Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος με τη στάση ζωής του αποτελεί πρότυπο για πολλούς. Διαθέτει ένα αγρόκτημα πρότυπο για όλη τη Θεσσαλία και η επαφή με τη φύση και τη γη αποτελούν για εκείνον όχι απλά κινητήριο δύναμη αλλά ανάγκη. Ο λόγος για τον πολύ γνωστό γεωπόνο-βιοκαλλιεργητή κ. Σωκράτη Βασιλάκος ο οποίος στη συνέντευξη που μας παραχώρησε μας μιλάει για όλη αυτή την πλούσια δράση του αλλά και για τους επόμενους στόχους του.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πρώτα από όλα κ. Βασιλάκο θα θέλαμε να μας μιλήσετε για το αγρόκτημά σας, ένα αγρόκτημα πρότυπο για όλο το Νομό και όχι μόνο. Τι καλλιεργείτε στην έκταση των 25 στρεμμάτων που καταλαμβάνει, πόσο απαιτητική είναι η δουλειά που γίνεται εκεί και τι σημαίνει για εσάς όλη αυτή η ενασχόληση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αρχικά θα πρέπει να πούμε ότι το αγρόκτημά μας είναι ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟ. Αυτό σημαίνει ότι ατομικά ή συλλογικά μπορούν να γίνουν επισκέψεις, με σκοπό εκπαιδευτικό, διερευνητικό, γνωστικό, πληροφοριακό κλπ. Μέχρι σήμερα, έχουν γίνει δεκάδες επισκέψεις, από διάφορους φορείς, όπως: πανεπιστήμια, σχολεία, συλλόγους, και αρκετές μεμονωμένες επισκέψεις.
ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΣΤΟ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ:
- ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ:Η καλλιέργεια ξεκίνησε με συμβατικό τρόπο από το έτος 1975, όπου σε έκταση δέκα στρ. εγκαταστάθηκαν 220 δέντρα φιστικιάς και σε άλλα δύο, διάφορα οπωροφόρα. Από το έτος 1978 μέχρι 1990 καλλιεργούσαμε κηπευτικά στην ύπαιθρο και σε θερμοκήπιο. Από το 1975 μέχρι το 2000 εκτός από τα δενδρώδη και τα κηπευτικά, καλλιεργούσαμε φυτά μεγάλης καλλιέργειας.
2. ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ:Πρώτη φάση: Από το έτος 1990 ξεκινούν τα πρώτα βήματα για τη στροφή προς τη βιολογική καλλιέργεια. Αφορμή γι΄αυτή τη στροφή αποτέλεσε το γεγονός της χρήσης εντομοκτόνων – δηλητηρίων για τη φυτοπροστασία των δένδρων, κάτι που αποτελούσε «Γολγοθά» για μας η διαδικασία των ψεκασμών με τα δηλητήρια. Έτσι πήραμε τη μεγάλη απόφαση να καταργήσουμε τη χρήση τους λέγοντας: «Μεταξύ της υγείας και της παραγωγής προέχει η υγεία …» και έτσι σταματήσαμε τη χρήση δηλητηρίων.
Δεύτερη φάση: Από το έτος 1996, περίοδος που περίπου τότε άρχισε η εφαρμογή της βιολογικής γεωργίας στη χώρα μας με βάση τον ΚΑΝ. ΕΟΚ 2092/91 μπήκαμε στη διαδικασία ελέγχου από τους οργανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων.
Οι καλλιέργειες σήμερα έχουν περιοριστεί, στα οπωροφόρα, και στα κηπευτικά. Εδώ και δύο χρόνια έχω εγκαταστήσει και ένα δοκιμαστικό δενδρώνα έκτασης ενός στρέμματος με Παυλώνια. Πρόκειται για ένα δένδρο ταχείας ανάπτυξης που προορίζεται για οικοδομική ξυλεία και επίπλων, αλλά και για καυσόξυλα.
Η εργασία στον πρωτογενή τομέα είναι επίπονη αλλά και ευχάριστη. Ιδιαίτερα με τις πολυετείς καλλιέργειες, συνδέεσαι περισσότερο, όπως και με τα ζώα. Δίνεις και παίρνεις ενέργεια από τα φυτά. Η καλλιέργειά τους δεν είναι μια απλή χειρονακτική εργασία, αλλά και μια επικοινωνία με αυτά. Τα φυτά όπως και ο άνθρωπος, επικοινωνούν με το περιβάλλον και αρέσκονται στο να ακούνε ποιοτική μουσική, όπως το ίδιο συμβαίνει και με τα ζώα. Όταν ο καλλιεργητής επικοινωνεί
με τα φυτά, τότε αυτά ανταποκρίνονται με μεγαλύτερες αποδόσεις και καλύτερης ποιότητας προϊόντα.
Η καλλιέργεια των φυτών και ειδικότερα η καλλιέργεια ενός κήπου, είναι σημαντική ενασχόληση για τον άνθρωπο, αφού του δίνει ζωντάνια και μακροημέρευση, και φυσικά τα απαραίτητα για τις ανάγκες του προϊόντα.
ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ–ΒΟΤΑΝΑ: Από το έτος 2013 εγκαταστήσαμε μικρό βοτανικό κήπο για εκπαιδευτικούς κυρίως σκοπούς, με καλλιέργεια κάπου 25 ειδών βοτάνων μεταξύ αυτών και της Αλόης βέρα της θαυματουργής. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αρχίσαμε τη συστηματική μελέτη των βοτάνων και έτσι πέρα από τις γενικές γεωπονικές γνώσεις περί βοτάνων, διατρίψαμε περισσότερο και αρκετά εξειδικευμένα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιο βότανο ξεχωρίζεται για τις θεραπευτικές του ιδιότητες;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Χωρίς να θέλω να παραβλέψω την μεγάλη αξία και
αρκετών άλλων, θα σταματήσω περισσότερο στην Αλόη Βέρα (Aloe barbadensis). Πρόκειται για ένα φυτό που και στην περιοχή μας καλλιεργείται εύκολα, αλλά κυρίως σε γλάστρες, και τούτο γιατί θέλει μεταφορά το χειμώνα σε μέρος με θερμοκρασία άνω του μηδενός, γιατί παγώνει (ο μόνος της εχθρός είναι ο παγετός). Η Αλόη περιέχει πάνω από 160 διαφορετικές ουσίες, και γι΄αυτό την κατατάσσουν στα σπάνια είδη φυτών με τόσες διαφορετικές ουσίες στις οποίες οφείλονται οι ατέλειωτες και απίστευτες θεραπευτικές της ιδιότητες. Αποκαλείται και ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΣΕ ΓΛΑΣΤΡΑ. Μελετώντας την Αλόη διαπιστώνω όλο και πιο πολύ ότι πρόκειται για ένα πράγματι σπάνιο δώρο της φύσης και είναι κρίμα να μη γνωρίζει ο κάθε άνθρωπος τις θαυματουργές της ιδιότητες. Την αποκαλούν το φαρμακείο σε γλάστρα, η Βασίλισσα της Ερήμου, το Αστέρι της Γης, η Ράβδος του Παραδείσου, ο Σιωπηλός Θεραπευτής και δεκάδες άλλα παρόμοια ονόματα που καταμαρτυρούν το μεγαλείο των θεραπευτικών ιδιοτήτων του φυτού. Κρίνουμε σκόπιμο να αναφέρουμε κατά αλφαβητική σειρά τις παθήσεις που θεραπεύει: Αιμορροΐδες, αναιμία, ανακούφιση από πόνο, ανεμοβλογιά, ανικανότητα, ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, αποτοξίνωση γενικά και ειδικότερα για συκώτι και σπλήνα, αρθρίτιδα, άσθμα, βήχα, βουλωμένη μύτη, βρογχίτιδα – λαρυγγίτιδα, γαστρίτιδα-εντερικά προβλήματα, δοθιήνες, δυσκοιλιότητα, δυσπεψία, εγκαύματα γενικά και από ακτινοβολία Χ, έλκη και άφθες στόματος, εμμηνόπαυση, έμμηνος ρύση, εξανθήματα-φαγούρα, επιπεφυκίτιδα, ερεθισμένος λαιμός, έρπις, ηπατίτιδα, ισχιαλγία, κακή αναπνοή, κακοσμία στόματος, καρκίνος, καταρροή, κοψίματα-πληγές, κιρσοί, κοκκινίλες δέρματος, κάντιντα, κολίτιδα, κρυολογήματα, μαστίτιδα, μεθύσι, μελανιές, μολύνσεις ματιών, μύκητες –βακτήρια- ιοί, μόλυνση του γεννητικού και ουροποιητικού συστήματος, νυκτερινή ενούρηση, ουλίτιδα, πεπτικά έλκη και γενικά πεπτικά προβλήματα, πονόδοντος, πονοκέφαλος, ρευματισμοί, τσιμπήματα εντόμων, υπέρταση, φουσκάλες, φυματίωση, χρόνια κόπωση, ψωρίαση και πολλές άλλες. Έχουν γίνει και εξακολουθούν να γίνονται εκατοντάδες επιστημονικές έρευνες για τις απίστευτες θεραπευτικές της ιδιότητες κυρίως σε ΗΠΑ, Ρωσία, Ιαπωνία και λιγότερο σε Ευρωπαϊκές και άλλες χώρες. Μπορεί το κάθε σπίτι να έχει το δικό του φαρμακείο σε γλάστρα, είναι πολύ απλό και ανέξοδο.
Που βρίσκεται και πως μπορεί να έλθει κάποιος στο Αγρόκτημά μας:
Βρίσκεται νότια της πόλης της Καρδίτσας, μετά το στρατόπεδο και μετά τη συνοικία Αγίου Παντελεήμονα, σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης. Ο δρόμος μέχρι το Αγρόκτημα είναι ασφαλτοστρωμένος και μπορεί να έλθει ο κάθε ενδιαφερόμενος και με ποδήλατο και με τα πόδια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Παράλληλα έχετε δώσει μεγάλη έμφαση στους κοινωνικούς – βιολογικούς κήπους παρέχοντας τη δυνατότητα σε όσους το επιθυμούν να έχουν μια μικρή έκταση για να καλλιεργούν. Υπάρχει ανταπόκριση και τι θα πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΗΠΟΙ (Κ.Β.Κ.) για υγεία, άσκηση, ψυχαγωγία και παραγωγή κηπευτικών προϊόντων.
