Συντριπτικό και ύπουλο χτύπημα στα Επαγγελματικά Λύκεια, αλλά κυρίως στο αναφαίρετο δημοκρατικό δικαίωμα των νέων να σπουδάζουν στο δημόσιο τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα την ειδικότητα που επιλέγουν, αποτελούν οι διατάξεις των άρθρων 51 & 52 του νέου νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας. Νομοσχέδιο που κατατέθηκε εν μέσω πανδημίας για να επιβεβαιωθεί ότι την κυβέρνηση την ενδιαφέρει να περάσει αντιεκπαιδευτικές ρυθμίσεις τώρα, όπου η εκπαιδευτική κοινότητα (εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς) αλλά και η κοινωνία ολόκληρη είναι σε καραντίνα. Η κυβέρνηση «εκδικείται» τους μαθητές άνω των 17 χρονών που παλεύουν να πάρουν μια ειδικότητα στα δημόσια σχολεία – ΔΩΡΕΑΝ – να σταθούν όρθιοι στη κοινωνία με αξιοπρέπεια και να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Με το νομοσχέδιο τίθενται:
Ηλικιακοί φραγμοί – «κόφτες», γιατί στην Α΄ και τη Β΄ τάξη εγγράφονται ή μετεγγράφονται οι μαθητές και οι μαθήτριες μέχρι 17 ετών.
Θεσμικοί φραγμοί, γιατί καταργείται:
α) η δυνατότητα των αποφοίτων Γενικών Λυκείων που δεν συνεχίζουν σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να εγγράφονται στη Β΄ τάξη των ΕΠΑ.Λ., για την απόκτηση πτυχίου ειδικότητας ή και να ξαναδοκιμάσουν τις δυνάμεις τους για τη συνέχιση σπουδών μετά την αποφοίτησή τους από τα ΕΠΑ.Λ. σε ΑΕΙ ή να συνεχίσουν στα τμήματα μαθητείας των ΕΠΑ.Λ.
β) η δυνατότητα των αποφοίτων Επαγγελματικών Λυκείων να αποκτήσουν 2η ειδικότητα στον ίδιο τομέα (εγγραφόμενοι στη Γ΄ τάξη) ή σε άλλο τομέα (εγγραφόμενοι στη Β΄ τάξη) και
γ) η δυνατότητα αποφοίτων παλαιών τύπων Επαγγελματικών Λυκείων ή Σχολών (ΤΕΕ α’ κύκλου, ΤΕΣ, ΕΠΑΣ προηγούμενων νόμων) να εγγραφούν στη Β΄ τάξη για να αποκτήσουν απολυτήριο Λυκείου (όσοι δεν το είχαν) αλλά και πτυχίο κάποιας νέας ειδικότητας που ενδεχομένως να επέλεγαν ή και να ξαναδοκιμάσουν τις δυνάμεις τους για τη συνέχιση σπουδών μετά την αποφοίτησή τους από τα ΕΠΑ.Λ. σε ΑΕΙ ή να συνεχίσουν στα τμήματα μαθητείας των ΕΠΑ.Λ.
Κοινωνικοί και ταξικοί φραγμοί, γιατί είναι γνωστό ότι τα Επαγγελματικά Λύκεια, πέρα από την αυτονόητη εκπαιδευτική και επαγγελματική προετοιμασία των μαθητών τους, διαδραματίζουν και ένα σοβαρό κοινωνικό ρόλο επανένταξης μαθητών που εγκατέλειψαν το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα για λόγους οικονομικούς, οικογενειακούς, ψυχοκοινωνικούς. Ο αριθμός των μαθητών/-τριών που σπουδάζουν στα ημερήσια ΕΠΑ.Λ. με ηλικία πάνω από 17 χρονών είναι αρκετά υψηλός και φτάνει, ανάλογα τη σχολική χρονιά, ακόμα και το 1/3 του συνολικού μαθητικού πληθυσμού.
Τίθεται σοβαρό ζήτημα παραβίασης της συνταγματικής υποχρέωσης της Πολιτείας για παροχή ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης.
