Η ιατρική αποτελεί για εκείνον και λειτούργημα και προσφορά και αυτό ακριβώς υπηρετεί με συνέπεια εδώ και χρόνια. Ο λόγος για τον Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου Καρδίτσας κ. Σωτήρη Κουλοκτσή (ιατρός καρδιολόγος στο επάγγελμα) που στη συνέντευξη που μας παραχώρησε μας μιλάει αναλυτικά για το έργο του και τις δράσεις του Συλλόγου, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως Νομός στον τομέα της υγείας, για το πόσο έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση την ανθρώπινη υγεία, αλλά και για τη σχέση του με την πολιτική καθώς, όπως είναι γνωστό, είναι πολιτευτής της Ν.Δ.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Ερ.: Είναι κοινή παραδοχή ότι ο κλάδος της υγείας στην Ελλάδα κλυδωνίζεται από πάρα πολλά προβλήματα και έχουμε φθάσει σε ένα τέτοιο σημείο ώστε τα δημόσια Νοσοκομεία να μην διαθέτουν ούτε γάζες. Σε τοπικό επίπεδο που εντοπίζονται τα κυριότερα προβλήματα και με ποιους τρόπους προσπαθεί να παρεμβαίνει κάθε φορά ο Ιατρικός Σύλλογος Καρδίτσας για την αντιμετώπισή τους;
Απ.: Η υγεία έχει πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από την κρίση που μαστίζει τη χώρα μας 7 χρόνια τώρα και είναι απόρροια των εξοντωτικών δημοσιονομικών περιορισμών με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε οριακή κατάσταση. Στη χώρα μας ο προϋπολογισμός για την υγεία είναι στο 5% του ΑΕΠ όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 7% και τα όρια ασφαλείας κάθε συστήματος υγείας είναι στο 6% και αυτό δεν επιτρέπει αισιόδοξες προσδοκίες για το κοινωνικό κράτος. Εκτός της υποχρηματοδότησης μεγάλο πρόβλημα για τη δημόσια υγεία είναι και η υποστελέχωση σε ανθρώπινο δυναμικό.
Οι ελλείψεις σε μόνιμο ιατρικό προσωπικό στο ΕΣΥ υπολογίζονται σε 6.500, ενώ οι ελλείψεις νοσηλευτών σε 20.000 περίπου. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο εάν σκεφθεί κανείς πως λόγο της οικονομικής κρίσης η προσέλευση των ασθενών στα νοσοκομεία υπολογίζεται πως έχει αυξηθεί κατά 70%.
Ερ.: Ειδικά για το Νοσοκομείο Καρδίτσας, όπου τα περισσότερα Τμήματα είναι υποστελεχωμένα, τι έχετε να πείτε; Μήπως ως τοπική κοινωνία θα έπρεπε να ασχοληθούμε πιο ενεργά και πιο συντονισμένα με όλα αυτά τα ζητήματα;
Απ.: Στο Νοσοκομείο Καρδίτσας το σοβαρότερο πρόβλημα αυτή την περίοδο εντοπίζεται στην παθολογική κλινική όσον αφορά το ιατρικό προσωπικό, όπου από τις 13 θέσεις μονίμων ιατρών για διάφορους λόγους είναι σήμερα ενεργείς οι 7. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, εδώ και καιρό να είναι στο στάδιο εξουθένωσης οι γιατροί, οι οποίοι καταβάλουν καθημερινά υπεράνθρωπες προσπάθειες για να διατηρήσουν ανοικτή την κλινική. Εδώ χρειάζονται άμεσα (σήμερα) τουλάχιστον δύο μόνιμους γιατρούς. Τα εξουθενωτικά ωράρια και γενικότερα η κατάσταση που επικρατεί στα νοσοκομεία ωθεί αρκετούς συναδέλφους να τα εγκαταλείψουν και να συνεχίσουν την εργασία τους στον ιδιωτικό τομέα.
