Ο υποψήφιος Περιφερειάρχης Θανάσης Ζαχαρόπουλος πλαισιωμένος από τους υποψήφιους περιφερειακούς συμβούλους της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, παρουσίασε το πρόγραμμα του Συνδυασμού «ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ» σε συνέντευξη τύπου που έδωσε στην αίθουσα εκδηλώσεων του ξενοδοχείου «ΑΡΝΗ».
Το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ του ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥ «ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ» αποτελείται από:
α) την πρόταση για μια δημοκρατική, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη διέξοδο από την κρίση που στηρίζεται: στην αναπτυξιακή ανασυγκρότηση, στην εφαρμογή ενός εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξης, στις εφυείς υποδομές, στο διαρκές σχέδιο προστασίας του περιβάλλοντος και στην κοινωνική προστασία και αλληλεγγύη
β) δύο προτάσεις, παραδείγματα εφαρμογής του εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξη: την πρόταση αλλαγής του τρόπου διαχείριση του νερού – από την διαχείριση της προσφοράς στην διαχείριση της ζήτησης του νερού – και την πρόταση για μετατροπή του ποτάμιου συστήματος του Πηνειού σε οικοσύστημα καινοτομίας
γ) δύο προτάσεις άμεσης απόδοσης για την αντιμετώπιση της κρίσης: την πρόταση για την αντιμετώπιση της ακραίας φτώχειας με επαναδιαπραγμάτευση του ΕΣΠΑ προς όφελος των κοινωνικών πολιτικών και την πρόταση για τη ρευστότητα της αγοράς με την ενεργοποίηση των Συνεταιριστικών Τραπεζών Θεσσαλίας για νέα προϊόντα μικροπιστώσεων με την αξιοποίηση του προγράμματος JEREMY
δ) την πρόταση για την αιρετή περιφέρεια που στηρίζεται: στην λειτουργία της αιρετής Περιφέρειας ως Περιφερειακής Κυβέρνησης, σε νέους θεσμούς συμμετοχής και διαφάνειας, στην επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, στη δημιουργία μιας νέας δομής διαχείρισης της τεχνογνωσίας και της καινοτομίας σε συνεργασία με το ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ το ΚΕΤΕΑΘ και το ΤΕΙ, για την αποτελεσματική εφαρμογή του εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξης
Συμμετέχουμε στις εκλογές και ζητάμε την ψήφο των Θεσσαλών όχι μόνο γιατί διαθέτουμε ένα συγκροτημένο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ για μια δημοκρατική, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη διέξοδο από την κρίση, αλλά επειδή γνωρίζουμε ότι η επίλυση των προβλημάτων της Θεσσαλίας περνάει μέσα από δυναμικές συνθέσεις απόψεων. Και εμείς έχουμε τη διάθεση και να καταθέτουμε προτάσεις, να παλεύουμε γι’ αυτές αλλά και να τις συζητήσουμε με όλους όσους αγωνιούν για το μέλλον της Θεσσαλίας.
Το πρόγραμμα
για δημοκρατική, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη
διέξοδο της Θεσσαλίας από την κρίση
Το «ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ» αποτελεί την πρώτη συγκρότηση της κοινοπολιτείας των Θεσσαλών τον τρίτο π.χ. αιώνα. Η σημερινή συγκρότηση της Θεσσαλίας ως αιρετής περιφέρειας, οφείλει να ενσωματώσει τη δημοκρατία, την οικολογία και την αλληλεγγύη ως βασικές αξίες της, να είναι δηλαδή μια οικο-πολιτεία αλληλεγγύης
Ποιοι είμαστε;
Είμαστε πολίτες θυμωμένοι από αυτό που ζούμε και από αυτό που μας ετοιμάζουν να ζήσουμε, είμαστε αντίπαλοι του δικομματισμού ο οποίος δημιούργησε το χάος και τώρα θέλει να το διαχειριστεί “επιτυχώς” με το μνημόνιο, είμαστε πολίτες που όσο κι αν προσπαθούν να μεταθέσουν τις ενοχές πάνω μας λέγοντας ότι “τα φάγαμε όλοι μαζί” εμείς ξέρουμε ότι “δεν είμαστε όλοι ίδιοι”.
