ΡΕΝΤΙΝΑ: Ένα διαμάντι στο στέμμα των Αγράφων


Πως ξεκινάς να γράψεις τις εντυπώσεις σου από ένα ταξίδι -μικρό ή μεγάλο δεν έχει σημασία- ειδικά όταν έχει γίνει με τη μορφή οδοιπορικού και έχεις υποσχεθεί σε ανύποπτο χρόνο κατά τη διάρκειά του ότι έτσι ακριβώς θα το παρουσιάσεις;Καταρχάς κλέβοντας! Από τη στιγμή που δεν είσαι επαγγελματίας είναι δεδομένο ότι θα αποφύγεις τις όποιες συμβάσεις και θα παραθέσεις ένα μείγμα πραγματικών δεδομένων και προσωπικών εντυπώσεων -με ιδιαίτερη όμως βαρύτητα στο δεύτερο σκέλος! Έτσι λοιπόν θα ξεκινήσω ανάποδα και θα πω ότι μέσα σε 3 ημέρες παραμονής εκτίμησα αφάνταστα -έως σχεδόν αγάπησα- έναν τόπο του οποίου την ύπαρξη αγνοούσα μέχρι πριν λίγο καιρό. Η εκδρομή στη Ρεντίνα εντάσσεται σαφέστατα σ’αυτά τα ταξίδια τα οποία αντιμετωπίζεις με σκεπτικισμό πριν την αναχώρηση και σε εκπλήσσουν τόσο πολύ κατά την εξέλιξή τους ώστε να σου αφήνουν εν τέλει τις καλύτερες εντυπώσεις. Για να μην μακρηγορώ ασκόπως και να γίνω πιο σαφής είναι νομίζω ώρα να αρχίσω να απαριθμώ όλα αυτά που κάνανε αυτή την εκδρομή μια πραγματική απόλαυση.

