Ο Νίκος Σαλαγιάννης, μιλώντας στη Βουλή για το ασφαλιστικό, είπε μεταξύ άλλων:
«Επειδή θεωρώ ότι το ασφαλιστικό αποτελεί τον πυρήνα των θεμελιωδών δικαιωμάτων κάθε εργαζόμενου, γι’ αυτό παίρνω το λόγο με πολλή περίσκεψη και με πραγματική συναίσθηση κοινωνικής και πολιτικής ευθύνης.
Ό, τι θα πω, σ’ αυτή τη λογική υπακούει. Δεν θα ασχοληθώ καθόλου με τους συναδέλφους της Νέας Δημοκρατίας. Είναι καταδικασμένοι στη συνείδηση του κόσμου και θα κάνουν χρόνια να φύγουν από εκεί. Γιατί ευθύνονται κυρίαρχα για το ότι σήμερα σηκώνουμε τέτοιο μεγάλο βάρος, για να ανορθώσουμε το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.
Θα μιλήσω μόνο για μας, για την Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, για μας που αναλάβαμε τη μεγάλη ευθύνη να ανασυγκροτήσουμε τη χώρα.
Λοιπόν, στη δική μου αντίληψη, το σχέδιο νόμου για τα Ασφαλιστικό έχει τρεις πλευρές.
Η μία πλευρά, αποτελεί μεταρρυθμιστική τομή με τα όλα της. Επί δύο δεκαετίες συζητούσαμε ότι υπάρχει ανάγκη μίας μεγάλης τομής. Επιχειρήσαμε κάποιες απ’ αυτές. Καμία δεν ολοκληρώσαμε, γιατί το πολιτικό κόστος μας τρόμαζε. Συνεχίζαμε μία πορεία που ξέραμε ότι θα φτάσει στην κατάρρευσή του και στην αδυναμία να πληρώσουμε συντάξεις. Και για μας και για τα παιδιά μας. Για παράδειγμα, επιτρέψαμε σε κάποιους να βγαίνουν στη σύνταξη απ’ τα 40 – 45 τους, με παχυλές συντάξεις και μετά να συνεχίζουν την «μαύρη» εργασία… Αυτή είναι η αλήθεια.
Θα το συνεχίσουμε έτσι;
Έχει και μία δεύτερη πλευρά. Αυτή η μεγάλη τομή, οι μεγάλες αλλαγές, έγιναν επώδυνες από την ανάγκη να υπακούσουν σε μία οικονομική συγκυρία συντριπτική για τη χώρα. Οι αλλαγές, που θέλαμε να κάνουμε και που είχαμε προγραμματισμένες προεκλογικά, έγιναν επώδυνες μετεκλογικά. Η Κυβέρνηση ανάλαβε την ευθύνη να κάνουμε αυτές τις επώδυνες αλλαγές, γιατί ξέρουμε ότι δεν γίνεται αλλιώς. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Μπορούμε να την αρνηθούμε;
Υπάρχει, όμως, και μια τρίτη πλευρά: Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις που αλλάζουν βίαια τους όρους και τις προσδοκίες μιας ολόκληρης ζωής, εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων. Αυτό συμβαίνει π.χ με τις γυναίκες που έχουν ανήλικα παιδιά και που μέσα σε τρία χρόνια τους ρίχνουμε στο κεφάλι δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια!
Επίσης, είναι τραγικό που εξαναγκαζόμαστε να κόψουμε την 13η και 14η σύνταξη. Είναι επώδυνες και βίαιες αυτές αλλαγές. Και στη διαπραγμάτευση με την τρόικα δεν μπορέσαμε, δυστυχώς, να βάλουμε κόκκινες γραμμές…Έτσι είναι…
Σήμερα ο Πρωθυπουργός άφησε την ελπίδα ότι όταν μπορέσουμε και τα οικονομικά μας το επιτρέψουν, θα αποκαταστήσουμε τις απώλειες απ’ τις συντάξεις αυτές. Δεν ξέρω αν μπορέσουμε να κάνουμε κάτι άλλο και για τις μητέρες με ανήλικα παιδιά…
Γι’ αυτές τις σκληρές διατάξεις θα μπορούσε κάποιος να πει ότι καταψηφίζει το νομοσχέδιο. Σε άλλες συνθήκες, ποτέ δεν θα στήριζα τέτοιου είδους διατάξεις. Όμως, στη δική μου συνείδηση κάθε φορά μετράει το μείζον.
Και το μείζον σ’ αυτές τις συνθήκες είναι να καταφέρει η Κυβέρνηση να ανασυγκροτήσει τον τόπο. Με μια τιτάνια προσπάθεια. Λοιπόν, δεν θα ήμουν εγώ αυτός που θα υπονόμευε αυτή τη δυνατότητα, καταψηφίζοντας μιας τέτοιας σημασίας νομοσχέδιο.
Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο είναι η ψήφος μου θετική.
Αλλά, όμως, με την ίδια συνείδηση πολιτικής και κοινωνικής ευθύνης, επισημαίνω στην Κυβέρνηση, ότι μέχρι σήμερα και στο ασφαλιστικό και στο εισοδηματικό και στο εργασιακό και στο φορολογικό, τα βάρη έπεσαν μονόπαντα στους εργαζόμενους και στους συνταξιούχους. Μονόπαντα! Είναι και άδικο και αντικοινωνικό και αντιαναπτυξιακό και αναποτελεσματικό.
Γι’ αυτό δεν μπορούμε να μείνουμε μόνο εκεί! Δεν μπορεί να μην πληρώνουν και αυτοί που τα έχουν, αυτοί που τα πήραν, αυτοί που έφτιαξαν περιουσίες και αυτοί που τα διαχειρίζονται. Κι όμως, αυτό γίνεται…
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ούτε το ασφαλιστικό που συζητάμε, αλλά ούτε και όλα τα άλλα θα μπορέσουν να επιβιώσουν, αν δεν ανορθώσουμε τη οικονομία, αν δεν στηρίξουμε την ανάπτυξη και αν δεν επιβάλουμε κανόνες δίκαιους που να ισχύουν για όλους, ισχυρούς και αδύναμους. Ισχυρίζομαι, ότι τώρα που ολοκληρώνουμε τα δύσκολα, είναι επιτακτικό για την Κυβέρνηση να κάνει μια νέα αρχή, με μια νέα δυναμική.
Υπάρχουν μερικά πράγματα θεμελιώδη, που θέλω να προσέξει ιδιαίτερα η Κυβέρνηση.
Θεωρώ ότι μπήκαμε σε ένα τυφλό τούνελ και κλείσαμε πίσω μας την πόρτα. Για να βρούμε διέξοδο και να βγούμε απ’ το τούνελ, πρέπει να έχουμε συγκεκριμένο Εθνικό Σχέδιο. Να ξέρει ο πολίτης πού είμαστε, πού πάμε, πού θα καταλήξουμε. Να πούμε και το χρονοδιάγραμμα για να υπάρχει προσδοκία, να υπάρχει ελπίδα και να μπορεί η κοινωνία να μπει στο παιχνίδι. Τουλάχιστον ένα κομμάτι της στην αρχή, το πιο δημιουργικό, να εμψυχωθεί, να κινητοποιηθεί, να στηρίξει αυτή την υπόθεση. Γιατί τώρα κάθεται απέναντι φοβισμένη, αμφίβολη και απαισιόδοξη.
Για να εμπνεύσουμε πρέπει το Σχέδιό μας να είναι ορατό, συγκεκριμένο, συνεκτικό και με επιχειρησιακά σχέδια κατά τομέα. Αυτό δεν το έχουμε κάνει ακόμη. Είναι κατεπείγον, να το κάνουμε τώρα…
Αλλιώς όλη αυτή η προσπάθεια μπορεί να καταλήξει τελικά σε έναν τοίχο και να πάνε όλα χαμένα. Από μέτρα σε νέα μέτρα κι από δίλημμα σε δίλημμα…
Δεν πρέπει με τίποτα να πάμε την κοινωνία από δίλημμα σε δίλημμα και κάθε φορά το δίλημμα να είναι πιο συντριπτικό γι’ αυτήν…
Κι εν πάση περιπτώσει, είναι αλήθεια ότι σε αυτά τα διλήμματα δεν μπορούμε να λέμε πάντα ότι «παλεύουμε για τη Χώρα». Καμιά φορά αυτό το ότι «παλεύουμε για τη χώρα», για να «μη φτωχύνει η χώρα», «να βγει από το αδιέξοδο η χώρα», νιώθω ότι, ως επιχείρημα, ξεχνάει την κοινωνία και το λαό. Δεν το καταλαβαίνω, ειλικρινά, τι εννοούμε; ότι αυτή η χώρα είναι χωρίς το λαό της; Ότι αυτή η πατρίδα είναι χωρίς την κοινωνία;
Εγώ ξέρω ότι η χώρα και η πατρίδα είμαστε εμείς και τα παιδιά μας. Γι’ αυτό θέλω, όταν λέμε «να σώσουμε τη χώρα», να εννοούμε πως θα σώσουμε το λαό και την κοινωνία μας, θα σώσουμε το μέλλον των παιδιών μας. Έτσι βλέπω το «να σώσουμε τη χώρα». Όχι να ξεχωρίζουμε τη χώρα μας απ’ το λαό μας…
Αυτή τη διάσταση έχει η ψήφος μου. Αυτή την έννοια έχει η ψήφος μου. Γι’ αυτή την υπόθεση παλεύω».