Λόγω των δύσκολων συνθηκών εργασία με τις εξαντλητικές εφημερίες, την έλλειψη εκπαίδευσης, αλλά και τη μείωση των αποδοχών των νοσοκομειακών ιατρών δεν υπάρχει ενδιαφέρον να καλυφθούν οι θέσεις επικουρικών
Οι επικουρικοί ιατροί μπορούν προσωρινά να λύσουν το πρόβλημα και σε καμιά περίπτωση δεν είναι η σωστή λύση. Ο θεσμός του επικουρικού ουσιαστικά αποτελεί ομηρία για τον νέο γιατρό αφού μετά τη λήξη της σύμβασής του, συνήθως ένας χρόνος, απολύεται. Η λύση είναι η πρόσληψη μόνιμου ιατρικού προσωπικού.
Η έλλειψη προοπτικής για τους νέους συναδέλφους στο δημόσιο σύστημα υγείας και οι εξοντωτικές εισφορές του ασφαλιστικού συστήματος στον ιδιωτικό τομέα, ωθεί τους νέους συναδέλφους στην μετανάστευση. Στα χρόνια της κρίσης περίπου 17.000 νέοι γιατροί έχουν πάει στο εξωτερικό και προσφέρουν εκεί τις υψηλού επιπέδου επιστημονικές τους γνώσεις που έχουν αποκτήσει στην χώρα μας.
Η μετανάστευση νέων συναδέλφων έχει ως συνέπεια και τη γήρανση του ιατρικού πληθυσμούς. Στα δημόσια νοσοκομεία ο μέσος όρος των γιατρών είναι πάνω από 60 έτη.
Και άλλες κλινικές του νοσοκομείου μας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, όπως η οφθαλμολογική, όπου υπάρχει μια μόνιμη ιατρός και ένας επικουρικός και τα ραντεβού για τα χειρουργεία φτάνουν σήμερα τον Οκτώβριο του 2018.
Στην νεφρολογική κλινική όπου υπάρχει μια επικουρική ιατρός και λειτουργεί με την συνδρομή των γενικών ιατρών. Αξίζει να σημειωθεί πως ακυρώθηκε ο διορισμός της συγκεκριμένης ιατρού από διοικητικό λάθος του υπουργείου, με αποτέλεσμα η διαδικασία μονιμοποίησής της να αρχίσει πάλι από την αρχή. Επίσης στην γυναικολογική – μαιευτική, όπου κι εκεί υπάρχει μια μόνο ιατρός χωρίς να υπάρχει δυνατότητα προγραμματισμένων χειρουργείων.
Προβλήματα υπάρχουν και στον ιατρικό εξοπλισμό π.χ. στην οφθαλμολογική, ο εξοπλισμός είναι παμπάλαιος. Ο καινούργιος αξονικός ακόμη να έρθει και αυτός που υπάρχει δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιηθεί για την διάγνωση όλων των ασθενειών, ενώ το υπάρχον τεχνικό προσωπικό δεν επαρκεί για την 24ωρη λειτουργία του τμήματος.
Σαν ιατρικός σύλλογος έχουμε επανειλημμένα στείλει υπομνήματα στο υπουργείο υγείας και στον διοικητή της 5ης ΥΠΕ με τον οποίο κάναμε τρεις προσωπικές συναντήσεις. Συναντήσαμε τον διοικητή του νοσοκομείου μας όπου διατηρούμε μαζί του μια πολύ καλή επικοινωνία και συνεργασία και έχουμε εκδώσει κατά επανάληψη δελτία τύπου. Επανειλημμένα τονίζουμε τα προβλήματα του νοσοκομείου στην προσπάθειά μας να πιέσουμε τους αρμόδιους για την επίλυσή τους, αλλά και για να ενημερώσουμε και την τοπική κοινωνία, ώστε να την ευαισθητοποιήσουμε περισσότερο στο πολύ σημαντικό θέμα της υγείας που αφορά όλους μας.
Επίσης σε πρόσφατη συνάντηση των προέδρων των ιατρικών συλλόγων της χώρας με τον υπουργό υγείας κ. Ξανθό, με παρέμβασή μου έθεσα στον υπουργό τα ζητήματα που απασχολούν όχι μόνο τον ιατρικό κλάδο, αλλά και τα ζητήματα υγείας που απασχολούν τον νομό μας.
