ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ευάγγελος Αργύρης): Η επίκαιρη ερώτηση του πρώην Προέδρου της Βουλής και Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Δημητρίου Σιούφα έχει ως εξής:
«Μετά από μακρά διαβούλευση πέντε ετών, στην περίοδο 2004-2009, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ανάπτυξης και σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία της Περιφέρειας Θεσσαλίας, τη ΔΕΗ, καθώς και τη Νομαρχιακή και την Τοπική Αυτοδιοίκηση του Νομού Τρικάλων, δρομολογήθηκε η λειτουργία του υδροηλεκτρικού σταθμού της ΔΕΗ στη Μεσοχώρα Τρικάλων ισχύος 160 MW.
Επισημαίνεται ότι το έργο αυτό, το οποίο είναι ιδιαίτερης σημασίας για την ενίσχυση του εγχώριου συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έχει σχεδόν ολοκληρωθεί από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, με το συνολικό κόστος για τη ΔΕΗ να προσεγγίζει το ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ.
Πιο συγκεκριμένα, με τα άρθρα 16 έως 26 του ν. 3734/2009 και με το ν. 3769/2009 ρυθμίστηκαν όλα τα εκκρεμή ζητήματα που αφορούσαν το έργο.
Ερωτάται η Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής:
Πρώτον, σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα το έργο του υδροηλεκτρικού σταθμού της Μεσοχώρας;
Δεύτερον, πότε θα τεθεί σε λειτουργία ο υδροηλεκτρικός σταθμός της ΔΕΗ στη Μεσοχώρα, διασφαλίζοντας σημαντικά οικονομικά, ενεργειακά και περιβαλλοντικά οφέλη;».
Κυρία Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΤΙΝΑ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής): Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής αλλαγής δίνει μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών και στην αύξηση της παραγόμενης από αυτές τις πηγές ενέργειας. Τα μικρής κλίμακας υδροηλεκτρικά έργα δεν περιλαμβάνουν σημαντική περισυλλογή και αποταμίευση νερού και συνεπώς ούτε κατασκευή μεγάλων φραγμάτων και ταμιευτήρων. Γι’ αυτό ένας μικρός υδροηλεκτρικός σταθμός αποτελεί ένα έργο απόλυτα συμβατό με το περιβάλλον, καθώς το σύνολο των επιμέρους παρεμβάσεων στην περιοχή εγκατάστασης του έργου μπορεί να ενταχθεί λειτουργικά στα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος, αξιοποιώντας του υδάτινους πόρους. Αλλά και στα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα υπό προϋποθέσεις και με μια καλά σχεδιασμένη μελέτη, το καταρχήν μειονέκτημα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων εξαιτίας της μεγάλης κλίμακας έργων μπορεί να μετατραπεί σε πλεονέκτημα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση -το έχουμε ξαναπεί στο Κοινοβούλιο- της Λίμνης Πλαστήρα. Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΕΚΑ θεωρεί ότι το υδροηλεκτρικό έργο της Μεσοχώρας ισχύος 161,6 μεγαβάτ είναι σχεδόν ολοκληρωμένο και έτοιμο να αποδώσει ηλεκτρική ενέργεια με μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Θα πρέπει να τεθεί -συμφωνούμε σε αυτό- σε λειτουργία το συντομότερο δυνατό, συνεισφέροντας σημαντικά στους στόχους που είναι υποχρεωμένη να καλύψει η χώρα με βάση και το πρωτόκολλο του Κιότο.
Όπως γνωρίζετε, στο σκεπτικό της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας το έργο της Μεσοχώρας συνδέεται με τα έργα μερικής εκτροπής του Αχελώου για τα οποία το ΣτΕ θεωρεί ότι δεν έχει υπάρξει η απαιτούμενη τεκμηρίωση που να λαμβάνει υπόψη τις κοινοτικές οδηγίες και συγκεκριμένα την Οδηγία 2000/60, την Οδηγία 85/387, καθώς και την Οδηγία 92/43. Το Συμβούλιο Επικρατείας δεν θεωρεί επίσης ότι οι μέχρι τώρα αποσπασματικές μελέτες ικανοποιούν την απαίτηση και τη σε βάθος ανάλυση και επιστημονική τεκμηρίωση, σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης, στο πνεύμα του κοινοτικού, αλλά και του εθνικού περιβαλλοντικού δικαίου.
