Όταν ξεκινήσαμε να οργανώνουμε το 1ο Συνέδριο Κοινωνικής Οικονομίας , είχαμε σκεφτεί ότι η πρωτοβουλία αυτή θα ενισχυόταν από την πολιτεία και τους λοιπούς φορείς και θα έβρισκε πόρους, ιδίως αν σκεφτεί κάποιος τα ποσά που έχουν διατεθεί τα τελευταία 5 χρόνια για την κοινωνική οικονομία.
Τελικώς δεν υπήρξε καμιά επίσημη υποστήριξη. Το συνέδριο πέτυχε χωρίς καμιά υποστήριξη από όσους υποτίθεται ότι προωθούν την κοινωνική οικονομία. Το συνέδριο πέτυχε γιατί στηρίχτηκε από πολλούς φορείς της κοινωνίας πολιτών και κοινωνικής οικονομίας από τα κάτω.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Το ότι ήταν απόλυτη ανάγκη να οργανωθεί από τα κάτω ένα «Ανοικτό συνέδριο κοινωνίας πολιτών για την κοινωνική οικονομία» είναι γνωστό από καιρό. Αλλά, επειδή είναι επίσης γνωστό ότι τα συνήθη συνέδρια κοστίζουν πολλά χρήματα, 30 με 40 χιλιάδες ευρώ περίπου, ήταν αβέβαιο για πολλούς το αν μπορούσαμε να τα καταφέρουμε τελικά. Σκεφτήκαμε ωστόσο ότι αξίζει τον κόπο να το προσπαθήσουμε.
Βασική μας δύναμη στην αρχή, ήταν μια μικρή ομάδα από οργανώσεις κοινωνίας πολιτών και κοινωνικές επιχειρήσεις. Δεσμευτήκαμε ότι θα ξεκινήσουμε, πιστεύοντας ότι όλα θα βρεθούν στην διαδρομή. Αρχίσαμε να συναντιόμαστε από τον Ιανουάριο τακτικά κάθε Τετάρτη, για να λύσουμε οργανωτικά ζητήματα και να θέσουμε τους στόχους του συνεδρίου. Δεν ήταν εύκολη διαδικασία, υπήρξαν διαφωνίες, αλλά τελικώς οι αποφάσεις λαμβάνονταν ομόφωνα.
Αρχικώς απευθυνθήκαμε σε όλους όσοι δραστηριοποιούνται στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, για να κάνουμε ένα μαζικό συνέδριο όπου θα παρουσιάζονταν όλες οι απόψεις. Πράγματι, οι φορείς που πλαισίωναν την αρχική επιτροπή αυξάνονταν. Υπήρχαν βεβαίως και φορείς που αρνήθηκαν να συμμετάσχουν σε ένα μαζικό ανοικτό συνέδριο γιατί προτεραιότητα έχει «να δούμε ποιοι συμμετέχουν». Αυτό δεν μας πτόησε, εμείς είμαστε υπέρ των ανοικτών συστημάτων όπου συμμετέχουν όλοι οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας, εκτός από τους γνωστούς μεταμφιεσμένους φορείς που ελέγχονται είτε από τον ιδιωτικό τομέα, είτε από το κράτος. Αντιληφθήκαμε βεβαίως αργότερα ότι κάποιοι φορείς οργάνωσαν γεγονότα, πάνω στην ημερομηνία που είχαμε εμείς ανακοινώσει.!!!