Επίσης για την πιο αποτελεσματική λειτουργία των νοσοκομείων, εκτός από την στελέχωση σε ανθρώπινο δυναμικό, όχι μόνο ιατρικό, διότι υπάρχουν ελλείψεις και στο νοσηλευτικό και στο διοικητικό προσωπικό και την αύξηση των κονδυλίων για την υγεία, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί επιτέλους στη χώρα μας ένα αποτελεσματικό και λειτουργικό σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ώστε να επιτευχθεί η αποσυμφόρηση των νοσοκομείων και να πηγαίνουν εκεί μόνο τα περιστατικά που χρειάζονται δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια αντιμετώπιση.
Ερ.: Πολλά και σημαντικά είναι και τα προβλήματα που ταλανίζουν τον κλάδο σας με αιχμή του δόρατος το ασφαλιστικό. Τι θα σημάνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο για τον ιατρικό κόσμο και τι άλλα θέματα σας απασχολούν ως κλάδο;
Απ.: Το νέο ασφαλιστικό για το οποίο δεν υπάρχει αναλογιστική μελέτη βιωσιμότητας του συστήματος μαζί με το φόρο εισοδήματος, τον φόρο επιτηδεύματος, την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και την προκαταβολή φόρου, ουσιαστικά αποτελούν δήμευση του εισοδήματός μας σε ποσοστό πάνω από 60% και θίγει τα ελάχιστα όρια αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Με τις παλιές ασφαλιστικές εισφορές το 30% των ιδιωτών ιατρών αδυνατούσαν να τις πληρώσουν, φανταστείτε τι θα γίνει σήμερα με το νόμο Κατρούγκαλου. Οι εξοντωτικές εισφορές έχουν σαν αποτέλεσμα το κλείσιμο των ιατρείων, την ανεργία, την μετανάστευση νέων συναδέλφων και τελικά όπως αποδεικνύεται αυτές τις μέρες η μη εισπραξιμότητα των ασφαλιστικών εισφορών οδηγεί στην κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων.
Επίσης υπάρχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους ιδιώτες ιατρούς από το 2010 και 2011, ενώ καθυστερήσεις στις πληρωμές υπάρχουν και για τους συναδέλφους που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ. Ιδιαίτερα το claw back και το rebate των συμβεβλημένων ιατρών που ουσιαστικά παρακρατεί το 50% του τζίρου τους, έχει σαν αποτέλεσμα το κλείσιμο των ιατρείων. Την χαριστική βολή σε αυτά τα ιατρεία δίνει και η υποκοστολόγηση στις τιμές 51 διαγνωστικών εξετάσεων μεσοσταθμικά σε ποσοστό 43% και η εισαγωγή 86 εξετάσεων τις οποίες αποζημιώνει πλέων ο ΕΟΠΥΥ, χωρίς όμως αντίστοιχη αύξηση της χρηματοδότησης.
Προκειμένου να γίνει ο αναγκαίος εξορθολογισμός και η συγκράτηση δαπανών στο σύστημα υγείας είναι απαραίτητη η άμεση εφαρμογή διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ηλεκτρονική κάρτα υγείας, η real time παρακολούθηση και η πλήρης εφαρμογή επιστημονικών κανόνων ιατρικής λειτουργίας από τον ΕΟΠΥΥ και την ΗΔΙΚΑ και όχι επιβολή οριζόντιων και αναποτελεσματικών μέτρων. Υπάρχουν πρότυπα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα και γρήγορα αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση.
Ερ.: Μεταξύ άλλων, ο Ιατρικός Σύλλογος Καρδίτσας είναι ιδιαίτερα ενεργός σε ό, τι έχει να κάνει με την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών είτε διοργανώνοντας ημερίδες και σεμινάρια είτε με επισκέψεις γιατρών στα χωριά και όχι μόνο. Μιλήστε μας γι ΄ αυτές τις δράσεις. Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι στόχοι ή σκέψεις για το επόμενο διάστημα;
Απ.: Όπως είναι γνωστό πλέον ο Ιατρικός Σύλλογος έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την ενημέρωση των πολιτών σε θέματα υγείας με σκοπό την πρόληψη και την σωστότερη αντιμετώπιση σοβαρών παθήσεων.