Στο πλαίσιο αυτό το ΥΠΕΚΑ έχει προκηρύξει την εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων, σύμφωνα με την οδηγία πλαισίου για τα νερά, των υδατικών διαμερισμάτων που σχετίζονται με το έργο, βάσει των οποίων θα επιτευχθεί η απαιτούμενη πλήρης και σε βάθος διερεύνηση των εμπλεκόμενων έργων, ώστε να μπορέσουμε να ξεχωρίσουμε το κομμάτι της Μεσοχώρας από τα υπόλοιπα έργα της εκτροπής.
Πιστεύουμε ότι με την ολοκλήρωση της διερεύνηση πριν από το τέλος του 2011 θα αναδειχθεί η σημασία του έργου της Μεσοχώρας και η συμβατότητά του με την κοινοτική, αλλά και την εθνική περιβαλλοντική πολιτική.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ευάγγελος Αργύρης): Ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ. Δημήτρης Σιούφας έχει το λόγο για να αναπτύξει την ερώτησή του.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΙΟΥΦΑΣ:
Κυρία Υπουργέ, από την απάντησή σας προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα:
Πρώτον: Στηρίζετε το έργο αλλά θα χρειαστούν άλλα δύο χρόνια για να έχετε τα αποτελέσματα των μελετών που θα κάνετε, ώστε αυτό να ξεκινήσει το 2012 μέχρι το 2013.
Κύριε Πρόεδρε, το έργο αυτό είναι ολοκληρωμένο σχεδόν κατά 100% από το 2001 με κυβερνήσεις ΠΑ.ΣΟ.Κ. Εάν το Συμβούλιο της Επικρατείας ήθελε το έργο αυτό να το σταματήσει, μπορούσε να το κάνει μέχρι το 2001. Δεν έγινε αυτό. Το πρόβλημα υπήρχε με τους κατοίκους και τον τρόπο με τον οποίο θα γίνονταν οι αποζημιώσεις. Οι διαπραγματεύσεις αυτές κράτησαν έξι χρόνια. Ολοκληρώθηκαν το 2007 επί Υπουργίας μου, καθώς και το σχέδιο νόμου. Οι συνάδελφοί μου Υπουργοί, ο κ. Φώλιας και ο κ. Χατζηδάκης το συνέχισαν και σε συνεννόηση με τους κατοίκους και τους φορείς της περιοχής και στις αρχές του 2009 ψηφίστηκε ο νόμος για να μπορέσει να καταβάλει τα άλλα 100 εκατομμύρια ευρώ η Δ.Ε.Η. και το έργο να ξεκινήσει.
Δεύτερον: Είναι έτοιμο το έργο, αγορασμένα τα μηχανήματα, τα πάντα και σαπίζουν δέκα χρόνια. Για να καταλάβετε θα σας πω έναν από τους λόγους τους οποίους περιήλθαμε στην κατάσταση την οποία περιήλθαμε. Το έργο αυτό σχεδιάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν ό τότε Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε δώσει οδηγίες στη Δ.Ε.Η. να αξιοποιηθεί και η τελευταία σταγόνα νερού και άρχισαν να κατασκευάζονται τα υδροηλεκτρικά έργα για να συμπληρώσουν την αυτονομία της χώρας μαζί με τον λιθάνθρακα και ταυτόχρονα να εξυπηρετηθούν ανάγκες ύδρευσης και άρδευσης. Αυτό το έργο λοιπόν κρατά δεκαπέντε χρόνια.
