Του Νικ. Καλιακούδα, Οικονομολόγου & Νομαρχιακού Συμβούλου Καρδίτσας
Η νέα κυβέρνηση αναλαμβάνει τα «ηνία» της χώρας, στο μέσον μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης, αλλά και μιας κρίσης θεσμών και αξιών. Μέσα από αυτή την πολύπλευρη κρίση καλείται να δώσει διέξοδο, με γρήγορο και αποτελεσματικό τρόπο, «αψηφώντας» τυχόν πολιτικό κόστος.
Πρώτη και σημαντική μεταρρύθμιση αποτελεί η διοικητική ανασυγκρότηση της χώρας, με νέες βιώσιμες αποκεντρωμένες δομές, οι οποίες δεν πρέπει να ξεπεράσουν τις 6-7 περιφέρειες με αιρετό περιφερειάρχη και περιφερειακό συμβούλιο, από τις 13 που είναι σήμερα, και λιγότερους από 400 δήμους από τους 1034, που είναι σήμερα.
Η καθιέρωση του νέου Καποδίστρια στους Δήμους και την Περιφερειακή αυτοδιοίκηση, με την εφαρμογή του από τις αμέσως επόμενες εκλογές, πρέπει να αποτελέσει το μεγάλο στόχο. Οι αιτιάσεις περί μη εύλογου χρόνου μέχρι της επόμενες εκλογές, που κυρίως εκπορεύονται από τους κατόχους των αναρίθμητων και πλουσιοπάροχων αυτοδιοικητικών αξιωμάτων ανά την Ελλάδα, δεν ευσταθεί.
Η εφαρμογή του νέου Καποδίστρια συσχετίζεται άμεσα με το μικρό και ευέλικτο κυβερνητικό σχήμα, που στοχεύει ο κ.Γ.Α.Παπανδρέου, και το οποίο για να ανταποκριθεί εύρυθμα και λειτουργικά, απαιτεί ισχυρές αποκεντρωμένες δομές, που να συνοδεύονται από θεσμοθετημένους πόρους και αρμοδιότητες. Πόροι που θα εισπράττονται (*) απευθείας από την αυτοδιοίκηση και αρμοδιότητες που θα ασκούνται απευθείας για να διευκολύνουν και να υπηρετούν τον πολίτη.
Πρέπει να μη ξεχνάμε, όσοι είμαστε συνοδοιπόροι αυτού του «ρομαντικού» θεσμού ότι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης προσδιορίζεται πάντα, με όρους προσφοράς στις τοπικές κοινωνίες και σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει απλά εκλογές για την ανάδειξη των επικεφαλείς Νομαρχών και Δημάρχων. Αφορά δηλαδή, κυρίως ανάθεση από την κοινωνία ευθυνών και όχι εξουσιών.
Μόνο με μια ισχυρή αποκεντρωμένη δομή, επιτυγχάνεται ο επιτελικός και συντονιστικός ρόλος της κυβέρνησης και των υπουργείων, που σήμερα αναλώνονται στην διαχείριση και διεκπεραίωση των υποθέσεων του πολίτη. Μπορεί το σημερινό κυβερνητικό σχήμα να είναι μεν μικρό σε σχέση με προηγούμενες κυβερνήσεις της νεότερης Ελλάδας, μένει όμως να αποδειχθεί κατά πόσο θα είναι ευέλικτο, δεδομένων των συγκεντρωτικών και πολυδαίδαλων διοικητικών δομών του κράτους. Ο σκοπός δεν είναι να γίνει ένα lifting στην διοικητική δομή της χώρας, γιατί αν δεν παρθούν οι γενναίες αποφάσεις τώρα, αλλά περιμένουμε τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές (Οκτώβρης 2014), θα ριζώσουν ακόμη περισσότερο οι «φεουδαρχικές» πρακτικές και αντιλήψεις των τοπικών εξουσιών. Αν συνεχίσει αυτή η «γκρίζα» και ατελής αποκέντρωση, πραγματικά θα χαθεί κάθε ελπίδα για ένα σύγχρονο και λειτουργικό κράτος, που θα συγκλίνει με τα αντίστοιχα της Ευρώπης. Εδώ ταιριάζει απόλυτα η γνωστή έκφραση: Αν δεν θέλεις να πάρεις τις αποφάσεις τώρα που μπορείς, αύριο που θα θέλεις, δεν θα μπορείς.
Είναι φανερό ότι ο τόπος μας, πρέπει να αφήσει πίσω του τον αναχρονισμό της διοίκησης και της ατελούς αποκέντρωσης, που γαλούχησε ένα στρεβλό κρατικό μηχανισμό και ένα κράτος «δυνάστη». Ένα κράτος και μια αυτοδιοίκηση, που ευνόησαν την μετριότητα, τις ισορροπίες, τα «κονέ» και την πελατειακή σχέση. Ένα κράτος που καθήλωσε τις δημιουργικές και προωθητικές δυνάμεις του. Δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο και φυσικά δεν υπάρχει και η πολυτέλεια της περιόδου χάριτος, όχι μόνο για τη κυβέρνηση, αλλά και για όλο το πολιτικό σύστημα.
(*) φορολογική αποκέντρωση