Είναι σαφές πού θέλει να οδηγήσει το Υπουργείο Παιδείας τους μαθητές:
α) τους απόφοιτους γυμνασίου: στη μεταγυμνασιακή πρόωρη κατάρτιση και την ανήλικη μαθητεία, γι’ αυτό σχεδιάζει να επαναλειτουργήσει τέτοιες σχολές (ΣΕΚ) μετά το γυμνάσιο. Η καθιέρωση τράπεζας θεμάτων στο λύκειο επιδιώκει να οδηγήσει ένα μέρος του μαθητικού πληθυσμού εκεί.
β) τους απόφοιτους λυκείου: στα Ιδιωτικά ΙΕΚ – ΚΕΚ τα οποία περιμένουν να αφαιμάξουν οικονομικά, όλους όσοι αποκλείονται (με αυτό το νομοσχέδιο) από τη δυνατότητα να σπουδάσουν την ειδικότητα που επιθυμούν στο κοντινότερό τους ΕΠΑ.Λ. Προφανώς δεν το σχεδιάζουν όλο αυτό από το Υπουργείο για να ενισχύσουν τα δημόσια ΙΕΚ. Ας μην έχει κανείς τέτοια αυταπάτη.
Διαβάζοντας την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, είναι να απορεί κανείς με τα ψεύδη που αναφέρει:
– «καθορίζεται μέγιστο ηλικιακό όριο για την εγγραφή στα ημερήσια ΕΠΑ.Λ., με σκοπό την αποτελεσματικότερη πρόληψη φαινόμενων ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού (!), τα οποία παρατηρούνται ιδίως μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων μαθητών (!)». Αλήθεια μπορούν να μας δείξουν τις έρευνες που έχουν γίνει και καταλήγουν σε αυτό το συμπέρασμα; Γιατί, από την εκπαιδευτική εμπειρία όσων διδάσκουμε στα ΕΠΑ.Λ., είναι κοινός τόπος σε όλους μας, ότι οι ενήλικοι μαθητές και μαθήτριες στη συντριπτική πλειοψηφία τους έχουν συγκεκριμένους στόχους (εκπαιδευτικούς ή/και εργασιακούς) και συμβάλλουν θετικά στην εκπαιδευτική διαδικασία στην τάξη, αλλά και εξισορροπητικά στη γενικότερη λειτουργία του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί συχνά έχουμε τους άτυπους «συνεργάτες» μας στο καθημερινό μας έργο.
– «Παράλληλα, επιχειρείται η σταδιακή αποσυμφόρηση, από σκοπιάς μαθητικού δυναμικού, των ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., με γνώμονα τη συνολική βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας δια του εξορθολογισμού (!!!) της αριθμητικής σχέσης εκπαιδευτικού και μαθητή». Η φράση αυτή, στο ίδιο κείμενο, αποτελεί κυνική ομολογία για τους στόχους του Υπουργείου: «Αποσυμφόρηση» η νέα μαγική λέξη για τη δεύτερη επιχείρηση διάλυσης των ΕΠΑ.Λ, αφού η πρώτη προσπάθεια, το 2013, με τις διαθεσιμότητες – απολύσεις 2.500 εκπαιδευτικών (50 διαφορετικών ειδικοτήτων) και την κατάργηση 3 τομέων και 15 ειδικοτήτων από τα ΕΠΑ.Λ. και τις ΕΠΑ.Σ., τελικά δεν πέρασε.
Είμαστε λοιπόν, όλοι και όλες «διαθέσιμοι», για τις νέες μάχες υπεράσπισης της δημόσιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, αλλά και γενικότερα του δημόσιου σχολείου που πλήττεται βάναυσα από αυτό το νομοσχέδιο.
Το «Τι να κανουμε» το γνωρίζουμε πολύ καλά.
Γράφουν τα μέλη της Ενωτικής Κίνησης Εκπαιδευτικών στο Δ.Σ. της ΕΛΜΕ Καρδίτσας: Αμπατζή Γεωργία, Ματιάτου Διονυσία, Τσιμπούκας Φώτης
