Στην Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής ήταν αφιερωμένο το τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό πρόγραμμα της ΕΡΤ3 την Κυριακή 21 Ιουνίου, ημέρα που καθιερώθηκε το 1982 αρχικά στη Γαλλία, ενώ από το 1985 εξαπλώθηκε και γιορτάζεται σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με πρώτη την Αθήνα, που τότε ήταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Η μουσική πανδαισία του κρατικού καναλιού, πλούσια σε εκλεκτές μουσικές εκδηλώσεις, άρχισε στις 8.00 -10.00 το πρωί, με το πρόγραμμα «Οι μουσικές νουβέλες του Θωμά Μπακαλάκου», στα πλαίσια της τηλεοπτικής ζώνης κλασικής μουσικής που παρουσιάζεται κάθε Σαββατοκύριακο. Το γεγονός ότι για δεύτερη φορά, σε σύντομο χρονικό διάστημα, η κρατική τηλεόραση προβάλλει το έργο του διακεκριμένου συνθέτη και συμπατριώτη μας, Θωμά Μπακαλάκου, τον οποίο ο Σύλλογος Σοφαδιτών Ν. Μαγνησίας τίμησε πριν λίγους μήνες, επιβεβαιώνει την ποιότητα του έργου του.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, οι μουσικές νουβέλες αποτέλεσαν «το πρόγραμμα μαγνητοσκοπημένης συναυλίας κλασικής μουσικής του συνθέτη, που πραγματοποιήθηκε στις 8 Μαρτίου 2019 στο θέατρο της περιφερειακής ενότητας Γέρακα του δήμου Παλλήνης, για την ίδρυση της Δημοτικής Μουσικής Βιβλιοθήκης. Περιλάμβανε μια επιλογή από χαρακτηριστικές μουσικές νουβέλες, μοντέρνα έργα μουσικής δωματίου, καθώς και ένα έργο του Νίκου Σκαλκώτα, τιμής ένεκεν στο μεγάλο μουσικό πρόγονο του συνθέτη».
Οι μουσικές νουβέλες, ένα νέο είδος πρωτοποριακό για τη μουσική παγκοσμίως, είναι έργα αφηγηματικού και περιγραφικού χαρακτήρα, με αναφορές στην παράδοση και ψυχογραφήματα Ελλήνων, που ζουν το δημοτικό μας τραγούδι στη λειτουργικότητά του.
Ο Θ. Μπακαλάκος με την Ελληνική Μουσική Γλώσσα ως μέσον έκφρασης και σύνθεσης γεφυρώνει το παραδοσιακό ελληνικό τραγούδι και τη λαϊκή μούσα, με τη δυτική μοντέρνα συνθετική τεχνοτροπία, με αποτέλεσμα τη διατύπωση της δικής του πρότασης για Μουσική Σύνθεση και τη δημιουργία έργων με ιδιότητες και χαρακτηριστικά βαθιά ελληνικά, προσβάσιμων όχι μόνο στους κατόχους κλασικής μουσικής παιδείας αλλά και σε κάθε απλό ακροατή. Ο συνθέτης σχεδίασε επτά συλλογές τέτοιων μεταλλάξεων, κάτω από το γενικό τίτλο «Μεταλλάξεις ελληνικά, μια ελεγεία στην Ελληνίδα Επαρχία». Η κάθε συλλογή περιλαμβάνει πέντε μουσικές νουβέλες εμπνευσμένες από πέντε δημοτικά τραγούδια μιας περιοχής με κοινά μουσικολογικά χαρακτηριστικά.
Ειδικότερα οι «Μεταλλάξεις Θεσσαλικά», που παρουσιάστηκαν στη συγκεκριμένη συναυλία, περιλαμβάνουν τις νουβέλες 1)Άρνη – Καραγκούνα, (για πιάνο),2)Μπήκαν τα γίδια στο μαντρί, (για κουαρτέτο εγχόρδων),3)Κλειστός χορός Αργιθέας, (τρίο με κλαρινέτο, βιολί και πιάνο), 4)Γιούργια στα παλιούρια, (για κουαρτέτο εγχόρδων) και 5)Πλαστήρας, (σεξτέτο με κλαρινέτο, κουαρτέτο εγχόρδων και πιάνο). Εμπνευσμένες από βιώματα του ίδιου του συνθέτη στα άγια χώματα της ιδιαίτερης πατρίδας μας, εκφράζουν με έναν τρόπο δυτικότροπο, αλλά εύπεπτο και αυθεντικά ελληνικό, όχι μόνο την ψυχή ημών των συμπατριωτών του που έχουμε τα ίδια βιώματα, αλλά και κάθε Θεσσαλού και κάθε Έλληνα.
Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, καιρούς της πανδημίας, όπου ο φόβος για την υγεία μας και η οικονομική δυσπραγία μας ταλανίζουν, και η λέξη “μετάλλαξη” συμφύρει στο μυαλό μας τη φράση “μετάλλαξη του κορωνοϊού”, οι «Μεταλλάξεις» του φίλου Θωμά Μπακαλάκου μας οδηγούν στην ονειρική χώρα της μουσικής και γίνονται αφορμή για ανάταση ψυχής και εθνική υπερηφάνεια. Σ΄ ευχαριστούμε, Θωμά!
Γράφει η Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Σοφαδιτών Ν. Μαγνησίας Ελένη Παπαλοπούλου-Τσέργα