Είμαστε πολίτες που θεωρούμε την περιφερειακή αυτοδιοίκηση – παρά τα όσα προβλήματα ήδη κληρονομεί – στοιχείο ικανό να αναδιατάξει ακόμα και την κεντρική πολιτική, να δημιουργήσει συνθήκες αποκέντρωσης και βιώσιμης ανάπτυξης – όχι σαν σύνθημα, αλλά σαν καθημερινή πρακτική-.
Είμαστε πολίτες που δεν θέλουμε να αφήσουμε την πολιτική στα χέρια των πολιτικών και των πολιτικάντηδων.
Είμαστε πολίτες που ξέρουμε ότι η έννοια της πατρίδας περιέχει την έννοια της κοινότητας· εξού και το όνομά μας: “ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ“.
Oι στόχοι μας
Ο πρώτος στόχος, είναι να συμβάλλουμε σε μια νέα αντίληψη για την ανάπτυξη και την οργάνωση της ζωής μας στη Θεσσαλία και θα επιδιώξουμε:
- να δώσουμε προτεραιότητα στην πραγματική οικονομία της Θεσσαλίας με σταθερή και δυναμική συμμετοχή στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.
- να αξιοποιήσουμε την παγκόσμια εμπειρία από τις ποικίλες μορφές αυτοδιαχείρισης των εργαζομένων ιδίως στον αγροτικό τομέα.
- να δώσουμε προτεραιότητα στην παραγωγή φτηνής και καθαρής ενέργειας
- να αναπτύξουμε τις νέες τεχνολογίες με ανοιχτό λογισμικό αποδεσμευόμενοι από ψηφιακές εξαρτήσεις.
- να δώσουμε προτεραιότητα στην εκπαίδευση, στην έρευνα και την καινοτομία με τη σύνδεση του Πανεπιστημίου, του ΚΕΤΑΘ και του ΤΕΙ με την τοπική παραγωγή
- να δημιουργήσουμε νέες συνεργατικές μορφές κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας
- να ενισχύσουμε τις ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, που να λειτουργούν όχι με βάση τις υποθήκες αλλά με βάση την εμπιστοσύνη.
- να ξανανοίξουμε το κεφάλαιο των συνεταιρισμών με νέους όρους.
- να συγκροτήσουμε νέα συλλογικά υποκείμενα υπέρ του καταναλωτή, της δημόσιας υγείας, της κοινωνικής μέριμνας και του περιβάλλοντος
- να δημιουργήσουμε δίκτυα προστασίας από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό
Ο δεύτερος στόχος είναι να συμβάλλουμε στην δημοκρατικιή, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη διέξοδο της Θεσσαλίας από την δομική κρίση που επέβαλλε η πολιτική των δύο μεγάλων κομμάτων και συμπλήρωσε το Μνημόνιο. Βασικές προϋποθέσεις για αυτό είναι αφενός οι πολίτες να υιοθετήσουν ένα νέο σύστημα αξιών, ριζικά διαφορετικό από εκείνο που επικράτησε στη μεταπολίτευση και συνέβαλε στην σημερινή κρίση και αφετέρου η αιρετή Περιφέρεια να υιοθετήσει ένα Περιφερειακό Πολιτικό ΣΧΕΔΙΟ που να βασίζεται σε νέες προσεγγίσεις για την ανάπτυξης και να στηρίζεται σε ένα εναλλακτικού μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης και σε μια διαφανή και αποτελεσματικής λειτουργίας της αιρετής Περιφέρειας.
