Στο Γενικό Νοσοκομείο Καρδίτσας την Τρίτη 29 Απριλίου και ώρα 1μμ πραγματοποιήθηκε, στο αμφιθέατρο του νοσοκομείου, ενημερωτική ομιλία με θέμα «Νοσήματα που μεταδίδονται με διαβιβαστές (κουνούπια)». Η ομιλία διοργανώθηκε από τη Διοίκηση του Νοσοκομείου σε συνεργασία με το Γραφείο Εκπαίδευσης, το Γραφείο Λοιμώξεων και το Τμήμα Επισκεπτριών Υγείας και πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της συνεχιζόμενης κατάρτισης των υπαλλήλων καθώς και στα πλαίσια της προσπάθειας ενημέρωσης των πολιτών του νομού για τα νοσήματα που μεταδίδονται μέσω των κουνουπιών. Κύριοι ομιλητές ήταν ο κος Μπαθρέλλος Ευστάθιος, Επιμελητής Α’ της Α’ Παθολογικής Κλινικής οι κκ Πιτσιάβα Ολυμπία και Ευαγγελοπούλου Ιωάννα, Επισκέπτριες Υγείας.
Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις για το Κοινό
ΕΛΟΝΟΣΙΑ
Τι είναι η ελονοσία;
Η ελονοσία είναι μία σοβαρή νόσος που οφείλεται στο πλασμώδιο (Plasmodium), ένα μικροοργανισμό (παράσιτο) που προσβάλλει τα ερυθρά αιμοσφαίρια στο αίμα.
Πως μεταδίδεται η ελονοσία;
Το παράσιτο δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Δεν μεταδίδεται μέσω της συνήθους κοινωνικής (π.χ. άγγιγμα, φιλί), σεξουαλικής ή άλλης επαφής.
Μεταδίδεται:
• Με τσίμπημα από θηλυκό μολυσμένο κουνούπι που ανήκει στο γένος Anopheles.
• Μόνο κουνούπια του γένους αυτού μπορούν να μεταδώσουν την ελονοσία και πρέπει προηγουμένως να έχουν τσιμπήσει άτομο που είναι μολυσμένο με το παράσιτο που προκαλεί την ελονοσία.
• Με μετάγγιση αίματος, μεταμόσχευση οργάνων και χρήση μολυσμένων βελονών ή συριγγών. Σπανιότερα η μετάδοση μπορεί να γίνει και από την μητέρα στο έμβρυο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ελονοσίας;
Τα κύρια και πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ελονοσίας είναι:
Υψηλός πυρετός με ρίγη, εφίδρωση, και κεφαλαλγία, μυαλγία και γενική αδιαθεσία. Ο πυρετός εμφανίζεται συνήθως κάθε δεύτερη ή κάθε τρίτη μέρα.
Πόσο σύντομα εμφανίζονται τα συμπτώματα;
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα εμφανίζονται 10 ημέρες έως 4 εβδομάδες μετά το τσίμπημα, όμως μπορεί να εμφανιστούν έως και 1 χρόνο μετά την επαφή με το κουνούπι.
Ποια είναι η θεραπεία της ελονοσίας;
Υπάρχουν διάφορα αποτελεσματικά ανθελονοσιακά φάρμακα. Η θεραπεία καλό είναι να ξεκινήσει έγκαιρα στα πρώτα στάδια της νόσου πριν αυτή γίνει χρόνια ή εξελιχθεί σε σοβαρή μορφή.
Εάν μολυνθώ από ελονοσία θα παραμείνω μολυσμένος για όλη μου την ζωή;
Όχι. Εάν χρησιμοποιηθεί η κατάλληλη θεραπεία ο ασθενής μπορεί να γίνει καλά και να εξολοθρευτούν όλα τα παράσιτα. Η ασθένεια όμως μπορεί να επιδεινωθεί ή να εμφανίσει υποτροπές εάν δεν γίνει η σωστή θεραπεία.
Αν νοσήσω από ελονοσία θεωρείται ότι προστατεύομαι από αντισώματα για την υπόλοιπη ζωή μου;
Τα άτομα τα οποία εκτίθενται συχνά στο πλασμώδιο της ελονοσίας στις ενδημικές χώρες, σταδιακά αναπτύσσουν μερική ανοσία, δηλαδή δεν νοσούν με βαριά συμπτώματα. Η ανοσία αυτή δεν διαρκεί για πολύ αν απομακρυνθούν από τις ενδημικές χώρες παραμονής τους, οπότε μπορούν σε νέα μόλυνση από το παράσιτο να νοσήσουν.
Υπάρχει εμβόλιο κατά της ελονοσίας;
Αυτή τη στιγμή δεν κυκλοφορεί εμβόλιο κατά της ελονοσίας.
Σε ποιές χώρες υπάρχουν κρούσματα ελονοσίας;
Οι κλιματικές συνθήκες επηρεάζουν τη γεωγραφική και εποχική κατανομή της νόσου. Σε πολλές τροπικές περιοχές η νόσος μεταδίδεται όλο το έτος, ενώ στις εύκρατες περιοχές η μετάδοση σχεδόν διακόπτεται κατά τους ψυχρούς μήνες
Μπορώ να αρρωστήσω από ελονοσία στην Ελλάδα;
Τα κρούσματα ελονοσίας στην Ελλάδα αφορούν συνήθως είτε σε αλλοδαπούς που μολύνθηκαν σε χώρα του εξωτερικού είτε σε άτομα που ταξίδεψαν σε ενδημικές χώρες και μολύνθηκαν εκεί. Κουνούπια του γένους Anopheles (το μόνο που μεταδίδει την ελονοσία από άνθρωπο σε άνθρωπο) ανευρίσκονται και στην χώρα μας όπως και σε πολλές άλλες χώρες που έχουν εξαλείψει την ελονοσία.
