Με την χρήση του όρου οικονομία κλίμακας – στην παραγωγική διαδικασία μιας επιχειρηματικής μονάδας – εννοούμε την κατάσταση όπου για κάθε επιπλέον παραγόμενη μονάδα τελικού προϊόντος το μέσο κόστος ανά μονάδα προϊόντος παραγωγής μειώνεται .
Με απλά λόγια από ένα σημείο δηλαδή και μετά γίνεται συμφέρουσα η παραγωγή του προϊόντος , ενώ έως ότου φθάσουμε σε αυτό το επίπεδο παραγωγής η παραγωγή του προϊόντος δεν επιτρέπει την επίτευξη μέγιστης κερδοφορίας . Συνήθως οικονομία κλίμακας δύναται να επιτύχουμε με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών – σε υπάρχουσες δηλαδή παραγωγικές δυνάμεις – που θα αυξήσουν την παραγόμενη ποσότητα , θα ενισχύσουν την ποιότητα , θα βελτιώσουν το χρόνο παραγωγής κτλ . χωρίς να απαιτήσουν την ριζική αλλαγή των άλλων συντελεστών παραγωγής όπως το εργατικό κόστος , η το κόστος προμήθειας των πρώτων υλών .
Οι γνωστότεροι και πιο συνηθισμένοι τρόποι εφαρμογής και επίτευξης οικονομιών κλίμακας είναι οι εξαγορές έτοιμων επιχειρήσεων , από άλλες που διαθέτουν ιδιαίτερη ρευστότητα , η συγχώνευση επιχειρήσεων κατόπιν συμφωνίας κλπ. , αλλά η κορυφαία μορφή του είδους αποτελεί η επιχειρηματική οργανωμένη προσπάθεια του συνεταιρισμού .
Στη χώρα μας , είθισται όταν μιλάμε για συνεταιρισμό να αναφερόμαστε κυρίως και κατά κύριο λόγο στον Αγροτικό συνεταιρισμό , με εξαίρεση ίσως κάποιες δυναμικές κινήσεις στην οικονομία μας , που προήλθαν από το χώρο των βιοτεχνών ξύλου και επίπλου , κατά καιρούς – και κατά τόπους – αναπτύχθηκαν συνεταιριστικές μορφές σε εμπορικού χαρακτήρα επαγγέλματα όπως στον κλάδο του αλουμινίου , ηλεκτρολογικού υλικού , χρωμάτων κλπ χωρίς ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα , και τα τελευταία 20 χρόνια εμφανίσθηκε και ο συνεταιρισμός στον Τραπεζικό τομέα .
Στη σημερινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα – με την εφαρμογή πολιτικών και οικονομικών μοντέλων εξ ονόματος , αλλά εναντίον του ελληνικού λαού , αλλά και εναντίον κάθε αναπτυξιακής λογικής παρά μόνο φορομπηχτικής – εκτός της επιχειρηματικής πολιτικής κάθε υγιούς σκεπτόμενου επιχειρηματία , ότι σε συνθήκες τέτοιες , στόχος είναι η σταθεροποίησης των εσόδων ( τζίρου ) μέσο του περιορισμού του κόστους λειτουργίας και συμπίεσης του περιθωρίου κέρδους ( στην κρίση δεν μπορεί να συνεχίζεις να αποζητάς τα ίδια ποσοστά κέρδους σα να μην συμβαίνει τίποτα ) – για να επιβίωση η επιχειρηματική μονάδα – η άλλη λύση της συνένωσης , του συνεταιρισμού , φαντάζει ως μοναδικός δρόμος . Με την συνεταιριστική επιχειρηματική μορφή ανθρώπων με τις ίδιες η και διαφορετικές δεξιότητες ,επιτυγχάνονται πάνω από όλα :
συνένωση σε θέματα σχεδιασμού , παραγωγής , διοίκησης , εμπορικού πνεύματος , εξασφαλίζετε κάποιο πιθανώς ικανοποιητικό εισόδημα για όλους τους συνεταίρους.
Εξελίσσονται οι ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές – με την απομόνωση της ατομικότητας και την ενδυνάμωση της συλλογικής λογικής και πρακτικής -βελτιώνονται οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους συμπολίτες , απομονώνονται οι πρακτικές εξαφάνισης του ανταγωνισμού στα πλαίσια της δικής μας επιβίωσης , αναζητούνται συνθήκες που τονώνουν τα ανθρώπινα ένστικτα και βελτιώνονται οι ανθρώπινες συμπεριφορές . Όλοι όσοι συμμετέχουν στο εγχείρημα , εφόσον δεχτούμε ότι από τη συναναστροφή και συνδιαλλαγή όλοι μας προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι ως άνθρωποι , όταν κοιτάζουμε τον απέναντι στα μάτια βλέπουμε το χρώμα των ματιών του , και όχι το χρώμα του χρήματος .
Ρομαντικά και ουτοπικά θα σκεφτούν κάποιοι . Ίσως και νάνε , μήπως όμως δεν μας έμειναν και πολλά να δοκιμάσουμε ως κοινωνία ;
Να αναζητήσουμε αυτούς τους δρόμους , να ξαναβρούμε τις χαμένες- παραπεταμένες μας αξίες και αρχές , στην περαστική μας εν ζωή θητεία δεν περισσεύει χρόνος .
Του Γιώργου Α. Κατσίκη Οικονομολόγου
Μέλος Δ. Συμβουλίου Ε. Β. Ε. Καρδίτσας