Πλάτων και Επίκουρος είναι οι δύο πόλοι της συναισθηματικής και διανοητικής ζωής, η πιο βαθιά ριζωμένη στην ανθρώπινη φύση αντίθεση, καθρέφτισμα της οικονομικής και κοινωνικής αντίθεσης. Ο Πλάτων είναι ο τυπικός αντιπρόσωπος του ιδεαλισμού και ο Επίκουρος του υλισμού.
Υπάρχει πλειάδα φιλοσόφων και από τις δύο πλευρές.
Στο χώρο των ιδεαλιστών βρίσκουμε τους: Πυθαγόρα, Σωκράτη, Πλάτωνα, Καρτέσιο, Καντ, Σέλλινγκ, Φίχτε, Χέγκελ, Ρουσώ, Σοπεγχάουερ, Ράσσελ κ.α.
Στο χώρο των υλιστών τους: Θαλή, Πρωταγόρα, Ηράκλειτο, Επίκουρο, Δημόκριτο, Σπινόζα, Βάκων, Χόμπς, , Λομονόσσωφ, Φρομ Φόϋερμπαχ, Δαρβίνο, Μαρξ, Ένγκελς, Παυλώφ, Τσόμσκυ , Μπιτσάκη
κ.α.
Οι ιδεαλιστές στηρίζουν την εξουσία και την θρησκεία και πιστεύουν στην ύπαρξη θεού.
Οι υλιστές αρνούνται τις θρησκείες και την ύπαρξη θεού.
Ο Πλάτων υπήρξε μεγάλος αριστοκράτης, γνωστός αντίπαλος της δημοκρατίας, μεγαλογαιοκτήμονας, μεγαλοδουλοκτήτης, μεγάλος υποστηρικτής της οικονομικής ολιγαρχίας της εποχής του.
Κάποιοι ιδεαλιστές όπως ο Σοπενχάουρ καταφέρονται και κατά της θρησκείας.
Από τους ιδεαλιστές υπάρχει πλειάδα βιβλίων και συγγραμμάτων από την αρχαιότητα ως σήμερα, ενώ από τους υλιστές της αρχαιότητας δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα, διότι η εκάστοτε άρχουσα τάξη, φρόντιζε να τα καταστρέφει ή να τα εξαφανίζει. Όμως, φρόντιζε και φροντίζει να προβάλει τον ιδεαλισμό και τους ιδεαλιστές και να αποσιωπά τον υλισμό και τους υλιστές.
Ο Κώστας Λάμπος στο βιβλίο του «ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙ-δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας» γράφει τα εξής: «. Ο Πλάτωνας επεδίωκε να καίει δημόσια τα βιβλία των υλιστών φιλοσόφων, επειδή δίδασκαν την ενότητα την αυθυπαρξία και την αιωνιότητα του υπαρκτού κόσμου. Ο Πρωταγόρας διώχθηκε από την Αθήνα εξαιτίας της αθεΐας του και τα βιβλία του παραδόθηκαν στην πυρά. Ο Πλάτων ήθελε να καούν τα έργα του Δημόκριτου και η επιθυμία του πραγματοποιήθηκε. Αν τα γραπτά των υστερότερων υλιστών , όπως του Δημόκριτου και του Επίκουρου δεν είχαν χαθεί, σίγουρα θα είχαμε μια ανάλυση της παλιότερης Ελληνικής κοινωνίας, βαθύτερη απ΄αυτή του Αριστοτέλη. Μα γιαυτό ίσαμε ένα βαθμό χάθηκαν. Βέβαια τα γραπτά του Πλάτωνα, που όχι μόνο δεν ενοχλούσαν τις εξουσίες, αλλά τους ήταν και χρήσιμα, δεν χάθηκαν ούτε και κάηκαν ποτέ και από κανένα…»
Από το ίδιο βιβλίο διαβάζουμε: «Πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ για την ανθρώπινη ανάπτυξη μας δίνει τα παρακάτω στοιχεία:
-Οι χώρες με υψηλό δείκτη ευημερίας και χαμηλό δείκτη αναλφαβητισμού παρουσιάζουν τα χαμηλότερα ποσοστά θρησκευτικότητας και το υψηλότερο ποσοστό του πληθυσμού δηλώνουν άθεοι.
– Οι χώρες με υψηλό δείκτη φτώχειας και αναλφαβητισμού, παρουσιάζουν υψηλό δείκτη θρησκευτικότητας και πολύ μικρά ποσοστά άθεων.
-Οι χώρες που αναγνωρίζουν την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων, έχουν πολύ χαμηλή θρησκευτικότητα και μεγάλα ποσοστά άθεων.
-Οι χώρες που διοικούνται από αυταρχικά καθεστώτα και στις οποίες δεν αναγνωρίζεται η ισότητα των δύο φύλων και οι γυναίκες ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά θρησκευτικότητας και ταλιμπανισμού και ελάχιστα ποσοστά αθεΐας .
Τέλος τα συμπεράσματα μιας σχετικά πρόσφατης έρευνα της κοινής γνώμης σε διάφορες αναπτυγμένες χώρες, έδειξε: Το 85% των Σουηδών, το 72% των Ανατολικογερμανών, το 65% των Ιαπώνων, το 54% των Γάλλων, το 54% των Ισραηλινών, το 52% των Νορβηγών, το 49% των Δανών, το 44% των Βρετανών, και το 42% των Δυτικογερμανών, δήλωσαν ότι δεν πιστεύουν στο θεό.»
- Το βιβλίο του Κ. Λάμπου «ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ-δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας» παρουσιάζεται την προσεχή Κυριακή 22-5-16 ώρα 11 πρωί στην αίθουσα της ΠΕΔ Μεγ. Αλεξάνδρου 34, από τους Σωκρ. Βασιλάκο, Βαγγ. Κατσαρό, Κρύστα Λάππα, Αριστοτ. Τσόγκα και το συγγραφέα.