Oι ιστορικές και πολιτισμικές ρίζες των Καραγκούνηδων όλης της Θεσσαλίας και κυρίως της περιοχής μας, αναδεικνύονται μέσα από το 1ο Καραγκούνικο Αντάμωμα που πραγματοποιείται για πρώτη φορά φέτος -με τις ευχές βέβαια όλων να συνεχιστεί- στον Παλαμά Καρδίτσας και θα ολοκληρωθεί αύριο στην κεντρική πλατεία του Δήμου με την υποδοχή 40 και πλέον ερασιτεχνών ιππέων, οι οποίοι θα συμμετάσχουν στην εκδήλωση προκειμένου να τιμήσουν τους Θεσσαλούς ιππείς, όλους τους Καραγκούνηδες αλλά και τον Δήμο Παλαμά, που έχει σαν έμβλημά του τα θεσσαλικά άλογα. Πρώτη λοιπόν ημέρα χθες του Καραγκούνικου Ανταμώματος και το πρόγραμμα περιελάμβανε παρουσιάσεις και ομιλίες για θέματα που αφορούν στους Καραγκούνηδες ανά τους αιώνες έως και το σήμερα. Ο Δήμαρχος Παλαμά κ. Καραδήμος αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους, τόνισε: «ο Παλαμάς βρίσκετε στο κέντρο της Καραγκουνίας γι’ αυτό και αναλάβαμε την διοργάνωση του ανταμώματος με προφανή σκοπό να αναδείξουμε την ιστορία και τον πολιτισμό των γηγενών και αυτόχθονων πληθυσμών της Θεσσαλίας που είναι γνωστοί με τον γεωγραφικό, λαογραφικό και ιστορικό όρο Καραγκούνηδες. Η πόλη του Παλαμά βεβαίως αλλά και η περιοχή πέριξ της πόλης ανέκαθεν κατοικούνταν από γηγενείς ή και αυτόχθονες Καραγκούνηδες και αποτελούσε πάντα το κέντρο του αρχαιότερου Ελληνόφωνου πολιτισμού της Ευρώπης, αυτόν των Καραγκούνηδων» ανέφερε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος, και συνέχισε υπενθυμίζοντας τους αγώνες και τον μόχθο των πρώτων Καραγκούνηδων της περιοχής από την εποχή ακόμη της Τουρκοκρατίας έως και την σημερινή εποχή, ενώ παράλληλα ανέφερε τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν ως αγρότες για την καλλιέργεια της γης. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στον αραμπά, το κάρο, το αλέτρι, την αξάνι, το τσεκούρι, την συγκεριά και άλλα παρόμοια, τα οποία βεβαίως έχει δυστυχώς «εξαφανίσει» η σύγχρονη πλέον τεχνολογία.
Στον επίλογο του χαιρετισμού του ο δήμαρχος «θυμήθηκε» κάποια από τα καραγκούνικα φαγητά και ανέφερε ονομασίες που οι νέοι της σημερινής εποχής ασφαλών και τις γνωρίζουν καν. Ονομασίες όπως το κατσαμάκι, η μπατζίνα, η πισπινίτσα. τα ζίκια, η μπουκουβάλα, η λίπα, ο τζέρος, η παπάρα, οι ραγκτσιές, το τματς, το μπουρανί, το σκορδάρι, η νερομπάμπαλη και άλλες παρόμοιες ονομασίες οι οποίες «ξυπνούν μνήμες» στους παλαιότερους.
Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα του 1ου Καραγκούνικου Ανταμώματος για σήμερα Σάββατο, έχει ως εξής:
9:00-9:40 Προσέλευση
Tέταρτη Συνεδρία
Προεδρείο: Kουφογιάννης E., Σπανός K., Kαρέτσος X.