Παρατηρείται λόγω της οικονομικής κρίσης και της δυσκολίας των πολιτών να επισκεφτούν τον γιατρό τους και να λάβουν τα φάρμακά τους, εισαγωγές στα νοσοκομεία σε βαρύτερη μορφή με αποτέλεσμα τελικά να επιβαρύνονται οικονομικά πολύ περισσότερο τα ασφαλιστικά ταμεία. Ο Ιατρικός Σύλλογος άρχισε ενημερωτικές ομιλίες στην πόλη, αλλά και στην περιφέρεια της Καρδίτσας οι οποίες θα συνεχιστούνε. Σας θυμίζω την πρόσφατη εκδήλωση για τον καρκίνο του μαστού, ή την ημερίδα που έγινε πριν ένα χρόνο με άλλους φορείς της πόλης μας και αφορούσε την επίπτωση του καρκίνου στην περιοχή μας όπου οι πολίτες ανταποκρίθηκαν μαζικά σε αυτές τις εκδηλώσεις.
Επίσης ο ιατρικός σύλλογος έκανε επισκέψεις σε απομακρυσμένες περιοχές της ορεινής Αργιθέας, όπου ένας μεγάλος αριθμός ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων εξέτασε δωρεάν ανθρώπους, οι οποίοι λόγω ηλικίας και απόστασης δεν έχουν την δυνατότητα να επισκεφτούν γιατρό. Στόχος μας είναι παρόμοιες πρωτοβουλίες να γίνουν και φέτος το καλοκαίρι.
Παράλληλα ο Ιατρικός Σύλλογος σε συνεργασία με την ΕΠΣΚ και με την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, έκανε σεμινάρια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης με σκοπό την εκπαίδευση των ανθρώπων που εμπλέκονται γενικά με τον αθλητισμό, ώστε αν παραστεί ανάγκη να προσφέρουν με σωστό και αποτελεσματικό τρόπο πρώτες βοήθειες.
Ερ.: Επίσης, μέσα σε όλο το ζοφερό τοπίο που ζούμε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ο Ιατρικός Σύλλογος Καρδίτσας δείχνει έμπρακτα και το κοινωνικό του πρόσωπο. Μια τέτοια ενέργεια είναι και το κοινωνικό ιατρείο. Πως ακριβώς λειτουργεί και σε ποιους απευθύνεται;
Απ.: Πραγματικά μια σημαντική ενέργεια του Ιατρικού Συλλόγου σε συνεργασία με άλλους φορείς και τον δήμο Καρδίτσας είναι το κοινωνικό ιατρείο, όπου εκεί προσφέρουν τις υπηρεσίες τους συνάδελφοι, παθολόγοι και γενικοί ιατροί. Όσο για τις εξειδικευμένες εξετάσεις που δεν μπορούν να γίνουν στο χώρο του κοινωνικού ιατρείου, μπορούν να γίνουν δωρεάν στα ιδιωτικά ιατρεία. Φυσικά μιλάμε πάντα για τους ασθενείς, που έχουν το δικαίωμα περίθαλψης στο κοινωνικό ιατρείο και πληρούν τα κριτήρια που έχουν θεσπιστεί.
