Μεγάλη συζήτηση το τελευταίο διάστημα για την τύχη των έργων του Αχελώου. Αντιπαράθεση των «ειδικών» περί της οικολογίας και των «υπέρμαχων» των δικαίων του αγροτικού κόσμου της Θεσσαλίας. Φαινόμενο επαναλαμβανόμενο κάθε φορά με πολιτικές εμπλοκές και δικαστικές διαμάχες. Με φανταστικές, αλλά και πραγματικές ιστορίες αντίδρασης ή και παρέμβασης του «λόμπυ των Αιτωλοακαρνάνων». Με καταγγελίες και αγωγές των πράσινων ακτιβιστών διαφόρων κομμάτων και συμφερόντων. Μια ιστορία πραγματική με πολιτικές, αυτοδιοικητικές, και αγροτοσυνδικαλιστικές διαστάσεις, αλλά και μια ιστορία φανταστική που αγγίζει τα όρια του «περιβαλλοντικού τρόμου». Ακραία φαινόμενα, που προέρχονται από μια πολιτεία χωρίς πυξίδα για τα αγροτική παραγωγή και μια αγροτικής κοινωνίας με τους τοπικούς θεσμούς της (συνδικάτα & αυτοδιοίκηση) που δεν μπορούν να εκφράσουν ένα συμφωνημένο, σοβαρό, μετρήσιμο και ιεραρχημένο διεκδικητικό πλαίσιο. «Όλα σ’ ένα τσουβάλι» με αναχρονιστική επιχειρηματολογία. Χωρίς καν επικαιροποίηση των αναγκών του 2009, του 2013 ή του 2020. Χωρίς ένα βασικό οδικό χάρτη διεξόδου από την κρίση, που μαστίζει χρόνια τώρα την αγροτική μας οικονομία. Χωρίς ένα σχέδιο, που να συνδέει την αγροτική παραγωγή με την ενέργεια, τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον. Χωρίς μια κατεύθυνση στα ζητήματα της διαχείρισης των αρδευτικών νερών της Καρδίτσας και της Θεσσαλικής πεδιάδας.
O παρακάτω πίνακας, απόλυτα τεκμηριωμένος, δίνει την εξήγησή του:
Και η εξήγηση που δίνεται είναι ότι ο Νομός Καρδίτσας με τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς του (βουλευτές, αυτοδιοίκηση, επαγγελματικοί, συνδικαλιστικοί & κομματικοί φορείς), πρέπει να επανασχεδιάσουν την στρατηγική μας για την αρδευτική ισορροπία του Νομού, το οικοσύστημα και τις προτεραιότητές του σε σχέση με την αγροτική οικονομία και τους άμεσους στόχους της. Στόχοι πρώτιστοι και άμεσα υλοποιήσιμοι, που αναφέρονται:
- ¨ στην κατασκευή (δίκτυα Σμοκόβου & φράγμα Μουζακίου, κατασκευή λιμνοδεξαμενών, έργα εμπλουτισμού υπόγειων υδροφορέων),
- ¨ στην επέκταση και συντήρηση σύγχρονων κατασκευών άρδευσης (δίκτυο Ταυρωπού κλπ),
- ¨ στην ορθολογική διαχείριση των νερών, με την άμεση δημιουργία Φορέα Διαχείρισης.
Είναι γεγονός ότι οι «περί τον Αχελώο» διεκδικήσεις, έχουν την λογική τους για
- ¨ την αποφυγή της ερημοποίησης της Θεσσαλικής πεδιάδας
- ¨ την παραγωγή σημαντικής «πράσινης» ενέργειας και
- ¨ την οικολογική ισορροπία του ρου του Πηνειού ποταμού.
Όμως, όπως γίνεται αντιληπτό από τον πίνακα, το ενδιαφέρον της Καρδίτσας σε σχέση με τον Αχελώο θα πρέπει να εστιασθεί στην εξασφάλιση 100.000.000 m3, ποσότητα που -πολύ πιθανό- θα μπορούσε να ταμιευτεί από τις ήδη υπάρχουσες εισροές (χωρίς τον Αχελώο), με τις εισροές της λεκάνης του Πάμισου ποταμού και την δημιουργία της λίμνης Μουζακίου.
Συμπέρασμα: H εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου, χωρίς το φράγμα Μουζακίου «ουδόλως» αγγίζει το αρδευτικό πρόβλημα της βορειοανατολικής πλευράς του Νομού.
Ερώτημα: Αλήθεια για τα άλλα αρδευτικά έργα του παραπάνω πίνακα, τι γίνεται;
Συμπέρασμα: Πολύ ισχνό το ενδιαφέρον μας και «ασθενής» η διεκδικητική μας ατζέντα. Δεν διαπιστώνουμε ανάλογη κινητοποίηση. Φαίνεται ότι τα αρδευτικά που αφορούν αποκλειστικά το Νομό Καρδίτσας «δεν πουλάνε». Είναι αλήθεια ότι δεν προσφέρουν «πολιτική επικοινωνία». Βλέπετε αυτός ο «ιός» της κεντρικής πολιτικής σκηνής, έχει πάρει διαστάσεις «πανδημίας», επηρεάζοντας και τις δικές μας τοπικές ηγεσίες.
Ας σοβαρευτούμε επιτέλους σ’ αυτό το τόπο. Η παράθεση των παραπάνω στοιχείων, που αφορούν την άρδευση στο νομό μας, έχει σκοπό να καταδείξει την υπευθυνότητα και την ειλικρίνεια των προθέσεων που πρέπει να επιδείξουμε. Εμείς δεν πρέπει να μπαίνουμε στη λογική ούτε των περιβαλλοντικών ευαισθησιών των οικολογούντων αλλά ούτε και στην λογική των ακραίου «τοπικιστικού κοτσαβακισμού». Το πρόβλημα δεν προσφέρεται ούτε για κομματική αλλά ούτε για «πατριωτική» όξυνση. Είναι βαθειά υπαρξιακό και αγγίζει πλέον την αγροτική κοινωνία του Νομού, η οποία σε σχέση με αυτήν της Λάρισας έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες (χαμηλός κλήρος, έλλειψη άμεσης ενημέρωσης, ανυπαρξία συνεταιριστικού κινήματος & μεταποιητικού τομέα, κλπ). Συμφωνούμε ότι πρέπει να δούμε το θέμα της εκτροπής Αχελώου, στην Θεσσαλική του διάσταση. Όμως η Καρδίτσα, που έχει τα ήδη υπάρχοντα νερά (Ταυρωπός, Σμόκοβος κλπ), δεν διαθέτει σύστημα ορθολογικής διανομής των νερών αυτών, ούτε σε επίπεδο υποδομών αλλά ούτε και σε επίπεδο θεσμικής διαχείρισης του. Εκεί πρέπει να δώσουμε ανάλογο ή και περισσότερο βάρος. Να συμφωνήσουμε σ’ ένα σχέδιο για το Ν.Καρδίτσας πλήρως τεκμηριωμένο και ιεραρχημένο από άποψη μελετών και αρδευτικών δικτύων & διανομών, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε άμεσα τα δικά μας προβλήματα, με σκοπό να μειώσουμε το κόστος παραγωγής, και τα αγροτικά προϊόντα μας, να γίνουν πιο ανταγωνιστικά.
(*) Ο τίτλος είναι σχηματικός και σκοπό έχει να καταδείξει την σπουδαιότητα ιεράρχησης της κατασκευής των αρδευτικών έργων στη Καρδίτσα, σε σχέση με την εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου.