Πρόκειται για μια πρωτοποριακή δραστηριότητα που φέρνει πιο κοντά τους ανθρώπους και δίνει ζωντάνια στο σώμα και στο πνεύμα. Εκχωρούνται μικρά αγροτεμάχια 50, 100 και 200 τ.μ.
για καλλιέργεια κήπου με βιολογικό τρόπο. Σαν ιδέα ξεκίνησε από το έτος 2009 και υλοποιήθηκε την Άνοιξη του έτους 2011 και φυσικά συνεχίζεται με επιτυχία για 7η χρονιά. Τη λειτουργία αυτού του μοντέλου καλλιέργειας την πληροφορηθήκαμε από το εξωτερικό, όπου εφαρμόζεται από αρκετά χρόνια και την ιδέα την προωθήσαμε σε όλη την Ελλάδα, έντυπα και ηλεκτρονικά, όπου προς μεγάλη χαρά μας, ξεκίνησε να εφαρμόζεται από συλλογικότητες και δήμους.
Τι προσφέρει το αγρόκτημα σε κάθε ενδιαφερόμενο: Το αγροτεμάχιο, αρδευτικό νερό, μηχανήματα και εργαλεία, τεχνογνωσία στη βιολογική καλλιέργεια, τις μεθόδους βιολογικής φυτοπροστασίας και λίπανσης με την τεχνολογία των Ενεργών Μικροοργανισμών (ΕΜ), τη χρήση του ζεόλιθου για βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους και αύξηση της παραγωγής, για φυτοπροστασία και για τις τόσες άλλες σημαντικές ιδιότητές του.
Στο όχι μακρινό μέλλον η φυτοπροστασία θα μπορεί να γίνει και με την οζόνωση και με την υδρόλυση του νερού. Το χωράφι των Κ.Β.Κ που έχει έκταση 10 στρέμματα, προέρχεται από πολύχρονη βιολογική καλλιέργεια (από το έτος 1995) και προορίζεται αποκλειστικά για βιολογική καλλιέργεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στο χωράφι αυτό των δέκα (10) περίπου στρεμμάτων, που το ονομάζετε “Κοινωνικοί βιολογικοί κήποι”, εκτός από τους κήπους τι άλλο περιλαμβάνει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
- Εντευκτήριο 35 τ.μ. για διεξαγωγή ενημερωτικών μαθημάτων και σεμιναρίων, για αναψυχή και για ξεκούραση.
- Βοτανικό κήπο
- Παιδικούς κοινωνικούς κήπους
- Χώρο κομποστοποίησης
- Χώρο σποροπαραγωγής
- Εραγαλειοαποθήκη
- Αποδυτήρια – WC
- Βιβλιοθήκη – αναγνωστήριο
- Υπαίθριο θεατράκι (υπό κατασκευή)
- Παιδική χαρά
- Υγροβιότοπο με λιμνούλα, κτιστό ενυδρείο, κινούμενα νερά, νυχτερινό φωτισμό.
- Μικρό θερμοκήπιο
- Μικρή έκταση με σούπερ φυτά (γκότζι-μπέρι, ιπποφαές, αρώνια, μύρτιλο κ.α.)
- Αμπελάκι
- Ακτινίδιο
ΕΡΩΤΗΣΗ: Επίσης λειτουργούν στο αγρόκτημά σας και παιδικοί βιολογικοί κήποι. Τα σημερινά παιδιά γνωρίζουν τι είναι η φύση και η επαφή με το χώμα; Υπάρχει ενδιαφέρον; Πως μπορούν οι ενδιαφερόμενοι γονείς να πληροφορούνται αυτή τη δράση και να δηλώνουν συμμετοχή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι Παιδικοί Βιολογικοί Κήποι αποτελούν μια πρωτοποριακή δράση για τα μικρά παιδιά. Έχει ξεκινήσει από την άνοιξη του 2013. Πρόκειται για καλλιέργεια βιολογικών κήπων από μικρά παιδιά ηλικίας από 5 μέχρι 12 χρόνων. Εκχωρείται δωρεάν έκταση 3 τετραγωνικών μέτρων περίπου, για κάθε παιδάκι, όπου με την καθοδήγηση υπεύθυνων του αγροκτήματος και των γονιών τους, καλλιεργούν ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά φυτά, όπως ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, αγγουράκι και άλλα. Οι σπόροι και τα φυτάρια και όλα τα απαραίτητα, για την καλλιέργεια παρέχονται επίσης δωρεάν, ενώ τα συγκομισμένα προϊόντα ανήκουν στα παιδάκια. Τα μικρά αυτά τεμάχια γης είναι ατομικά για κάθε παιδί, και είναι συγκεντρωμένα όλα στο ίδιο μέρος. Πρόκειται δηλαδή για μια ομαδική δράση των παιδιών, που αποτελεί παιχνίδι, ψυχαγωγία, εκπαίδευση, επαφή και γνωριμία με τη γη καθώς και γνωριμία με την τεχνική καλλιέργειας των φυτών. Τη δράση αυτή την αγκαλιάζουν και την χαίρονται ιδιαίτερα τα παιδάκια.