Oι εκλογές για τη Θεσσαλία
Σε μια περίοδο κρίσης, διεξάγονται οι εκλογές για την αιρετή περιφέρεια Θεσσαλίας, θεσμό που αποτελούσε πάγιο αίτημα των προοδευτικών δυνάμεων της χώρας και οφείλουμε να αναγνωρίσουμε αυτή την εξέλιξη ως θετική, παρά τα σημαντικά προβλήματα ατελούς μεταρρύθμισης και αναπαραγωγής του δικομματισμού στο περιφερειακό επίπεδο που εμπεριέχει ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ. Σε αυτές τις εκλογές, με παρόν το Δ.Ν.Τ. και τα μέτρα του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ σε πλήρη ανάπτυξη, που έχουν τραγικά αποτελέσματα στην κοινωνική συνοχή, αυτό που μετρά για την κοινωνία δεν είναι η στείρα αντιπαράθεση των κεντρικών πολιτικών δυνάμεων, μακριά από τα προβλήματα της Θεσσαλίας, αλλά η δυνατότητα των αυτοδιοικητικών δυνάμεων να αρθρώσουν έναν εναλλακτικό πολιτικό λόγο ελπίδας, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης όπως αυτά αναδεικνύονται στην καθημερινότητα του απλού πολίτη, στη πόλη, στο χωριό, στη περιφέρεια, στο σχολείο, στη προστασία και ανάδειξη του δημόσιου χώρου και του περιβάλλοντος.
Συμμετέχουμε στις περιφερειακές εκλογές με τον συνδυασμός μας «ΚΟΙΝΟΝ ΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΩΝ» προβάλλοντας την ιστορία και τον πολιτισμό της Θεσσαλίας στην σημερινή πραγματικότητα της συγκρότησης της αιρετής Περιφέρειας. Θέλουμε να συμβάλλουμε με τις προτάσεις μας και τον αγώνα μας στην δημιουργία μιας οίκο-πολιτείας αλληλεγγύης, μίας πολιτείας που να ενσωματώνει σαν βασικές αξίες την δημοκρατία, την οικολογία και την αλληλεγγύη.
Η κρίση αναδεικνύει και την αποτυχία του μεταπολιτευτικού μοντέλου ανάπτυξης στην Θεσσαλία. Η Θεσσαλία, παρά τις σημαντικές οικονομικές ενισχύσεις της Ε.Ε, εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντική αναπτυξιακή υστέρηση και οξυμένα περιβαλλοντικά προβλήματα ενώ το διαρθρωτικό πρόβλημα στην παραγωγική της βάση καθίσταται έντονο.
Θέλουμε να συμβάλλουμε στην αναγκαιότητα εφαρμογής ενός Περιφερειακού Πολιτικού Σχεδίου με στόχο την δημοκρατική και κοινωνικά δίκαιη διέξοδο από την κρίση στη βάση ενός εναλλακτικού μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης και μίας διαφανούς και αποτελεσματικής λειτουργίας της αιρετής Περιφέρειας
Η ΠΡΟΤΑΣΗ μας για αυτό το ΣΧΕΔΙΟ αντιμετωπίζει όλες τις διαστάσεις της δομικής κρίσης και την καταθέτουμε, στο εκλογικό σώμα των Θεσσαλών Πολιτών.
«Είμαστε ρεαλιστές, επιδιώκουμε το αδύνατο για να μη φτάσουμε μπροστά στο αδιανόητο» και αυτό σημαίνει ότι από τη μια αναγνωρίζουμε ότι οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί στη Θεσσαλία είναι δυσμενείς για την προώθηση ενός τέτοιου ΣΧΕΔΙΟΥ δημοκρατικής και δίκαιης διεξόδου από την κρίση και από την άλλη είμαστε πεισμένοι ότι τα ψέματα με πολιτικές αντιπαραθέσεις κομματικής και προσωπικής αναπαραγωγής με κραυγές και ψιθύρους τελείωσαν. Απαιτούνται τομές και συγκεκριμένες ρεαλιστικές και βιώσιμες, προτάσεις.