Ερ.: Πιστεύετε πως η οικονομική κρίση έχει αρχίσει να επηρεάζει γενικότερα την υγεία του ανθρώπου (άγχος, κατάθλιψη, κακή διατροφή ακόμα και στα παιδιά); Το έχει αντιληφθεί αυτό η πολιτεία;
Απ.: Η οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας δυσχέραινε την πρόσβαση πολλών Ελλήνων στις αναγκαίες ιατρικές υπηρεσίες και στα φάρμακα με αποτέλεσμα να έχουμε αύξηση κυρίως της ψυχιατρικής νοσηρότητας, αλλά και άλλων παθήσεων όπως αύξηση των περιστατικών υπέρτασης και στεφανιαίας νόσου, αύξηση κρουσμάτων μόλυνσης από τον ιό ΗIV σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών, αλλά και στην επανεμφάνιση της ελονοσίας κ.λ.π
Ερ.: Τελικά τι είναι για εσάς η ιατρική. Είναι λειτούργημα; Είναι προσφορά;
Απ.: Όπως όλοι γνωρίζουμε ο Ιπποκράτης, που αναφέρεται και ως πατέρας της σύγχρονης ιατρικής, κατάφερε να ταυτίσει την άσκηση του επαγγέλματος του ιατρού με τις ηθικοδεοντολογικές αρχές και τις ουμανιστικές αξίες. Η προσφορά στην ιατρική είναι ηθική υποχρέωση. Ο τρόπος εργασίας θεωρώ ότι ένα επάγγελμα το χαρακτηρίζει ως λειτούργημα. Όλα τα επαγγέλματα προσφέρουν στην κοινωνία και θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως λειτουργήματα, πολύ περισσότερο βέβαια του γιατρού που έχει να κάνει με την ανθρώπινη ζωή. Για μένα λειτούργημα κάνει αυτός που δεν προσφέρει μόνο όσα πρέπει να προσφέρει σύμφωνα με το μισθό του. Στη σημερινή εποχή οι γιατροί με τις συνθήκες που επικρατούν στην κοινωνία κάνουν λειτούργημα. Είτε είναι στο δημόσιο, υπερβαίνοντας κατά πολύ το ωράριό τους, λόγο ελλείψεων συναδέλφων, είτε είναι στον ιδιωτικό τομέα παραβλέποντας πολλές φορές την αμοιβή τους λόγο οικονομικής στενότητας του ασθενούς, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Η ιατρική λοιπόν είναι και λειτούργημα και προσφορά.
Ερ.: Την ίδια στιγμή, δραστηριοποιείστε έντονα και με την πολιτική καθώς είστε πολιτευτής της Ν.Δ. στο Νομό μας. Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με τον συγκεκριμένο χώρο;
Απ.: Όπως ανέφερα και πιο πάνω η ιατρική για μένα είναι λειτούργημα που εκφράζει τα συναισθήματα της ψυχής, δηλαδή την προσφορά προς τον άνθρωπο την συμπόνια την βοήθεια. Αυτά τα συναισθήματα πηγάζουν από την εσωτερική αξία που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη ζωή, έτσι και η πολιτική για μένα είναι ένα είδος προσφοράς προς τον συνάνθρωπο. Όταν αγαπάς τον τόπο σου το δείχνεις με κάθε τρόπο, προσπαθείς να βοηθήσεις ώστε να αναδειχθούν οι ιδιαιτερότητες του και να υπάρξει μια ανάπτυξη και μια ευμάρεια που τα τελευταία χρόνια, είναι ανύπαρκτες σε όλη τη χώρα. Ο λαός μας πλέον στερείται ελπίδας. Αξίζουμε μια ζωή καλύτερη και πρέπει να τη διεκδικήσουμε. Θεωρώ ότι μπορώ να προσφέρω με κάθε τρόπο, ώστε αυτός ο τόπος να γίνει έτσι που οι Έλληνες να μπορούν να αποκτήσουν ξανά την αξιοπρέπειά τους και την ποιότητα ζωής που αρμόζει στον 21ο αιώνα που ζούμε. Είναι βαθιά μου πίστη πως μπορούμε όλοι μας να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο.
Ερ.: Είστε έτοιμος για μια ακόμη εκλογική «μάχη» όποτε και αν αυτή γίνει; Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους Καρδιτσιώτες;
Απ.: Όλοι θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για μια εκλογική μάχη. Τη μάχη αυτή δεν τη δίνουν μόνο οι πολιτικοί, θεωρώ ότι τη δίνει και ο λαός, αν όχι μόνο ο λαός. Αυτός είναι που θα επιλέξει τους εκπροσώπους του στο κοινοβούλιο, αυτός είναι που θα επιλέξει τη φωνή του για τις αποφάσεις του. Αρκετοί θα είναι αυτοί που θα «εκτεθούν» στα ψηφοδέλτια, και οι πολίτες θα πρέπει να ξεχωρίσουν τους καταλληλότερους. Να ψάχνουν, να συγκρίνουν θέσεις και πολιτικό λόγο, βιογραφικά, προσωπικά χαρακτηριστικά μέσα από την κοινωνική και την επαγγελματική τους παρουσία. Οι Καρδιτσιώτες έχουν την κρίση να επιλέξουν τους σωστούς ασκώντας το εκλογικό τους δικαίωμα με σοβαρά κριτήρια.