Η δομή αυτή ξεκινάει κάθε χρόνο αρχές της άνοιξης, με ενημερωτικά δημοσιεύματα στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, από όπου ενημερώνονται οι γονείς και δηλώνουν συμμετοχή για τα παιδιά τους. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν από τώρα να δηλώσουν συμμετοχή τηλεφωνώντας στα 2441028550 και 6976017907 ή στέλνοντας ηλεκτρονικό μήνυμα στο agroktima@sokratisvasilakos.gr
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τα τελευταία πέντε χρόνια κάθε Πέμπτη απόγευμα, διοργανώνετε στο αγρόκτημά σας Συμπόσια κατά τη διάρκεια των οποίων συζητούνται θέματα όπως βιολογικής καλλιέργειας, κοινωνικά, περιβαλλοντικά υγείας και ποιότητας ζωής. Μιλήστε μας γι ΄ αυτή τη δραστηριότητα. Από ποια προσωπική ανάγκη ξεκίνησε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στο αγρόκτημα πραγματοποιούνται από το έτος 2012 εβδομαδιαία ενημερωτικά μαθήματα – σεμινάρια με τίτλο ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ. Τα δύο τελευταία χρόνια τις ενημερωτικές συναντήσεις τις μετονομάσαμε σε ΣΥΜΠΟΣΙΑ. Τα μαθήματα αυτά που συνεχίζονται χωρίς διακοπή για 5η χρονιά, παρέχονται ΔΩΡΕΑΝ από το Αγρόκτημα Βασιλάκου και εκτός από τους καλλιεργητές των κοινωνικών βιολογικών κήπων, μπορεί να πάρει μέρος κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης της Καρδίτσας, όπου μπορεί να καταθέτει για συζήτηση σκέψεις, απόψεις, προβλήματα και προβληματισμούς.
Πρόκειται για μια προσπάθεια που γίνεται με τη συμβολή και άλλων γεωπόνων καθώς και επιστημόνων διάφορων ειδικοτήτων, ώστε να παρέχονται πρακτικές γνώσεις στους ανθρώπους που θέλουν να γυρίσουν πίσω στη γη, προσπαθώντας να γίνουν αυτάρκεις σε λαχανοκομικά καλλιεργώντας το δικό τους κήπο, αλλά και να αποκτήσουν γνώσεις και να προβληματιστούν γύρω από θέματα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και υγείας.
Στις συναντήσεις αυτές συμμετέχουν οι καλλιεργητές των κήπων καθώς και κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης της Καρδίτσας. Το καλοκαίρι τα συμπόσια είναι υπαίθρια, ενώ τους άλλους μήνες πραγματοποιούνται σε κλειστό χώρο.
Από τα φοιτητικά μου ακόμη χρόνια, ασχολούμαι με τα κοινά και την ανιδιοτελή προσφορά. Γρήγορα αντιλήφθηκα αυτό που λένε: «Όταν παίρνεις γεμίζουν τα χέρια σου, όταν δίνεις γεμίζει η καρδιά σου». Πραγματικά αισθάνομαι κάτι διαφορετικό όταν δραστηριοποιούμαι εθελοντικά μέσα από συλλογικότητες. Είναι πολύ σημαντικό να προσφέρεις χωρίς να περιμένεις ανταμοιβή. Με αρκεί η ηθική ικανοποίηση και τα θετικά μηνύματα που εισπράττω από αρκετούς, που σημαίνουν ότι η ανιδιοτελής προσφορά μου πιάνει τόπο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Είστε από τους πρώτους ανθρώπους που εμπνεύστηκαν τη διοργάνωση της Οικολογικής Γιορτής η οποία μετά από 16 συνεχόμενα και χωρίς διακοπή χρόνια ζωής αποτελεί σημείο αναφοράς για τον τόπο μας. Τι σημαίνει για εσάς αυτή η Γιορτή; Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδό της και τι άλλο θα μπορούσε να γίνει για τη περαιτέρω αναβάθμισή της.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Την αρχική πρόταση για την διοργάνωση της Οικολογικής γιορτής την είχε το έτος 2001 ο τότε Σύλλογος Φυσικής Διαβίωσης και Υγιεινής Διατροφής Καρδίτσας. Ξεκίνησε με την συμμετοχή – συνδιοργάνωση πολλών φορέων και η πρώτη εκείνη γιορτή είχε απρόσμενη επιτυχία. Οι πολίτες της Καρδίτσας, την αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή και έδειξαν αρκετά έως πολύ, ότι ήταν υποψιασμένοι ή γνώστες των οικολογικών θεμάτων, της βιολογικής καλλιέργειας και των βιολογικών προϊόντων. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι η οχταετής ως τότε έντονη παρουσία και δράση του Συλλόγου Φυσικής Διαβίωσης και Υγιεινής Διατροφής ήταν πολύ θετική στο να διαμορφώσουν οι πολίτες της Καρδίτσας οικολογική συνείδηση και πληροφόρηση για τα βιολογικά προϊόντα. Η Οικολογική Γιορτή που πλέον έγινε ένας καταξιωμένος θεσμός, προχωράει με σταθερά βήματα προς το μέλλον, με την προσδοκία να γίνεται κάθε χρόνο αρτιότερη, καλύτερη και περισσότερο εκπαιδευτική και διδακτική. Εκτός από τα βιολογικά προϊόντα και τις οικολογικές δραστηριότητες που προβάλλει, παρέχει και πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων, μέσα από τις οποίες οι πολίτες μπορούν να πληροφορούνται για μια πληθώρα οικολογικών και περιβαλλοντικών θεμάτων. Μια δράση, ένας θεσμός όπως η Οικολογική Γιορτή για να είναι βιώσιμος και αποτελεσματικός, θα πρέπει, όπως πολλές φορές το έχουμε πει, να αναβαθμίζεται και να εμπλουτίζεται κάθε χρόνο. Αν παραμένει στάσιμος, σύντομα αρχίζει η αντίστροφή μέτρηση, η καθοδική πορεία και κάποια στιγμή είναι τότε που αναρωτιέσαι, γιατί! Πάντως από τη μέχρι τώρα δράση και παρουσία της γιορτής αυτής, θεωρώ ότι είναι ικανοποιημένοι όλοι και περισσότερο οι συντελεστές αυτής. Εδώ θα πρέπει να μνημονεύσουμε την συνεισφορά των φορέων του Νομού που ως συνδιοργανωτές συμβάλλουν αποτελεσματικά και ιδιαίτερα την πρώην νομαρχιακή αυτοδιοίκηση και τώρα Περιφερειακή Ενότητα, το Δήμο Καρδίτσας και την Αναπτυξιακή Καρδίτσας (ΑΝΚΑ).