Αναφερθήκατε, κυρία Υπουργέ, στη Λίμνη Πλαστήρα και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο που υπάρχει στο Νομό Καρδίτσας. Ξέρετε σε πόσα χρόνια τελείωσαν όλες οι διαδικασίες χωρίς να υπάρχουν ούτε κοινοτικές επιδοτήσεις ούτε απολύτως τίποτα; Μέσα σε τρία χρόνια! Ξεκίνησε το 1958, ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες κατασκευής του έργου και τέθηκε σε λειτουργία μέσα σε τρία χρόνια.
Τώρα μιλάμε για έργο της Μεσοχώρας, για μετά από δεκαπέντε χρόνια συν άλλα δύο χρόνια και το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με τα έργα εκτροπής του Αχελώου που καρκινοβατούν, αλλά και μια σειρά άλλα έργα που τώρα με τις οικονομικές δυνατότητες που υπάρχουν, τα πρωτόκολλα και τις χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και τα τεχνικά μέσα αυτής της εποχής, να χρειάζονται δεκαπέντε χρόνια έναντι τριών ετών που χρειάστηκε για να γίνει η Λίμνη Πλαστήρα και του υδροηλεκτρικό έργο στην περιοχή.
Πεντακόσια εκατομμύρια ευρώ έχει επιβαρυνθεί η Δ.Ε.Η.. Από το 2013 θα πληρώνει περίπου 1.300.000.000 ευρώ για ρύπους. Διαβάζω σήμερα στην έγκριτο ΗΜΕΡΗΣΙΑ ότι υπάρχει μια κίνηση των Υπουργών Περιβάλλοντος από τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, ο στόχος του 20% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να πηγαίνει στο 30% το 2020. Αυτό αντιλαμβάνεστε τις επιπτώσεις τις οποίες θα έχει για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, τα χρήματα που θα πληρώνει η Δ.Ε.Η. για εκπομπή ρύπων και όχι μόνο η Δ.Ε.Η., αλλά όλες οι βιομηχανίες οι οποίες εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα και σε τι κατάσταση θα βρεθούμε σε ένα, δύο χρόνια.
Σας πρότεινα την προηγούμενη φορά σε αυτή την Αίθουσα αντί μετά από τρία χρόνια να πληρώνει η Δ.Ε.Η. 1.300.000.000 ευρώ για τους ρύπους που εκπέμπει, προχωρήστε τώρα ταχύτατα τα έργα στη Μεγαλόπολη με την επέκταση του φυσικού αερίου που το παραλάβατε ήδη να βρίσκεται έξω από την Κόρινθο για να μπουν μπροστά οι δύο μονάδες παραγωγής φυσικού αερίου, κάντε ταχύτατες διαδικασίες να αντικαταστήσετε ρυπογόνες μονάδες με αυτά τα χρήματα από το να πληρώνουμε μετά από τρία χρόνια δισεκατομμύρια ευρώ σε ρύπους και μετά λέμε ότι δεν υπάρχουν χρήματα για να μπορέσουμε να καταβάλουμε τη δέκατη τρίτη και δέκατη τέταρτη σύνταξη.
Είναι πολύ σημαντικά τα ζητήματα. Είστε νέα Υπουργός έχετε κέφι, έχετε πρωτοβουλίες γνωρίζετε το αντικείμενο βάλτε προτεραιότητες πώς θα αντιμετωπίσετε τα θέματα. Δεν μπορεί ένα έργο να είναι τελειωμένο εδώ και δέκα χρόνια και τετρακόσια εκατομμύρια ευρώ να παραμένουν ανενεργά, να εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια από το εξωτερικό. Όταν λειτουργήσει το έργο της Μεσοχώρας, θα έχουμε ωφέλεια 25 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο από το να μην εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια από το εξωτερικό, θα επέλθει μείωση κατά 400 χιλιάδες τόνους διοξείδιο του άνθρακα πρόκειται να εξοικονομηθούν από τη λειτουργία ακριβώς αυτού του υδροηλεκτρικού έργου.
Φτιάξτε όπου μπορείτε μικρά ή μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα και επενδύστε στην τεχνολογία για να έχετε αυτό το οποίο ζητάτε όχι μόνο εσείς, αλλά όλοι μας: Πράσινη ανάπτυξη.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗ (Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής): Κύριε Σιούφα, συμφωνώ πολύ με όλες τις επισημάνσεις που έχετε κάνει.
