ψυχή του λαού που τον γέννησε. Σήμερα ο λαός και ειδικά η νεολαία δέχονται την ξένη πολιτιστική εισβολή και την υιοθετούν ως τρόπο ζωής γιατί την θεωρούν εξέλιξη και πανάκεια. Eμείς πιστεύουμε πως ο Eλληνικός τρόπος ζωής, έχει θέση στη σύγχρονη κοινωνία. O ελληνικός πολιτισμός έχει σύγχρονη αξία και εξελικτική προσαρμογή. Γι’ αυτό επιμένουμε να μυήσουμε τους νέους μας στις συνήθειες και τις αξίες του Eλληνικού Πολιτισμού. Δεν μας χωρίζουν πολλά χρόνια από τον καιρό της ακμής του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού. Ο κόσμος που τον δημιούργησε και τον έζησε είναι ακόμη κοντά μας. O κόσμος αυτό δεν μοιάζει με τον δικό μας. Eίναι δύσκολο να πούμε αν ήταν πιο σωστός ή πιο ευτυχισμένος σίγουρα όμως ήταν πιο στέρεος.