ΕΡΩΤΗΣΗ: Την ίδια στιγμή είστε και ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ΟικόΣφαιρας (Κίνηση για τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής). Μιλήστε μας για τις κύριες δράσεις και τους στόχους της. Για ποιο λόγο θα πρέπει να γίνει κάποιος μέλος της;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Οι διαδικασίες ίδρυσης της ΟικόΣφαιρας ξεκίνησαν το 2010, ενώ οι πρώτες σκέψεις για ίδρυση ενός τέτοιου φορέα ξεκίνησαν από το έτος 2007. Οι λόγοι ήταν ότι πέρα από την οικολογική γιορτή, υπήρχαν και άλλες δραστηριότητες για τις οποίες τα ενεργά μέλη της Οικολογικής Γιορτής, δεν μπορούσαν να υλοποιήσουν, αφού δεν είχαν κάποιο επίσημο φορέα με τη σφραγίδα του οποίου θα ενεργούσαν. Έτσι το έτος 2011 κατατέθηκε στο Πρωτοδικείο το καταστατικό ίδρυσης της ΟικόΣφαιρας και εγκρίθηκε, ενώ το έτος 2012 έγιναν οι πρώτες αρχαιρεσίες. Οι δράσεις της ΟικόΣφαιρας ήταν και είναι αρκετές, με κύριες: 1) την Οικολογική Γιορτή, που πραγματοποιείται κάθε Σεπτέμβρη, 2) την Εαρινή Γιορτή που ξεκίνησε το έτος 2012 και πραγματοποιείται την Άνοιξη κάθε έτους, 3) Το Ανταλλακτικό και Χαριστικό Παζάρι, που τα δύο τελευταία χρόνια ατόνησε, 4) Την αλληλέγγυα Μονάδα Ανταλλαγών, που αυτή μάλλον εγκαταλείφθηκε (τι κρίμα), 5) Τον Εξωραϊσμό, Ανάπλαση και Ανάδειξη της παραποτάμιας περιοχής του ποταμού Γάβρα.
Η ΟικόΣφαιρα έχει ανάγκη από νέα μέλη, με μεράκι και διάθεση για εθελοντική προσφορά. Για διάφορους λόγους, τα εκάστοτε Δ.Σ. δεν μπόρεσαν να ανοιχθούν στην κοινωνία για στρατολόγηση και εγγραφή νέων μελών, κάτι αναγκαίο για την συνέχιση της δράσης της.
Η ΟικόΣφαιρα είναι ανοιχτή, για κάθε πολίτη της Καρδίτσας που θα ήθελε να προσφέρει εθελοντικά. Με μια αίτηση και με δέκα ευρώ το χρόνο (γίνεται σκέψη τα 10 να γίνουν 5) μπορεί κάποιος να γίνει μέλος της ΟικόΣφαιρας, κάτι που έχει μεγάλη ανάγκη.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κάποια άλλη αξιόλογη σκέψη ή πρόταση που απασχόλησε την ΟικόΣφαιρα θα μπορούσατε να μας αναφέρετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τελευταία, αυτό που απασχόλησε το Δ.Σ. ήταν η αξιοποίηση των καταρρακτών στη θέση Δέση του ποταμού Καράμπαλη ( ο ποταμός πηγάζει από το Ρούσσο σμίγει με το Γάβρα και εκβάλουν στον Πηνειό), Αυτό το υπέροχο θέαμα, μπορεί να αξιοποιηθεί, και να γίνει χώρος επισκέψιμος. Μπορεί εκεί να δημιουργηθεί, ένα αναψυκτήριο (δημιουργούνται έτσι και δύο τρεις θέσεις εργασίας) όπου για οχτώ μήνες, από Οκτώβρη μέχρι και Ιούνη (τους άλλους 3 μήνες το νερό είναι ελάχιστο και δεν προσφέρεται θέαμα) μπορούν να επισκέπτονται πολίτες της Καρδίτσας, αλλά και από άλλα μέρη, να δουν και να απολαύσουν το υπέροχο αυτό θέαμα, πίνοντας ένα καφέ, ένα βότανο ή ένα τσιπουράκι. Την πρωτοβουλία αυτή θα μπορούσε να την αναλάβει ο Δήμος Καρδίτσας. Ας μνημονεύσω ότι επί θητείας του ως δημάρχου του κ. Κώστα Παπαλού, του έγινε ξενάγηση από τον γράφοντα στο χώρο αυτό για να διαμορφώσει άποψη, η οποία τελικά δεν ήταν θετική. Η σχετική φωτογραφία είναι από τους καταρράκτες της Δέσης, όπου μέλη του Δ.Σ. της ΟικόΣφαιρας επισκέφθηκαν το χώρο την Άνοιξη του 2016.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ασχολείστε πολύ σοβαρά και συστηματικά, τόσο μέσα από το Αγρόκτημά σας όσο και μέσα από την ΟικόΣφαιρα, με τη διάσωση, διατήρηση και διάδοση των ντόπιων παραδοσιακών σπόρων και θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια γι ΄ αυτό το σημαντικό θέμα. Τι θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες και τι μπορούν να κάνουν όσοι διαθέτουν σπόρους και θέλουν να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση;΅