Τριήμερο του Αγίου Πνεύματος λοιπόν και κάτω από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο ξεκινάμε από Καρδίτσα με κατεύθυνση  νότια εκεί όπου συναντιόνται οι τρεις νομοί Καρδίτσας, Ευρυτανίας και Φθιώτιδας. Η διαδρομή εξαιρετική μέσα στο πράσινο και με καταπληκτική θέα σε κάποια από τα σημεία της προς τη λίμνη Σμοκόβου -τον οποίο βεβαίως όπως και την περιοχή των λουτρών διασχίζεις. Μετά από διαδρομή -με χαλαρούς, εκδρομικούς ρυθμούς, 50 περίπου λεπτών για μια απόσταση 57km- αντικρίζεις μπροστά σου ένα αεροπλάνο! Πρόκειται για ένα F-84 της Πολεμικής Αεροπορίας η οποία το δώρισε στο δήμο για να τιμήσει τους δύο πεσόντες πιλότους οι οποίοι καταγόντουσαν από την περιοχή, τους Νίκο και Κώστα Παρούση. Από το μνημείο και οι τρεις δρόμοι κατηφορίζουν προς το χωριό -ενώ ο περιφερειακός οδηγεί και προς την Ιερά Μονή Ρεντίνας. Η Ρεντίνα η οποία -ρωτώντας μαθαίνεις! -έχει σήμερα περί τους 400+ μόνιμους κατοίκους βρίσκεται σε υψόμετρο 900 περίπου μέτρων και χαρακτηρίζεται από τους ντόπιους ως «η βασίλισσα των Αγράφων». Το ιστορικό της υπόβαθρο πάντως είναι αναμφισβήτητο και αποτελεί τον βασικότερο λόγο που εξαιρέθηκε από το σχέδιο Καποδίστριας αποτελώντας, μόνη αυτή, έναν αυθύπαρκτο δήμο. Μπαίνοντας στη Ρεντίνα το πρώτο που σου κάνει εντύπωση είναι  ο …κατασκευαστικός οργασμός που επικρατεί καθώς κατά μήκος των δρόμων βλέπεις σωρούς από πέτρες και οικοδομικά υλικά  -και…εντυπωσιακό(!)…αν και 4 το απόγευμα του Σαββάτου είδαμε συνεργεία να δουλεύουν. Όπως μάθαμε πρόκειται για έργα διαπλάτυνσης των δημοτικών οδών τα οποία  υλοποιεί η δημοτική αρχή σε συνεννόηση με τους δημότες- όπου αυτό είναι βέβαια εφικτό! Με τον τρόπο αυτό ο κάθε ιδιοκτήτης παραχωρεί λίγα μέτρα από το οικόπεδό του και ο δήμος αναλαμβάνει την υποχρέωση εκτός του δρόμου να κατασκευάσει και τα τοιχία αντιστήριξης .Το αξιέπαινο της προσπάθειας -και από τις δυο πλευρές- έρχεται να ενισχύσει η επιλογή της δημοτικής αρχής να κατασκευάσει τα τοιχία από πέτρα της περιοχής εντάσσοντάς τα αρμονικά στην εικόνα της -είναι χαρακτηριστικό ότι τα πέτρινα τοιχία ξεκινούν από το μνημείο με το αεροπλάνο. Η επιλογή αυτή μάλιστα δεν περιορίζεται στις καινούριες μόνο κατασκευές αλλά επεκτείνεται και στην επένδυση των ήδη υπαρχόντων τσιμεντένιων. Ταυτόχρονα  προχωρούν ένα πρόγραμμα πλακόστρωσης των περισσότερων δρόμων του χωριού -και σίγουρα των κεντρικότερων – το οποίο όταν ολοκληρωθεί είναι δεδομένο ότι θα βελτιώσει αφάνταστα την ήδη υπέροχη αισθητική του τόπου. Κατηφορίζοντας στο χωριό καταλήγεις σε μια όμορφη πλακόστρωτη πλατεία στην οποία δεσπόζει το επιβλητικό κτήριο του σχολείου -δωρεά του Ανδρέα Συγγρού- αλλά και η εξαιρετικού ενδιαφέροντος εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Είτε πεινάτε είτε όχι επιβάλλεται μια στάση στο «Γρέκι του Ραγιά»! Ζητήστε να δοκιμάσετε το γλυκόπιοτο ντόπιο κρασί -από αμπέλια της περιοχής παρακαλώ!- αλλά και το εξαιρετικό τσίπουρο- αν είχε και λίγο με γλυκάνισο…! Θα συνοδευτούν απαραίτητα από τους απίστευτους μεζέδες της γλυκύτατης Στέλλας, μιας νέας κοπέλας η οποία έφυγε με -όλη κυριολεκτικά!- την οικογένειά της από την Αθήνα για να εγκατασταθεί μόνιμα στο χωριό του συζύγου της, πλουτίζοντάς το με το μεράκι της και το μαγειρικό της ταλέντο. Αν τυχόν καθίσετε δεξιά της εισόδου και σας ενοχλεί το στρογγυλό «τραπεζάκι» μην προσπαθήσετε να το μετακινήσετε. Είναι πηγάδι!! Αν είστε στους τυχερούς όταν πάτε θα το δείτε σε όλο του το μεγαλείο αφού τα παιδιά έχουν δρομολογήσει την ανάδειξή του μέσα στο χώρο. Όχι δεν είναι γκρίζα διαφήμιση! Όπως έγραψα στην αρχή αυτό το αφιέρωμα έχει σε σημαντικό βαθμό προσωπικό «χρώμα». Για να είμαι όμως δίκαιος απέναντι στο χωριό και στις παροχές του σας ενημερώνω ότι στη Ρεντίνα υπάρχουν αρκετά καφενεία-ψησταριές με εξαιρετική -σε όλα όσα προλάβαμε να δοκιμάσουμε στις 3 μέρες-ποιότητα. Επίσης είναι καλό να γνωρίζετε ότι δεν πρόκειται να  ξεμείνετε από τσιγάρα αλλά και βασικά είδη αφού στο χωριό λειτουργούν μαγαζιά που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες σας -το ένα μάλιστα, το οποίο αξίζει να επισκεφτείτε- φέρει τον τιμητικό τίτλο ενός από τα παλαιότερα εν Ελλάδι καταστήματα και έχει κυριολεκτικά τα πάντα!

