Ο Βουλευτής, τ. Υφυπουργός Παιδείας και Αναπληρωτής Τομεάρχης του Τομέα Παιδείας της Ν.Δ., κ. Σπύρος Ταλιαδούρος, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την ανώτατη εκπαίδευση στην Βουλή, επεσήμανε, ως κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ., ότι το σχέδιο νόμου στερείται ακαδημαϊκού οράματος .
Ειδικότερα, η τοποθέτηση του κ. Ταλιαδούρου έχει ως εξής:
“-Σχετικά με την εκλογή των Πρυτανικών Αρχών
Ο Πρύτανης είναι το σύμβολο της ακαδημαϊκής κοινότητας, ο εκπρόσωπος των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ένας ακαδημαϊκός θεσμός με ιστορία δύο (2) σχεδόν αιώνων, με μεγάλο κύρος και αίγλη. Πως μπορεί ο Πρύτανης να διορίζεται για να εκπροσωπήσει την πανεπιστημιακή κοινότητα και για να διοικήσει ένα δημόσιο οργανισμό που αυτοδιοικείται πλήρως, χωρίς να είναι όμως μέλος του και χωρίς ο ίδιος να έχει εκλεγεί από την κοινότητα που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί; Ο Πρύτανης δεν πρέπει να αποτελεί “εντολοδόχο” του Συμβουλίου, ούτε να εξαρτάται από αυτόν. Η εκλογή των πρυτανικών αρχών, των Πρυτάνεων, των Αντιπρυτάνεων και Κοσμητόρων, πρέπει να γίνεται από το φυσικό τους χώρο, δηλαδή από την ακαδημαϊκή κοινότητα, με στάθμιση βέβαια της ψήφου, και να συνδυάζεται με υποχρέωση λογοδοσίας.
Με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για την εκλογή των πρυτανικών αρχών, ακυρώνεται η συμμετοχή των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στην εκλογή των πανεπιστημιακών αρχών και στη λήψη των αποφάσεων και περιορίζεται η εσωτερική δημοκρατία στα Α.Ε.Ι..Ο περιορισμός όμως της εσωτερικής δημοκρατίας ενδέχεται να ενισχύσει την αδιαφάνεια και την διαφθορά στα Α.Ε.Ι.. Η συμμετοχή στο Συμβούλιο προσώπων που δεν ανήκουν στην ακαδημαϊκή κοινότητα, όχι μόνο δεν εξασφαλίζει την διαφάνεια και την αξιοκρατία, αλλά δύναται να οδηγήσει σε επιπλέον εξαρτήσεις του Συμβουλίου από άτομα και ομάδες εκτός πανεπιστημιακού χώρου. Το μοντέλο αυτό διοίκησης που προωθεί το νομοσχέδιο δεν είναι μόνο δημοκρατικά ελλειμματικό αλλά και διοικητικά ατελέσφορο. Στην ουσία αποτελεί την καλύτερη συνταγή για να περάσουμε από το γηρασμένο αυτοδιοίκητο στο ταραχώδες αδιοίκητο των Α.Ε.Ι..
Τα προβλήματα αδιαφάνειας και διαφθοράς δεν αντιμετωπίζονται με την απαξίωση όλων των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας και τη συρρίκνωση της εσωτερικής δημοκρατίας. Απαραίτητη είναι η θέσπιση σαφών και αντικειμενικών κανόνων που θα συνδυάζονται με την υποχρέωση λογοδοσίας και αξιολόγησης όλων των οργάνων και αρχών των Α.Ε.Ι.. Θα μπορούσε επίσης, προς την κατεύθυνση αυτή, να αξιοποιηθεί και η διάταξη του ν. 3549/2007 που προβλέπει τη δημιουργία Υπηρεσίας Εσωτερικού Δημοσιονομικού Ελέγχου.”
-Σχετικά με την κατάργηση του Τμήματος ως βασική ακαδημαϊκή μονάδα
Ζητήματα εύρυθμης λειτουργίας και οργάνωσης των Α.Ε.Ι. θέτει η ρύθμιση του σχεδίου νόμου ότι κάθε Ίδρυμα αποτελείται από Σχολές οι οποίες αποτελούν τις βασικές διοικητικές και ακαδημαϊκές μονάδες. Με τον τρόπο αυτό καταργείται η βασική ακαδημαϊκή μονάδα που παραδοσιακά και διεθνώς είναι το Τμήμα. Με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου διατηρούνται μεν φραστικά τα Τμήματα, ως βασική εκπαιδευτική μονάδα, πλην όμως καταργούνται ουσιαστικά ως προς τη φυσιογνωμία, την αποστολή και τις αρμοδιότητές τους. Πρωτίστως πλήττεται η θεσμική κατοχύρωση των ενιαίων επιστημονικών αντικειμένων, ενώ η ταύτιση τμήματος και προγράμματος σπουδών σημαίνει πως τμήματα δημιουργούνται και καταργούνται ανάλογα με τη λειτουργία ή κατάργηση προγραμμάτων σπουδών. Επιστήμες, όπως η φυσική, τα μαθηματικά, η βιολογία, η νομική κινδυνεύουν να χάσουν τη θεσμική τους στέγη και τις δομές οργανωμένης έρευνας και διδασκαλίας τους.