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Από χρόνια τώρα η γενετική (όχι η γενετική μηχανική) πρόσφερε σοβαρά επιτεύγματα στις ανάγκες του ανθρώπου. Με την εφαρμογή της, από τις παραδοσιακές ντόπιες ποικιλίες πήγαμε στις νέες ποικιλίες φυτών και νέες φυλές ζώων περισσότερο παραγωγικά και περισσότερο ανθεκτικά στις αντίξοες καιρικές συνθήκες και σε εχθρούς και ασθένειες. Ακόμη δημιουργήθηκαν υβρίδια φυτών και ζώων με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα, παραγωγικότητα και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δεν είχαν οι γονείς. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι τα υβριδικά φυτά και ζώα, δεν έχουν κανένα οικολογικό ή διατροφικό μειονέκτημα σε σχέση με τα παραδοσιακά, το μόνο μειονέκτημά τους είναι ότι από μεν τα φυτά δεν μπορούμε να κρατήσουμε σπόρους για δική μας χρήση, διότι τα φυτά τους δίνουν καρπούς μικρού μεγέθους και πολύ μικρότερες στρεμματικές αποδόσεις γι ΄αυτό αναγκαζόμαστε κάθε φορά να αγοράζουμε σπόρους, από δε τα υβριδικά ζώα επίσης δεν μπορούμε να πάρουμε απογόνους διότι είναι στείρα. Έτσι σιγά – σιγά οι παραδοσιακές ποικιλίες φυτών και οι αυτόχθονες φυλές ζώων άρχισαν να περιορίζονται, σε βαθμό τέτοιο που κάποια, εξαφανίσθηκαν αφού σταμάτησαν πλέον να χρησιμοποιούνται. Και ήρθε η εποχή των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών ή μεταλλαγμένων (όπως στη λαϊκή γλώσσα αναφέρονται), τα οποία απειλούν να σαρώσουν κάθε προηγούμενο πολλαπλασιαστικό υλικό κυρίως φυτών, σε τέτοιο βαθμό που αν δεν αντισταθεί η κοινωνία, μπορεί να εξαφανίσουν οτιδήποτε υπάρχει σήμερα κυρίως στο φυτικό βασίλειο. αφού με την αναγκαστική διασταύρωση που θα λάβει χώρα στη φύση θα γίνουν όλα μεταλλαγμένα. Οι πολυεθνικές εταιρίες που μονοπωλούν τη διακίνηση των σπόρων, εστιάζουν την κάθε παραγωγή τους στο κέρδος, αδιαφορώντας για τις οποιεσδήποτε αρνητικές επιπτώσεις που προκύπτουν σε βάρος του περιβάλλοντος και της υγείας μας.
Γενετική Διάβρωση: Μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα η έννοια αυτή ήταν άγνωστη. Η απώλεια γενετικού υλικού, που για διάφορους λόγους προκύπτει, χαρακτηρίζεται ως Γενετική Διάβρωση (Genetic erosion).
Το 75% της Ευρωπαϊκής και το 93% της Αμερικάνικης γεωργικής ποικιλότητας έχει χαθεί μέσα στον 20ο αιώνα. Το 33% των φυλών των εκτρεφόμενων αγροτικών ζώων έχει επίσης εξαφανιστεί ή βρίσκεται κοντά στην εξαφάνιση. 30.000 ποικιλίες λαχανικών έχουν εξαφανιστεί μέσα στον περασμένο αιώνα και μία ακόμα χάνεται κάθε έξι ώρες.
Στην Ελλάδα μόνο, καλλιεργούνταν μέχρι πρόσφατα 111 ντόπιες ποικιλίες και πληθυσμοί μαλακού σιταριού, 139 ντόπιες ποικιλίες και πληθυσμοί σκληρού, 99 ντόπιες ποικιλίες και πληθυσμοί κριθαριού, 294 καλαμποκιού και 39 ντόπιες ποικιλίες και πληθυσμοί βρώμης και 605 ποικιλίες φασολιού και όλα αυτά έπαψαν πλέον να καλλιεργούνται.
Στην παγκόσμια αγροτική σκηνή διαδραματίζεται ένα τεράστιο και επικίνδυνο φαινόμενο ισοπέδωσης των παραδοσιακών ποικιλιών.