Με την ΠΡΟΤΑΣΗ μας, θέλουμε να επηρεάσουμε τις εξελίξεις και τις αποφάσεις της Περιφερειακής Βουλής στην κατεύθυνση νέων αναγκαίων συνθέσεων. Τα ζητήματα αιχμής της Θεσσαλίας αποτελούν για τον Συνδυασμό μας κομβικά ζητήματα της παρέμβασής μας, από όποια θέση μας εμπιστευτούν οι Θεσσαλοί Πολίτες.
Επιδιώκουμε, στο πλαίσιο της ΠΡΟΤΑΣΗ μας, τη συσπείρωση πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων από την αυτοδιοίκηση, τον προοδευτικό πολιτικό χώρο, την δημοκρατική αριστερά, των οικολόγων, των συλλογικοτήτων από την κοινωνία των πολιτών, καθώς και δυνάμεων που αποδεσμεύονται από τις πολιτικές του δικομματισμού.
Καλούμε όλους τους πολίτες που συμπιέζονται από την κρίση, προβληματίζονται για τις εφαρμοζόμενες πολιτικές και αναζητούν διέξοδο, να συμμετέχουν στην προσπάθεια μας και να υποστηρίξουν στις περιφερειακές εκλογές το ψηφοδέλτιο μας με στόχο την δημοκρατική, βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη διέξοδο της Θεσσαλίας από την κρίση.
Η αφήγηση της κοινωνίας
Η ιδεολογία, ως αφήγηση μιας κοινωνίας για τον ίδιο τον εαυτό της, το σύνολο των κοινωνικών και ατομικών αξιών της, βρίσκεται σε κρίση. Μετά την κατάρρευση της κυρίαρχης ιδεολογίας της εθνικοφροσύνης και του αντικομουνισμού της μεταπολίτευσης , το κενό αυτό αντικαταστάθηκε σταδιακά από ένα νέο σύστημα αξιών με τρία βασικά στοιχεία: την επικράτηση ενός ακραίου ατομικισμού, (διεκδίκηση ατομικών συμφερόντων, συμβιβασμοί της πολιτικής με τα συντεχνιακά συμφέροντα στο όνομα του πολιτικού κόστους), την απαξίωση της εργασίας ως κοινωνικής αξίας και την υποκατάστασή της με τη λογική του βολέματος, κυρίως στον δημόσιο τομέα και τη δαιμονοποίηση της επιχειρηματικότητας, τη μετάθεση των ευθυνών στους άλλους, ιδίως στους ξένους, για τα όποια προβλήματα παρουσιάζονταν. Η Κυβέρνηση καταβάλλει προσπάθειες να ερμηνευθούν τα μέτρα ως επιβαλλόμενα από άλλους, τους ξένους, το ΔΝΤ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τη θέλησή μας, το ίδιο ισχύει και για την αντιπολίτευση που μοιάζει να διολισθαίνει ταχύτατα στον «εθνικολαϊκισμό», ενώ η παραδοσιακή αριστερά, εγκλωβισμένη σε αγκυλώσεις του παρελθόντος αδυνατεί να προτείνει διέξοδο.
Είναι αναγκαίο, όσο ποτέ άλλοτε, η ελληνική κοινωνία και τα υποκείμενα της ιστορίας, τα άτομα, να υιοθετήσουν, να εσωτερικεύσουν και να συναρθρώσουν κοινωνικά ένα νέο σύστημα αξιών, ριζικά διαφορετικό από εκείνο που επικράτησε στη μεταπολίτευση και συνέβαλε στην σημερινή κρίση.