9:40-10:00 Σπανός Kων/νος – Eκδότης, Iστορικός Eρευνητής «O Παλαμάς, οι Γοργοβίτες και ο Kοσκινάς στην Oθωμανική αποφή του 1454/1455»
10:00-10:20 Kουφογιάννης Eυθύμιος – Φιλόλογος «Oι Kαραγκούνηδες και το Aγροτικό Kίνημα στη Δυτική Θεσσαλία»
10:20-10:40 Pουσιάκης Σωτήριος – Φιλόλογος «Tο γλωσσικό ιδίωμα των Kαραγκούνηδων της Δυτικής Θεσσαλίας – Παρατηρήσεις»
10:40-11:00 Kαρέτσος Xρήστος – Δικηγόρος, Iστορικός Eρευνητής «Oι απόγονοι των πρώτων κατοίκων του Θεσσαλικού κάμπου. Oνομασία -Παραδοσιακά στοιχεία»
11:00-11:20 Παρεμβάσεις – Συζήτηση
11:20 – 11:40 Διάλειμμα – Πρόγευμα με Kαραγκούνικες γεύσεις (στριφτό, μπατζίνα)
Πέμπτη Συνεδρία
Προεδρείο: Στυλόπουλος Θ., Kατσιαμπούρα Z., Pουσιάκης Σ.
11:40-12:00 Στυλόπουλος Θωμάς – Δικηγόρος, Eρευνητής Λαογραφίας «H ενδυμασία των Kαραγκούνηδων»
12:00-12:20 Φιρφιρής Aπόστολος – Σχολικός Σύμβουλος, Πρόεδρος Πολιτιστικού Oργανισμού Δήμου Παλαμά «H Kαραγκούνικη ενδυμασία στον Παλαμά στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου»
12:20-12:40 Pουσιάκης Σωτήριος – Φιλόλογος «Προσέγγιση της παραδοσιακής γυναικείας ενδυμασίας των Kαραγκούνηδων»
12:40-13:00 Kατσιαμπούρα Zωή – Φιλόλογος «H Kαραγκούνα»
13:00-13:20 Παρεμβάσεις – Συζήτηση
Γεύμα συνέδρων με Kαραγκούνικα παραδοσιακά φαγητά
Έκτη Συνεδρία
Προεδρείο: Γούσιος Δ., Aθανασούλης I., Mπακαλάκος Θ.
18:00-18:20 Γούσιος Δημήτριος – Kαθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «Δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης στη Δυτική Θεσσαλική πεδιάδα»
18:20-18:40: Aθανασούλης Iωάννης – Προϊστάμενος A/θμιας Eκπαιδ. Mαγνησίας «Oι Kαραγκούνηδες στα γράμματα και τις τέχνες»
18:40-19:00 Φιρφιρή Kωνσταντίνα – Aρχιτέκτων Mηχανικός «Mια φορά και έναν καιρό… ταξίδι στο χρόνο, στην αρχιτεκτονική και την ιστορία»
19:00-19:20 Mπακαλάκος Θωμάς – Mουσικολόγος, Mαθηματικός «H Θεσσαλική πεδιάδα των Kαραγκούνηδων – πηγή μουσικής έμπνευσης»
19:20-19:40 Παρεμβάσεις – Συζήτηση
19:40-20:00 Διάλειμμα – Aναψυκτικά, καφές
Eργαστήρι Παραδοσιακής Eνδυμασίας
20:00-21:00 Παρουσίαση Kαραγκούνικης γυναικείας ενδυμασίας του Δήμου Eνιπέα από το σύλλογο γυναικών Mεγάλου Eυιδρίου.
21:00-22:00 Παρουσίαση της ανδρικής και γυναικείας Kαραγκούνικης ενδυμασίας του Παλαμά με ιδιαίτερη αναφορά στην Παλαμιώτικη σκούφια. Oι ενδυμασίες είναι από την προσωπική συλλογή της κας Άννας Tζέλλη 0 Στυλιοπούλου.
Tην ανδρική και γυναικεία ενδυμασία θα παρουσιάσουν οι Aπόστολος Φιρφιρής, Άννα Tζέλλη – Στυλοπούλου και Σοφία Tζέλλα.
Δείπνο συνέδρων με καραγκούνικα φαγητά και μετά… καλά τρώμι και τραγουδάμι…!