Μπροστά σε αυτή την συστηματική και καθοδηγούμενη από τις πολυεθνικές εταιρίες παραγωγής και εμπορίας σπόρων, απειλείται με εξαφάνιση το παραδοσιακό γενετικό υλικό. Σε κάποιες χώρες αποτελεί ήδη ποινικό αδίκημα το να καλλιεργεί κάποιος παραδοσιακές ποικιλίες σπόρων. Το ίδιο θα συμβεί και στη χώρα μας εάν δεν αντισταθούμε. Έτσι μπροστά σε αυτή την κατάσταση η ΟικόΣφαιρα προσπαθεί να αντισταθεί ενημερώνοντας τους πολίτες και συγκεντρώνοντας και διανέμοντας παραδοσιακούς σπόρους για να διασώσει, να διατηρήσει και να διαδώσει ό,τι μπορεί από αυτούς. Το ίδιο κάνει και το Αγρόκτημα Βασιλάκου. Το ιδανικό θα ήταν η δημιουργία Τράπεζας Σπόρων, αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί συστράτευση και όραμα, κάτι που δεν διαφαίνεται στη σημερινή οργανωτική δομή της ΟικόΣφαιρας και πολύ περισσότερο στο Αγρόκτημα Βασιλάκου.
Σε ότι αφορά τους πολίτες, θα πρέπει να κατανοήσουν αυτό που πρόκειται να συμβεί στο όχι μακρινό μέλλον και όσοι καλλιεργούν παραδοσιακούς σπόρους, να κάνουν και αυτοί αυτό που κάνει η ΟικόΣφαιρα και το Αγρόκτημα Βασιλάκου. Εάν οι ίδιοι δεν μπορούν να κάνουν αυτό, ας κρατάνε σπόρο από τις ποικιλίες αυτές και ας δίνουν μια ποσότητα και στους παραπάνω φορείς. Είναι πολύ σημαντικό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μεταξύ άλλων, έχετε στο ενεργητικό σας και ένα ικανοποιητικό συγγραφικό έργο, με τελευταίο σας βιβλίο το «Βοτανολόγιο». Πώς ξεκίνησε αυτή ενασχόληση; Υπάρχει κάποιο άλλο θέμα με το οποίο θα θέλατε να ασχοληθείτε στη συνέχεια;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το πρώτο βιβλίο μου γράφτηκε το 1998 και είχε ως τίτλο «ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑ μέσα από τους αγώνες και την αυτογνωσία». Τυπώθηκε σε 5.000 αντίτυπα και γράφτηκε για τις ανάγκες του προεκλογικού μου αγώνα ως υποψηφίου δημάρχου Καρδίτσας στις εκλογές εκείνης της περιόδου.
Το δεύτερο βιβλίο μου γράφτηκε το έτος 2008, έχει τίτλο «ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ», τυπώθηκε σε 2000 αντίτυπα και γράφτηκε για αναδειχτεί ο βιασμός γενικά του περιβάλλοντος και ειδικότερα της Λίμνης από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, και να παρθούν μέτρα προστασίας τόσο της Λίμνης, όσο και του περιβάλλοντα χώρου της.
Το τρίτο βιβλίο μου γράφτηκε το έτος 2016 έχει τίτλο «ΒΟΤΑΝΟΛΟΓΙΟ» τυπώθηκε σε 2.500 αντίτυπα και γράφτηκε με σκοπό να φέρει πιο κοντά τους ανθρώπους στον κόσμο των βοτάνων, γιατί ένας απέραντος θησαυρός της φύσης, είναι κρίμα να μένει αναξιοποίητος και άγνωστος στο πλατύ κοινό.
Η εμπορευματοποίηση της υγείας και το σημερινό μοντέλο της φαρμακευτικής ιατρικής, έχει βάλει στο περιθώριο το πάμφθηνο φαρμακείο της φύσης, διότι όλοι οι εμπλεκόμενοι στο σύστημα υγείας, έχουν κάθε συμφέρον να αποσιωπούν τα θαυματουργά θεραπευτικά αποτελέσματα των αρωματικών και φαρμακευτικών βοτάνων που απλόχερα προσφέρει η φύση.
Το επόμενο βιβλίο μου, που σκοπεύω να συγγράψω μέσα στο έτος 2018, θα έχει ως περιεχόμενο θέματα περιβαλλοντικά, υγείας και αυτογνωσίας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πιστεύετε ότι ο κόσμος έχει αρχίσει να κατανοεί την αξία της οικολογίας και το πόσο σημαντικό είναι να αλλάξει τρόπο ζωής; Μήπως στην εποχή που διανύουμε (ηθική και κοινωνική κρίση, καταναλωτισμός, αδιαφορία για την ουσία των πραγμάτων και της ίδιας της ζωής) η ανάγκη αυτή προβάλει πιο επιτακτική από ποτέ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η σχέση του ανθρώπου µε το περιβάλλον είναι βαθιά. Η ζωή του εξαρτάται άµεσα και καθοριστικά από αυτό. Ωστόσο, ο ίδιος δεν σεβάστηκε τον μοναδικό αυτό φυσικό πλούτο. Η ρύπανσή του, εξαιτίας της μεγάλης τεχνολογικής προόδου και της ραγδαίας βιομηχανικής ανάπτυξης, έχει πάρει επικίνδυνες διαστάσεις. Αξίζει να αναφέρουµε τις κυριότερες από τις αρνητικές συνέπειες της “ανάπτυξης”, της “προόδου” και του “πολιτισµού” µας που, δυστυχώς, απειλούν µε αφανισµό την ανθρωπότητα: ραδιενέργεια, ηλεκτροµαγνητικά πεδία, φαινόµενο του θερµοκηπίου, τρύπα του όζοντος, όξινη βροχή, σκουπιδότοποι, χηµική εντατική γεωργία, αστικά λύµατα και βιοµηχανικά απόβλητα, πετρελαιοκηλίδες, ηχορύπανση, διοξίνες, σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια (ή τρελές αγελάδες), ατµοσφαιρική ρύπανση (νέφος-καπνοµίχλη, φωτοχηµική ρύπανση), γενετικά τροποποιηµένοι οργανισµοί ή µεταλλαγµένα, πυρκαγιές, καταστροφή των δασών, καταστροφικές επιπτώσεις µεγάλων τεχνικών έργων, υπερεκµετάλλευση φυσικών πόρων, αυτοκίνητο.