Από την πλατεία ανηφορίζοντας στο δρόμο αριστερά του δημαρχείου συναντάς τον ξενώνα Δολοπία -πήρε το όνομά του από τους Δόλοπες το αρχαιοελληνικό φύλο που κατοικούσε στην περιοχή των Αγράφων. Η πρώτη εντύπωση -αλλά και η τελευταία και όλες οι ενδιάμεσες!- είναι κάτι παραπάνω από θετική. Πρόκειται για ένα πανέμορφο κτίριο που συνδυάζει αρμονικά την πέτρα με το ξύλο και εντάσσεται ιδανικά στην αισθητική του χωριού ενώ οι ανέσεις που προσφέρει μόνο με αυτές ενός πολυτελούς ξενοδοχείου μπορούν να συγκριθούν. Ο ξενώνας είναι δημοτικός και τα παιδιά που τον λειτουργούν απέχουν παρασάγγας από την εικόνα του δημόσιου υπαλλήλου που έχουμε σχηματίσει -καλώς ή κακώς- στο μυαλό μας, αφού σε σκλαβώνουν με την ευγένειά τους και τη διάθεσή τους να σε εξυπηρετήσουν και να σου προσφέρουν κάθε απαραίτητη πληροφορία ώστε να κάνουν τη διαμονή σου στην περιοχή αξέχαστη. Στον ξενώνα προσφέρεται πρωινό ενώ λειτουργεί πλήρως εξοπλισμένο μπαρ-καφετέρια.

Ξεκινώντας την περιήγησή μας στην περιοχή σταθήκαμε ιδιαίτερα τυχεροί αφού είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε τον δήμαρχο κ. Παύλο Ραγιά αλλά και τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου -και όχι μόνο- κ. Παύλο Σταύρου, οι οποίοι ήτανε οι ακούραστοι οδηγοί-ξεναγοί  μας, κάνοντας έτσι τις βόλτες μας πιο ενδιαφέρουσες και διδακτικές! Όταν με το καλό επισκεφτείτε την περιοχή αναζητήστε τους -εξάλλου είναι πολύ εύκολο να τους βρείτε- και δεν θα το μετανιώσετε. Από τους  Παυλάδες λοιπόν μάθαμε καταρχάς ότι το υπό ανακαίνιση ιστορικό σχολείο αποτέλεσε κατά την περίοδο Μάρτιος του ’44 έως Σεπτέμβριος του ιδίου χρόνου, σχολή εφέδρων αξιωματικών του Ε.Λ.Α.Σ. από όπου αποφοίτησαν οι τέσσερις τελευταίες σειρές αξιωματικών μεταξύ των οποίων και  οι πρώτες 14 γυναίκες ανθυπολοχαγοί. Επειδή ακριβώς στην περιοχή -ως γνωστόν- υπήρξε έντονη δράση του αντάρτικου, τόσο κατά τους απελευθερωτικούς αγώνες όσο και κατά τον εμφύλιο και δεδομένου ότι το ίδιο το χωριό μετρά πολλούς νεκρούς -η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων αφορά την μαύρη περίοδο του εμφυλίου- λειτουργεί από το 1990 μουσείο Εθνικής Αντίστασης το οποίο στεγάζει κειμήλια (φωτογραφικό υλικό, όπλα, ρουχισμό κ.α.) της περιόδου 1941-1944. Κανονικά στεγάζεται στο σχολείο, όπου και θα επιστρέψει μετά το πέρας της ανακαίνισης, αλλά αναζητήστε το στο χώρο οπού προσωρινά φιλοξενείται. Πραγματικά αξίζει.