Στην Ελλάδα εμφανίστηκαν πρόσφατα σποραδικά περιστατικά ελονοσίας, χωρίς ιστορικό μετακίνησης σε ενδημική χώρα. Κατά συνέπεια θα πρέπει να τηρούνται συστηματικά μέτρα προστασίας από τα τσιμπήματα κουνουπιών και να εφαρμόζεται συστηματική καταπολέμηση των κουνουπιών σε επίπεδο κοινότητας.
ΙΟΣ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ
Τι είναι λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου και πώς μεταδίδεται ;
Η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου είναι νόσημα που μεταδίδεται κυρίως από τσίμπημα κουνουπιού και προσβάλλει ζώα (άγρια πτηνά, άλογα) και τον άνθρωπο.
Πως μεταδίδεται η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Α. Μολυσμένα κουνούπια (τα κουνούπια μολύνονται από άρρωστα πτηνά ή άλλα ζώα πχ άλογα).
Β. Μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις. Σε πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων έχει αναφερθεί μετάδοση του ιού από μεταμόσχευση οργάνου, μετάγγιση αίματος και σπάνια από τη μητέρα στο έμβρυο.
Γ. Ο ιός δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Α. Το 80% των ατόμων που μολύνονται δεν εκδηλώνουν κανένα σύμπτωμα.
Β. Το 20% εμφανίζουν ήπια συμπτώματα (πυρετό, πονοκέφαλο, αδυναμία, πόνο στους μυς και τις αρθρώσεις, διόγκωση των λεμφαδένων). Τα συμπτώματα φεύγουν σε 4 έως 7 ημέρες.
Γ. Λιγότεροι από 1% εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα.
Πόσο σύντομα εμφανίζονται τα συμπτώματα;
Μετά το τσίμπημα του κουνουπιού μεσολαβούν συνήθως 2 έως 14 ημέρες για την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα από τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Συνήθως διαρκούν μερικές ημέρες, αν και μερικές φορές η διάρκεια είναι μεγαλύτερη.
Πώς θεραπεύεται η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Στις ηπιότερες περιπτώσεις ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα περνούν μόνα τους ενώ στα πιο σοβαρά περιστατικά που χρειάζεται να νοσηλευθούν χορηγείται υποστηρικτική θεραπεία.
Υπάρχει εμβόλιο για τον ιό του Δυτικού Νείλου;
Δεν υπάρχει προς το παρόν διαθέσιμο εμβόλιο.
Γιατί λέγεται ιός του Δυτικού Νείλου;
Ονομάστηκε έτσι γιατί αναγνωρίστηκε πρώτη φορά στην επαρχία του Δυτικού Νείλου στην Ουγκάντα το 1937.
Σε ποιες χώρες υπάρχουν κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου;
Κρούσματα και επιδημίες λοίμωξης από τον ιό του δυτικού Νείλου σε ανθρώπους και ζώα έχουν εκδηλωθεί στην Αφρική, Ασία, Μέση Ανατολή, Ευρώπη και το 1999 για πρώτη φορά στις ΗΠΑ.
Υπάρχει πιθανότητα να μολυνθώ αν κάνω μετάγγιση αίματος ή μεταμόσχευση;
Παρότι υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες αναφορές για μετάδοση του ιού με αυτό τον τρόπο, θεωρείται πολύ σπάνιος τρόπος μετάδοσης.
Τι μπορώ να κάνω για να αποφύγω πιθανή μόλυνση από τσίμπημα κουνουπιών:
Να αποφεύγω τα τσιμπήματα των κουνουπιών:
Χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα και πάνω από τα ρούχα.
Δεν υπάρχει αντένδειξη για τη χρήση σε εγκύους και θηλάζουσες μητέρες, ενώ δεν συστήνεται η χρήση τους στα βρέφη μέχρι 2 μηνών.
Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα.
Κυκλοφορούν στο εμπόριο στις εξής μορφές: αερόλυμα (αεροζόλ), ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ («φιδάκια») κλπ. Πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή.
Υπολειμματικός ψεκασμός εσωτερικών χώρων. Ψεκάζοντας τις επιφάνειες μέσα στο εσωτερικό των σπιτιών και των καταλυμάτων, το εντομοκτόνο που επικάθεται στην επιφάνεια, σκοτώνει τα κουνούπια που έρχονται σε επαφή με την επιφάνεια αυτή.
Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων.
Ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα (μακριά μανίκια και παντελόνια). Πιο αποτελεσματικά είναι τα ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα.
Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.
Προσοχή κατά τις σημαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιμπήματα. Το είδος του κουνουπιού (ανωφελής) που μεταφέρει το πλασμώδιο της ελονοσίας τρέφεται από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.
Να αποφεύγω τα κουνούπια στο σπίτι:
Αντικουνουπικά πλέγματα (σίτες).
Χρήση κουνουπιέρας.
Απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου, ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών τους. Σημειώνεται ότι ακόμα και το έδαφος που παραμένει για μεγάλα διαστήματα υγρό μπορεί να αποτελέσει σημείο εναπόθεσης αυγών.
Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει.
Καλό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων, φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο ενήλικα κουνούπια).
Χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).