Πριν 30 περίπου χρόνια, οι οικολόγοι και οικολογίζοντες, θεωρούνταν από αστείοι μέχρι γραφικοί και σχεδόν κανείς δεν τους έδινε σημασία. Σήμερα όλο και πιο πολύ γίνονται σεβαστές οι θέσεις τους και τα μηνύματά τους. Ακόμη και οι ίδιες οι κυβερνήσεις ασχολούνται στα σοβαρά πλέον με τα θέματα αυτά. Ο κόσμος διαπιστώνει και κατανοεί όλο και περισσότερο τις αρνητικές επιπτώσεις που έχουν στο περιβάλλον οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Έτσι προβάλει επιτακτική η ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας το περιβαλλοντικό γίγνεσθαι και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με εκείνες των οικολόγων για ένα καλύτερο περιβαλλοντικό μέλλον.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Για εσάς προσωπικά η οικολογία τι είναι; Είναι στάση ζωής; Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε σαν επίλογο αυτής της κουβέντας μας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στα νεότερα χρόνια, στον ευρωπαϊκό και βορειοαμερικανικό κυρίως χώρο, η τροπή που πήρε ο πολιτισμός επέφερε τη ριζική αλλοτρίωση του ανθρώπου από το περιβάλλον του. Ποια είναι αυτή η τροπή; Ο άνθρωπος δεν εκμεταλλεύεται πια τη φύση για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα “προς το ζην”, αλλά την υπερεκμεταλλεύεται για το “ευ ζην”. Τι είναι όμως αυτό το “ευ ζην”; Είναι η παραγωγή και κατανάλωση όλο και περισσότερων αγαθών. Και αυτά τα αγαθά παράγονται όχι για να κρατηθεί ο άνθρωπος στη ζωή, αλλά για να εξυπηρετούν δευτερογενείς ανάγκες που γεννιούνται από τον τεχνητό πολιτισμό, ο οποίος έχασε τον προορισμό του. Έτσι, ο άνθρωπος μπήκε σ’ έναν φαύλο κύκλο, όπου διέξοδος δεν φαίνεται να υπάρχει. Όταν μία του ανάγκη ικανοποιείται, αυτόματα γεννιέται άλλη και άλλη και άλλη… σαν τα κεφάλια της λερναίας Ύδρας. Η βιομηχανοποίηση, το αυτοκίνητο, το πετρέλαιο… όσο προχωρεί η ονομαζόμενη βιομηχανοποίηση, όσο το αυτοκίνητο καταπλημμυρίζει τους δρόμους της γης, όσο τα εργοστάσια πληθαίνουν βγάζοντας από τα πυρίκαυστα σπλάχνα τους μαύρο ακίνητο καπνό, όσο το πετρέλαιο αναδυόμενο από τα βάθη της γης είναι η νέα Αφροδίτη, πλασμένη όχι από τον αφρό των κυμάτων αλλά από στερεοποιημένο μαζούτ, που ανεβαίνει ανάμεσα ουρανού και γης, τόσο ακούμε σπαραχτικότερα την οικουμενική ψυχή να κραυγάζει: τι θα απογίνουμε; Θα χαθούμε καθώς τα ποντίκια αλειμμένα με πετρέλαιο και παραδομένα στην καταστροφή; Άνθρωποι σοφοί συνεδριάζουν παντού και γνωμοδοτούν για το δίκαιο, για την ειρήνη, για την προστασία του περιβάλλοντος, για την ποιότητα ζωής… Έπειτα καταπίνουν τα καυσαέριά τους και πάνε να κοιμηθούν τον ύπνο του δικαίου. Οι παρθένοι, οι απολίτιστοι διατηρούν ακόμη μια ώρα αιθρίας.
Ο ίδιος άρχισα να ασχολούμαι με τα οικολογικά ζητήματα από τις πρώτες μέρες που στην χώρα μας ξεκίνησαν οι πρώτες σχετικές συζητήσεις και κινήσεις που χρονολογούνται κάπου στη δεκαετία του 1970.
Όμως ακόμη συνειδητοποιώ όλο και περισσότερο το πόσα οφείλουμε στο περιβάλλον και στη μητέρα γη. Προσπαθώ να ανταποκρίνομαι στα οικολογικά μηνύματα των καιρών όλο και περισσότερο και θα έλεγα ότι η οικολογία θα πρέπει να είναι μια στάση ζωής για τον καθένα μας.