Διαπιστώσαμε επίσης ότι φορείς της κοινωνικής οικονομίας ΔΕΝ είναι οι συνήθεις φορείς που βαφτίστηκαν έτσι από το θεσμικό πλαίσιο για να συμμετάσχουν σε δήθεν προγράμματα κοινωνικής οικονομίας, αλλά οι άλλοι, οι πολλοί άγνωστοι εθελοντικοί φορείς της κοινωνίας πολιτών στις γειτονιές, στα χωριά που χρόνια τώρα προσφέρουν εθελοντικό έργο με πλούσια αποτελέσματα, χωρίς να έχουν οικονομική υποστήριξη, χωρίς να έχουν προβολή, αλλά συμβάλλουν με τον δικό τους αφανή τρόπο σε δράσεις για το περιβάλλον, τον πολιτισμό, τις τέχνες, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνική φροντίδα κλπ. Προσπαθήσαμε λοιπόν να στείλουμε το μήνυμά μας στους πολλούς μικρούς τοπικούς φορείς και συλλόγους. Ξεκινήσαμε μια εκστρατεία ενημέρωσης σε 12 πόλεις της χώρας, όπου οργανώσαμε ημερίδες και συναντήσεις με τοπικούς φορείς. Καταφέραμε να έχουμε κοντά μας, αρκετές εθνικοτοπικές ομοσπονδίες οι οποίες χρόνια τώρα κάνουν κοινωνική οικονομία και δεν το γνωρίζουν, ούτε βεβαίως τους το αναγνωρίζει κανείς επίσημος, από όσους σχεδιάζουν τα σχετικά προγράμματα. Αυτή είναι η άδηλη κοινωνική οικονομία!
Απευθυνθήκαμε σε επιχειρήσεις και ιδρύματα για χορηγίες. Λάβαμε αρνητικές απαντήσεις. Απευθυνθήκαμε σε Περιφέρειες και Δήμους. Καμιά απάντηση. Γνωρίζουμε ότι παρόμοια συνέδρια οργανώνονται πλουσιοπάροχα, αλλά για ένα συνέδριο από τα κάτω, δεν υπάρχει μία. Η πρώτη επιτυχία είναι η θετική ανταπόκριση του δήμου Αθηναίων και του δημάρχου κ. Καμίνη προσωπικώς που έθεσε το συνέδριο υπό την αιγίδα του.
Απευθυνθήκαμε σε μέσα μαζικής ενημέρωσης, ιδίως όσα προβάλλουν την κοινωνική οικονομία. Κατά τα άλλα, αντιμετωπίσαμε είτε την σιωπή, είτε την αδυναμία λόγω «έλλειψης χώρου». Αντιληφθήκαμε ότι η υπόθεσή μας δεν θα καλυφτεί από τα ΜΜΕ. Δεν μας ενόχλησε, είχαμε τα κοινωνικά δίκτυα, τα mail, τις ιστοσελίδες, τα Group-Mails , το FB, τα οποία όπως αποδείχτηκε ήταν αρκετά. Τελικώς ανταποκρίθηκε μόνο ο «Αθήνα 984». Θετική από την πρώτη στιγμή ήταν και η υποστήριξη του SKYWALKER με την ηλεκτρονική και την έντυπη έκδοσή της.
Μέχρι τότε δεν υπήρχε ούτε ένα (1) ευρώ για το συνέδριο. Έπρεπε να υπάρξει ένα ελάχιστο ποσό. Ούτως ή άλλως, συνδρομές για εγγραφές δεν θα ζητούσαμε. Προτείναμε σε φορείς των οργανωτών που είχαν την οικονομική δυνατότητα να βάλουν από 500 ευρώ. Πόσο κάνει ένα συνέδριο το οποίο οργανώνουν 20 ομοσπονδίες και δίκτυα οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών και κοινωνικών επιχειρήσεων, στο οποίο παρουσιάζονται 80 εισηγήσεις και στο οποίο συμμετέχουν 500 σύνεδροι; Απάντηση 3200 ευρώ!
Πράγματι βρέθηκαν 6 φορείς που έβαλαν από 500 ευρώ και άλλος ένας φορέας που κάλυψε την έκδοση του προγράμματος του συνεδρίου με 1000 ευρώ. Αυτά ήταν όλα. Βεβαίως δεν μπορέσαμε να καλύψουμε κόστη μεταφοράς και διαμονής των συνέδρων από τις περιφέρειες. Όσοι κατάφεραν και ήλθαν, και ήταν αρκετοί, το έκαναν με προσωπικά τους έξοδα.