Η ανάγνωση της κρίσης
Η κρίση στη χώρα μας, εμφανίζεται ως δημοσιονομική κρίση (τεράστιο χρέος και μεγάλο έλλειμμα), ενώ αυτή δεν είναι τίποτα άλλο από μια δομική κρίση του συστήματος που οδηγεί: στην αναπτυξιακή κρίση με το έλλειμμα στην παραγωγικότητα και στην ανταγωνιστικότητα και την όξυνση των χωρικών και περιφερειακών ανισοτήτων, στην κοινωνική κρίση με την εκτίναξη της ανεργίας, της μαύρης εργασίας και τις ελαστικές μορφές απασχόλησης, στην περιβαλλοντική κρίση με την εξάρτηση από το πετρέλαιο και τα ορυκτά καύσιμα και την ρύπανση του περιβάλλοντος, στην διατροφική κρίση με τις ανατιμήσεις στις πρώτες ύλες και ιδιαίτερα στα τρόφιμα που πλήττουν τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα, στην κρίση του πολιτικού συστήματος που διαχέεται και στην περιφέρεια αναπαράγοντας την κρίση του και ως κρίση της αυτοδιοίκησης με τις πελατειακές σχέσεις και την διαφθορά να απαξιώνουν την πολιτική και εν τέλει στην πολιτισμική κρίση που σηματοδοτείται από την προβολή συντηρητικών και ακραία ανταγωνιστικών συμπεριφορών, την απαξίωση της σοβαρής κριτικής σκέψης, την ακραία υποβάθμιση της παιδείας με αποτέλεσμα την κρίση προσανατολισμού της νεολαίας. Η δομική κρίση αποτυπώνει συνολικά την αποτυχία του μεταπολιτευτικού μοντέλου ανάπτυξης
Είναι αναγκαίο, όσο ποτέ άλλοτε, η Ελληνική πολιτική να συγκροτήσει ένα Πολιτικό Σχέδιο δημοκρατικής και κοινωνικά δίκαιης διεξόδου από την κρίση στη βάση ενός εναλλακτικού μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης προς όφελος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων.
Η διέξοδος από την κρίση
Η κυβερνητική πολιτική για την «διέξοδο από την κρίση» περιορίζεται στη δημοσιονομική σφαίρα με μέτρα και πολιτικές που επιβαρύνουν τα συνήθη υποζύγια, δηλαδή τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, ενώ η προκλητική στάση των τραπεζών και η προνομιακή αντιμετώπισή τους από την κυβέρνηση, παγώνει την ρευστότητα της αγοράς, οδηγεί στο κλείσιμο επιχειρήσεων, αυξάνει δραματικά την ανεργία και εξωθεί τα νοικοκυριά στα όρια της φτώχειας. Η κυβερνητική πολιτική περιορίζεται στην αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος ενώ το πρόβλημα είναι αναπτυξιακό. Η μονομερής αντιμετώπιση της κρίσης ως «δημοσιονομικής» απλώς αναπαράγει το πρόβλημα και το μεταθέτει στις επόμενες γενιές. Από την άλλη, η διέξοδος της χώρας μας από την κρίση δεν μπορεί να γίνει με τα ίδια υλικά που οδήγησαν στην κρίση και της έδωσαν δομικό χαρακτήρα. Είναι αναγκαίες ανατροπές σε πολιτικές, αντιλήψεις και συμπεριφορές που δημιούργησαν ένα πολιτικό σύστημα διαφθοράς και αναξιοπιστίας. Απέναντι στις πολιτικές αναπαραγωγής της κρίσης και διάσωσης του νεοφιλελεύθερου υποδείγματος που υπηρετούνται από τα κόμματα εξουσίας και εντοπίζουν την κρίση μόνο στην δημοσιονομικής της έκφραση και απέναντι στον απομονωτισμό και τη στείρα άρνηση της παραδοσιακής αριστεράς, είναι αναγκαίο έναν πολιτικό σχέδιο που θα υποστηρίξει την διέξοδο από την κρίση προς όφελος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων. Η ανάγκη διεξόδου της χώρας από την κρίση προϋποθέτει αφενός την ανάγνωση της κρίσης σαν «δομικής κρίσης» και αφετέρου στρατηγικές επιλογές δομικών αλλαγών που να υπηρετούν την εφαρμογή ενός εναλλακτικού μοντέλου περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμης ανάπτυξης.