Κατ’ αρχήν, να ξεκινήσω λέγοντας ότι το 30% δεν αποτελεί στόχο. Έχει συμφωνηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να πήγαινε η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά στο 30%, εφόσον και οι άλλες μεγάλες ανεπτυγμένες χώρες συμφωνούσαν να πάνε σε πολύ δεσμευτικές μειώσεις στόχων για την εκπομπή των αερίων του θερμοκηπίου. Και δεν υπάρχει θέμα το 30% να αυξηθεί για το κομμάτι της παραγωγής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη χώρα μας για το 2020.
Στο θέμα των ρυπογόνων μονάδων που αναφερθήκατε, ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι το Υπουργείο μας έχει ήδη προχωρήσει στην προκήρυξη της «ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ 5» και πολύ σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να προκηρύξουμε και νέα λιγνιτική μονάδα, έτσι ώστε να μπορέσουμε να κλείσουμε τις παλιές ρυπογόνες μονάδες. Πράγματι, είναι ένας αγώνας δρόμου για να προλάβουμε το 2013, όπου τα πράγματα στη χώρα μας θα είναι πάρα πολύ δύσκολα με όλο το θέμα του κόστους, που θα έχει η ΔΕΗ να πληρώσει για τους ρύπους.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τα έργα της Μεγαλόπολης για το φυσικό αέριο στα οποία αναφερθήκατε, πράγματι είχε γίνει μία πολύ μεγάλη προεργασία από την προηγούμενη κυβέρνηση. Το αναγνωρίζουμε αυτό και συνεχίζουμε την προεργασία αυτή, ώστε πάρα πολύ σύντομα να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε -ήδη είμαστε σε συνεννοήσεις με όλους τους αρμόδιους- και να συνεχιστεί το έργο της Μεγαλόπολης σε σχέση με τη μονάδα φυσικού αερίου.
Σε σχέση τώρα με το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας στο οποίο αναφερθήκατε, πράγματι -και είναι έτσι- στηρίζουμε το έργο. Θα έπρεπε το έργο αυτό -και το λέω εγώ, που ξέρετε τι στάση έχω πάρει στο θέμα της εκτροπής του Αχελώου- να διαχωριστεί πλήρως από το υπόλοιπο κομμάτι της εκτροπής. Είναι σχεδόν ολοκληρωμένο στο 100%.
Το ερώτημα είναι ότι αφού ήταν από το 2001, γιατί δεν έγινε μέχρι σήμερα. Ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν έγινε, είναι γιατί δεν υπήρξαν ποτέ ολοκληρωμένες μελέτες, όπως επιβάλλει αυτή τη στιγμή η Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική Νομοθεσία Μελετών Διαχείρισης για τις λεκάνες απορροής. Αυτό είναι που μας εμποδίζει αυτή τη στιγμή να ξεχωρίσουμε το έργο και να το σπάσουμε από τα έργα της εκτροπής. Από τα πρώτα πράγματα που κάναμε, όταν αναλάβαμε ως Κυβέρνηση, ήταν να προκηρύξουμε τις ολοκληρωμένες διαχειριστικές μελέτες με βάση τη νέα ευρωπαϊκή Οδηγία. Αυτό προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε και πιστεύουμε ότι στο συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα θα το αντιμετωπίσουμε.
Θα αναφέρω κάποια στοιχεία για το έργο. Η ενέργεια που θα προκύψει, πράγματι, θα είναι ισοδύναμη με 360GW περίπου, θα συνεπάγεται μία αύξηση περίπου του 8% της υδροηλεκτρικής παραγωγής της χώρας μας και θα έχει ένα όφελος περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ, ετησίως. Το έργο θα λειτουργήσει αμέσως μόλις απεμπλακεί η υπόθεση από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στο σχέδιο δράσης που έχουμε στείλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το πώς θα φτάσουμε τους στόχους του 20-20-20, το έργο αυτό έχει προβλεφθεί να λειτουργεί αρχές του 2012.