Παράλληλα έπρεπε να βρεθεί ο χώρος διεξαγωγής του συνεδρίου. Τα ξενοδοχεία ζητούσαν υπέρογκα ποσά, οι άλλες διαθέσιμες αίθουσες ήταν κλεισμένες. Τότε συνέβη το εξής. Το Τμήμα κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών ,δέχτηκε την πρότασή μας να είναι συνδιοργανωτής του συνεδρίου και μάλιστα παραχώρησε και δωρεάν χώρο.
Απευθυνθήκαμε σε υπουργούς και στελέχη του κρατικού μηχανισμού και των ΟΤΑ να παρευρεθούν στο συνέδριο. Άλλοι ήλθαν και συμμετείχαν ενεργά, άλλοι απλώς παρευρέθηκαν και χαιρέτησαν, άλλοι απάντησαν ευγενικά ότι έχουν «ειλημμένες υποχρεώσεις» εκείνες τις μέρες, άλλοι υπουργοί δεν μπήκαν στον κόπο καν να απαντήσουν, αλλά προλαβαίνουν να πάνε σε κάθε ημερίδα που οργανώνεται σε κάθε πόλη!!!
Ωστόσο παρά όλα τα παραπάνω, τίποτε δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς τις φιλότιμες προσπάθειες μιας ομάδας 30 ανθρώπων που αφιέρωσαν όχι μόνο ατελείωτες μέρες και ώρες, αλλά αφιέρωσαν και πολύ στοχασμό και σκέψη για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος. Στην ουσία αυτό που κίνησε το συνέδριο ήταν ο συνεργατισμός των οργανωτών του. Εδώ ο σκοπός ταυτίστηκε με το μέσο και αυτή είναι η μεγάλη επιτυχία του συνεδρίου. Δημιουργήθηκαν συνέργειες, οργανώθηκαν συμπράξεις και συνεργασίες μεταξύ διαφορετικών ομάδων ανθρώπων που συναντήθηκαν για ένα τριήμερο. Το πώς το συνέδριο αυτό θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στην χώρα μας, είναι ένα καράβι που, ευτυχώς, έχει φύγει πια από το λιμάνι και ταξιδεύει.
Οι οργανωτές του συνεδρίου πάντως δεν σταματούν εδώ. Εργάζονται για την δημιουργία κοινωνικού εταίρου της κοινωνικής οικονομίας και προσπαθούν να ενώσουν πολλές δυνάμεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Συγκροτούν μια ομάδα μεντόρων της κοινωνικής οικονομίας αναδεικνύοντας το ανθρώπινο δυναμικό που πλαισίωσε το συνέδριο. Οργανώνουν Summer School για την κοινωνική οικονομία στα Καλάβρυτα 27-31 Ιουλίου 2016. Θα είναι παρόντες σε όσα αφορούν την κοινωνική οικονομία στην χώρα.
Επόμενος μεγάλος στόχος το 2ο «Ανοικτό συνέδριο κοινωνίας πολιτών για την κοινωνική οικονομία» του 2017. Τα καλύτερα έρχονται.
“Σήμερα που σαπίζει ο κόσμος κι η ατιμία κι ο συμβιβασμός εξευτελίζουν και τις πιο γενναίες ψυχές, μια μονάχα ταχτική είναι πραχτική και συμφέρει. Να’ σαι ανένδοτος” Νίκος Καζαντζάκης
Πληροφορίες για το Συνέδριο : www.synedriokalo.gr
Ο συντονιστής της ΠΕΣΚΟ
Ευάγγελος Σπινθάκης
Ο Πρόεδρος του Δικτύου των Εθελοντικών Οργανώσεων Θεσσαλίας και Δικτύου ‘ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ’
Κων. Σκριάπας
*Του Ευάγγ. Σπινθάκη και Κων. Σκριάπα