Το εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης της χώρας εξειδικεύεται σε τρείς δέσμες:
Πρώτον. Στον οικολογικό μετασχηματισμό της ελληνικής παραγωγικής δομής και της κατανάλωσης, αλλά αδιαχώριστα συνδεδεμένο με την κατοχύρωση της πλήρους απασχόλησης και την αναβάθμιση της θέσης των εργαζομένων, με έμφαση στην περιφερειακή ανάπτυξη, στη μείωση των ανισοτήτων, στην αναπτυξιακή αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου και στον μετασχηματισμό του χρηματοπιστωτικού και φορολογικού συστήματος.
Δεύτερον. Στην κοινωνική συνοχή, με την ισότιμη πρόσβαση όλων των μελών της στα δημόσια συλλογικά αγαθά, σε μια καλύτερη παιδεία, σε ένα διευρυμένο κοινωνικό κράτος, στον πολιτισμό της καθημερινότητας, με την κατοχύρωση και διασφάλιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων για όλους, ενάντια σε κάθε είδους διακρίσεις, τάξης, φύλλου, καταγωγής.
Τρίτον. Στην δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας μας, που σημαίνει μια διαφορετική, κοινωνικά αποτελεσματική και υπεύθυνη δημόσια διοίκηση, την ανάδειξη της τοπικής αυτοδιοίκησης σε κύτταρο της δημοκρατίας, την ανάπτυξη θεσμών και διαδικασιών που θα εμβαθύνουν τη δημοκρατία και θα διευρύνουν την συμμετοχή των πολιτών στις κοινές υποθέσεις.
Οι επιπτώσεις της κρίσης στη Θεσσαλία
Η κρίση αναδεικνύει και την αποτυχία του μεταπολιτευτικού μοντέλου ανάπτυξης και στην περιφερειακή του έκφραση όπως αποτυπώνεται στην Θεσσαλία. Η Θεσσαλία, παρά τις σημαντικές οικονομικές ενισχύσεις της Ε.Ε, εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντική αναπτυξιακή υστέρηση, ενώ το διαρθρωτικό πρόβλημα στην παραγωγική της βάση – εξαιρετικά μεγάλο πρωτογενή τομέα, και χαμηλά ποσοστά στο δευτερογενή και τριτογενή τομέα – καθίσταται έντονο. Οι επιπτώσεις της κρίσης στην Θεσσαλία έχουν εμφανή αποτελέσματα αφενός στην παραγωγή όπου ένα μεγάλο μέρος της (γαλακτοκομικά, τυροκομικά, οπωροκηπευτικά, δημητριακά,) συμπιέζεται και οδηγείται εκτός αγοράς από τα καρτέλ των Πολυεθνικών εταιρειών και αφετέρου στη διανομή όπου τα τοπικά παραδοσιακά, βιολογικά και ποιοτικά προϊόντα κάτω από τους δυσβάσταχτους όρους εμπορίας των δικτύων διανομής και με απουσία συνεταιριστικών συνεργασιών και δημόσιων πολιτικών προώθησής τους στην εγχώρια και διεθνή αγορά, περιθωριοποιούνται από τα εταιρικά και μεταλλαγμένα προϊόντα των Πολυεθνικών. Οι επιπτώσεις της κρίσης στο εμπόριο οδηγεί τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις κυρίως ειδών διατροφής αλλά και τα καταστήματα υπηρεσιών να υποχωρούν και πολλά κλείνουν κάτω από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των εμπορικών πολυκαταστημάτων των Πολυεθνικών. Οι επιπτώσεις της κρίσης στη Θεσσαλία – πέρα από τις προφανείς οικονομικές επιπτώσεις στο εισόδημα, την απασχόληση και την ανεργία – αποκτά εκρηκτική διάσταση στα πιο ζωντανά τμήματά της όπως αυτά των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων, των μικρών επιχειρήσεων των νέων και των γυναικών.
