Κυκλοφορεί αυτήν την εβδομάδα από τη σειρά «ΒΗΜΑ Περιηγήσεις» το βιβλίο «ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ» του Λεόν Εζέ, έναν από τους πιο γνωστούς ξένους ερευνητές-περιηγητές οι οποίοι επισκέφτηκαν τη Θεσσαλία τον προπερασμένο αιώνα και έγραψαν γι’ αυτήν. Το βιβλίο είναι μετάφραση του Χρήστου Δημητρόπουλου ενώ τα σχόλια και την επιμέλεια τα έκανε ο Φιλόλογος και Σχολικός Σύμβουλος Θεόδωρος Α. Νημάς.
Ειδικότερα το «Οδοιπορικό στην Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία το 1858» του Λεόν Εζέ έγινε αντικείμενο πολλαπλής μελέτης από πολλούς Έλληνες κα ιδιαίτερα Θεσσαλούς, οι οποίοι ασχολήθηκαν με την ιστορία της περιοχής. Κι αυτό γιατί το οδοιπορικό περιέχει πράγματι πολύτιμες πληροφορίες όχι μόνο για την εποχή όπου ο Εζέ επισκέφτηκε τη Θεσσαλία το 1858 αλλά και για την υστεροβυζαντινή περίοδο. Οι περιγραφές των πόλεων, των χωριών και των μοναστηριών είναι σημαντικές και πολύτιμες.
Ο Λέον Εζέ είναι ο πρώτος που ανακάλυψε σημαντικότατα ανέκδοτα έγγραφα της υστεροβυζαντινής περιόδου στα μοναστήρια της Δυτικής Θεσσαλίας. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μεταφραστούν και δημοσιευτούν αρκετά αποσπάσματα από το εν λόγω έργο, το οποίο είχε εκδοθεί για πρώτη και μοναδική φορά το 1927 στα γαλλικά. Ολοκληρωμένη μετάφραση και έκδοση αυτού του βιβλίου στα ελληνικά έγινε το 1991.
Στο βιβλίο μαζί με τις άλλες σημαντικές πληροφορίες γίνεται αναφορά (σελ 134, 135) στον Παλαμά του 1858 και το χαρακτηριστικό είναι ότι ο Παλαμάς εκείνης της εποχής διαθέτει τρία δημοτικά σχολεία ενώ οι Παλαμιώτες κτίζουν ένα τέταρτο που θα είναι ένα Ελληνικό Σχολείο, δηλαδή σχολείο Ανώτερης Εκπαίδευσης.
Είναι αναμφίβολα μία περίτρανη απόδειξη ότι ο Παλαμάς, η πόλη γεννήτρα και τροφός του μεγάλου Διδασκάλου του Γένους Παναγιώτη Παλαμά είχε πάντα ανάπτυξη στην Παιδεία και στα Γράμματα.
Γράφει ο Λεόν Εζέ: Ο Παλαμάς9 είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα χωριά του θεσσαλικού κάμπου. Τα σπίτια ξεπερνούν τα τετρακόσια. Οι κάτοικοι εδώ έχουν στη διάθεσή τους τρία δημοτικά σχολεία, από τα οποία το ένα είναι αλληλοδιδακτικό με έναν δάσκαλο, ο οποίος κερδίζει 2.500 πιάστρα το χρόνο. Κτίζουν επίσης, αναμφίβολα χάρη στις νέες ελευθερίες, και ένα τέταρτο που θα είναι ένα ελληνικό σχολείο. Ο δάσκαλος όμως που έχουν υπόψη του να προσλάβουν αρνείται τα 5.000 πιάστρα και ζητά 7.000. Αυτή η ίδρυση σχολείων τιμά πολύ τον πληθυσμό …10
Στα σχόλια του βιβλίου διαβάζουμε:
9 Ο Παλαμάς είναι ένα αξιόλογο γεωργικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της πεδινής Θεσσαλίας που κατοικείται από Καραγκούνηδες. Αναφέρεται και ως Μεγάλος Παλαμάς, σε αντιδιαστολή προς τον Παλαμά του Δομοκού, που ιδρύθηκε από κατοίκους του πρώτου στα μέσα του 19ου αι. Ο Παλαμάς υπήρξε πρωτεύουσα του τέως δήμου Τιτανίου, από το 1912 ως το 1964 αποτέλεσε χωριστή κοινότητα και από το 1964 είναι δήμος. Σύμφωνα με την απογραφή του 1981 έχει 5.448 κατοίκους, ενώ οι εγγεγραμμένοι κάτοικοι ξεπερνούν τις 7.500.
…10 Ο Καραγκούνηδες κάτοικοι του Παλαμά, αλλά και όλου του κάμπου της Θεσσαλίας, θεωρούνται οι αρχαιότεροι κάτοικοι αυτής και κανένας δεν αμφισβήτησε στα σοβαρά την ελληνικότητά τους.