Εκεί όμως που δεν μπορείς παρά το λιγότερο να εντυπωσιαστείς, είναι με μια επίσκεψη στο ναό του Αγίου Γεωργίου που  αποτελεί από μόνος του ένα μουσείο την ύπαρξη του οποίου, δυστυχώς, αγνοούν αλλά και αδυνατούν να φανταστούν οι περισσότεροι στο νομό -πόσο μάλλον στην υπόλοιπη Ελλάδα. Θα μπορούσα να γράψω σελίδες ολόκληρες περιγράφοντας το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο, την επιβλητική -επίσης ξυλόγλυπτη Αγία Τράπεζα, που όμοιά της αποκλείεται να’χετε ξαναδεί, τον δεσποτικό θρόνο, την με φίλντισι επενδυμένη οροφή και τις υπέροχες και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες, λόγω των πολλών ιδιαιτεροτήτων τους, τοιχογραφίες και φορητές εικόνες. Μια εικόνα όμως λένε ότι αξίζει χίλιες λέξεις και επειδή οι φωτογραφίες αδυνατούν να συλλάβουν την ομορφιά του χώρου, σπεύσατε!! Είναι πράγματι κρίμα να μη δείτε από κοντά κάτι τόσο ιδιαίτερο. Η επίσκεψη στο ναό συνδυάζεται απαραίτητα με επίσκεψη στο παραπλεύρως ευρισκόμενο μουσείο βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης, ένα μουσείο που ιδρύθηκε το 1975 με αφορμή μια μεγάλη κλοπή το Πάσχα του 1973, με εισφορές και αγώνα των Ρεντινιωτών, διαφόρων συλλόγων και κάποιων αποδήμων. Στο μουσείο φυλάσσονται  εικόνες ανεκτίμητης αξίας από κάποιους από τους μεγαλύτερους αγιογράφους ενώ ορισμένες από αυτές είναι εξαιρετικά σπάνια δείγματα παγκοσμίως!! Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι οι εικόνες -που προέρχονται από όλες τις εκκλησίες της περιοχής και την Ιερά Μονή – καλύπτουν όλο το φάσμα των γνωστών τεχνοτροπιών -σχολών της τέχνης της αγιογραφίας. Δεν είναι όμως μόνο οι εικόνες αλλά και όλα τα υπόλοιπα κειμήλια, ιερά σκεύη, σφραγίδες και έγγραφα χρονολογούμενα από το 1500 περίπου μ.Χ., τα οποία αυξάνουν τη σημαντικότητα του. Η διατήρηση του μουσείου είναι  δύσκολη μιας και στηρίζεται αποκλειστικά στις εισφορές των επισκεπτών ενώ το κράτος για μια ακόμη φορά «λάμπει» με τη δημιουργία γραφειοκρατικών «αναχωμάτων» που δυσχεραίνουν την προσπάθεια όλων όσων ασχολούνται με αυτό. Ολοκληρώνοντας με τα εκκλησιαστικά μνημεία της περιοχής σαφώς και επιβάλλεται να αναφερθώ στην ιστορική μονή Ρεντίνας, μια μονή τόσο παλιά που πιθανολογείτε ότι η ίδρυσή της τοποθετείτε κάπου μεταξύ 9ου και 10ου αιώνα . Το μοναστήρι παρουσιάζει  μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από αρχιτεκτονικής πλευράς όσο και από άποψης αγιογράφησης -υπέροχες τοιχογραφίες- και είναι μεγάλη παράλειψη για όποιον Καρδιτσιώτη σέβεται την καταγωγή του να μην το έχει επισκεφτεί.

Η Ρεντίνα όμως δεν είναι μόνο μνημεία αλλά και φυσική ομορφιά εν αφθονία. Όσοι λοιπόν είναι λάτρεις των εκδρομών και των περιηγήσεων είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα ενθουσιαστούν με τις δυνατότητες αποδράσεων που προσφέρει η περιοχή τόσο για πεζοπορία όσο και για διαδρομές με 4Χ4 και με μηχανή -προσοχή αναφερόμαστε τουλάχιστον σε on off! Εμείς πάντως κατά τη διάρκεια της παραμονής μας είχαμε την τύχη να απολαύσουμε μια υπέροχη βόλτα με 4Χ4 μέσα στο δάσος με οδηγό τον Παύλο τον Σταύρου, μια βόλτα η οποία κατέληξε στη θέση Ζαχαράκι εκεί όπου το μαγαζί είναι Ευρυτανία και η παιδική χαρά Καρδίτσα, το δε παγκάκι μισό-μισό! Όπως μας είπε ο Παύλος σχεδιάζουν να οργανώσουν ένα πρόγραμμα περιηγήσεων όπου θα συνοδεύουν-καθοδηγούν τον κάθε ενδιαφερόμενο οδηγό που δεν φοβάται να λερώσει το όχημά του υποδεικνύοντάς του τη διαδρομή και παράλληλα ξεναγώντας τον.