-Σχετικά με τις Επιτροπές Εκλογής και Εξέλιξης Καθηγητών
Οι 7μελείς επιτροπές για την εκλογή Καθηγητών, κατ’ αντικατάσταση των 30μελών εκλεκτορικών σωμάτων, με συμμετοχή και εξωτερικών, δεν εξασφαλίζουν την έλλειψη εξαρτήσεων και φαινομένων διαπλοκής. Με τον τρόπο αυτό καταργείται το δικαίωμα των Καθηγητών να επιλέγουν οι ίδιοι, μέσω των οργάνων τους, το διδακτικό προσωπικό καθορίζοντας κυριαρχικά το γνωστικό αντικείμενο της θέσης , ορίζοντας το εκλεκτορικό σώμα κ.α.. Το δικαίωμα αυτό δεν μπορεί να αφαιρεθεί από τους Καθηγητές και να μεταβιβασθεί στον Κοσμήτορα ή τον Πρύτανη.
-Σχετικά με τον ρόλο των ΤΕΙ
Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου υποβαθμίζει την μέχρι σήμερα ακαδημαϊκή εξέλιξη των ΤΕΙ που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια. Οι επιχειρούμενες αλλαγές θα πρέπει να κατοχυρώνουν χωρίς καμία αμφισβήτηση τον θεσμικό ρόλο των ΤΕΙ στην ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, κάτι που δεν προκύπτει από το περιεχόμενο του σχεδίου νόμου. Συγκεκριμένα:
α) Προκειμένου να διασφαλιστεί ο ανώτατος ρόλος των ΤΕΙ και να αποκλειστεί οποιαδήποτε περίπτωση υποβάθμισης του ρόλου τους, θα πρέπει στο εδάφιο β της παραγράφου 2 του άρθρου 4 η φράση «Τα Τ.Ε.Ι. δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση υψηλής ποιότητας στελεχών» πρέπει να αντικατασταθεί με την φράση «Τα Τεχνολογικά Ιδρύματα δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην υψηλή και ολοκληρωμένη εκπαίδευση».
β) Τα ΤΕΙ πρέπει να συμμετέχουν χωρίς περιορισμούς στην έρευνα, όπως θεσμοθετήθηκε με την διάταξη του άρθρου 11 παρ. 7 του ν.3404/2005 στην οποία προβλέφθηκε η δυνατότητα των ΤΕΙ να διεξάγουν όχι μόνο τεχνολογική αλλά και εφαρμοσμένη έρευνα. Ακόμη, με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4 του ν. 3794/2009 εισήχθη ο θεσμός των Ερευνητικών Εργαστηρίων στα ΤΕΙ, ενώ μέχρι τότε τα εργαστήρια που λειτουργούσαν στα ΤΕΙ εξυπηρετούσαν μόνο εκπαιδευτικές ανάγκες, θεσμός όμως που με τον παρόν σχέδιο νόμου καταργείται.
γ) Το παρόν νομοσχέδιο εξαιρεί τα Τεχνολογικά Ιδρύματα από τον τρίτο κύκλο σπουδών. Τα ΤΕΙ θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα για διοργάνωση προγραμμάτων σπουδών τρίτου κύκλου, εφόσον έχει προηγηθεί θετική εξωτερική αξιολόγηση και πληρούνται συγκεκριμένες ακαδημαϊκές προϋποθέσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι όπως προκύπτει και από επίσημα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην έκδοση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αφορά στις Επιστημονικές Δημοσιεύσεις των ΑΕΙ κατά την περίοδο 1993-2008, η επίδοση πολλών ΤΕΙ και ακριβέστερα Τμημάτων αυτών είναι εξαιρετική, εφάμιλλη και σε κάποιες περιπτώσεις όπως αναφέρεται στο κείμενο της έκδοσης, υπερτερεί και κάποιων Πανεπιστημιακών Τμημάτων. Μάλιστα σε συγκεκριμένα επιστημονικά πεδία, οι δημοσιεύσεις αρκετών ΤΕΙ επιτυγχάνουν δείκτες απήχησης μεγαλύτερους από τον παγκόσμιο μέσο όρο.”