Σε γενικές γραμμές αυτές είναι οι εντυπώσεις από τον τόπο αλλά αν αξίζει μια φορά να τον επισκεφτείτε για τις ομορφιές του αξίζει άλλο τόσο για τους ανθρώπους που τον ζωντανεύουν. Τρεις ημέρες σε ένα χωριό που πηγαίναμε  για πρώτη φορά και αισθανθήκαμε σα στο σπίτι μας. Τι να περιγράψεις; Το μεσημεριανό τσιπουράκι στην πλατεία όπου όλοι ήμασταν μια παρέα ή τα ξενύχτια στην «ωδική βοήθεια» όπου ο καθένας αναλάμβανε κατά το δοκούν το ρόλο του DJ; Διότι για τους ξενύχτηδες δεν υπάρχει κανένας μα κανένας περιορισμός! Ένα καταπληκτικό κλίμα παρέας το οποίο μάλιστα έχει -ευτυχώς- μεταφερθεί με την καλή του έννοια και στη διαχείριση του χωριού, μιας και όλοι όσοι απαρτίζουν τη δημοτική αρχή αλλά και όσοι εμπλέκονται με άλλες δραστηριότητες που αφορούν άμεσα ή έμμεσα τα κοινά είναι μια ομάδα ανθρώπων, φίλοι όλοι μεταξύ τους, που έχουν ένα κοινό σημείο αναφοράς. Την απέραντη και ανιδιοτελή αγάπη για τον τόπο τους και το μεράκι να τον κάνουν ακόμη πιο όμορφο και πιο λειτουργικό συνδυάζοντας τα αγαθά της παράδοσης με τις επιταγές του σύγχρονου τρόπου ζωής. Βλέποντας όλα αυτά τα έργα που σας περιγράψαμε στην αρχή του κειμένου αναζητήσαμε το δήμαρχο της περιοχής και γνωρίσαμε έναν ευφυέστατο και ευγενέστατο νέο άνθρωπο ο οποίος ωθούμενος ακριβώς από την αγάπη του για τον τόπο του έκανε μια γενναία στροφή στη ζωή του και από την Αθήνα βρέθηκε να κατοικεί μόνιμα με την οικογένειά του στο χωριό και να ασχολείται με πάθος για την βελτίωση και την ανάδειξή του. Ζητήσαμε μια ξενάγηση στα έργα που δρομολογεί στην περιοχή του και ανταποκρίθηκε άμεσα και με μεγάλη ευχαρίστηση. Είδαμε έτσι ότι εκτός των οδών ολοκληρώνει το νέο μεγαλύτερο και σύγχρονο υδραγωγείο λύνοντας έτσι μια και καλή το πρόβλημα υδροδότησης, που όπως μας είπε αντιμετώπιζαν οι κάτοικοι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ταυτόχρονα ολοκληρώνεται το αθλητικό πάρκο με γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ και κερκίδες! Ταυτόχρονα βελτιώνεται η εικόνα -με πλακοστρώσεις, ανθοφυτεύσεις, τοποθέτηση τραπεζοπάγκων κ.λ.π. -σε σημεία τα οποία αποτελούν τόπο στάσης και ανάπαυσης τόσο για τους ντόπιους όσο και για εκδρομείς. Στο πλαίσιο αυτό είναι ενταγμένο και το σχέδιο ολικής ανάπλασης στην περιοχή όπου βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Μάρκου με σκοπό να δημιουργηθεί ένα πάρκο με μονοπάτια, πάγκους, τραπέζια και ότι άλλο χρειάζεται για να αποδράσει κάποιος με την παρέα του στη φύση χωρίς να αγχωθεί ιδιαίτερα και χωρίς να στερηθεί κάποιες ανέσεις. Με όλα αυτά που είδαμε αλλά και με το πάθος για τον τόπο να είναι ολοφάνερο στο βλέμμα και σε κάθε λέξη που έβγαινε από το στόμα του είμαστε σίγουροι ότι το πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ» και όποια άλλη οικονομική ενίσχυση δεν θα πάει στράφι.

Κλείνοντας, ένα έχω να πω: η Ρεντίνα είναι ένας προορισμός που σίγουρα θα επισκέπτομαι πλέον με κάθε ευκαιρία και όσοι από σας δεν την γνωρίσετε έχετε χάσει!!!

Υ.Γ. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον δήμαρχο Κο Παύλο Ραγιά, στον Κο Παύλο Σταύρου και σε όλους αυτούς που μας προσφέρανε απλόχερα τη φιλοξενία τους.

Προηγούμενο άρθρο Το Όραμα του Ν. Πλαστήρα & ο σχεδιασμός για την τεχνητή Λίμνη
Επόμενο άρθρο ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΟΥΛΙΟΣ: ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