Για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού «Αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα, του ντόπινγκ, των προσυνεννοημένων αγώνων»
μίλησε στην ολομέλεια της Βουλής η Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ν. Καρδίτσας κα. Μαρία Θεοχάρη.
«
Κατά γενική ομολογία είμαστε η χώρα που γέννησε το αθλητικό ιδεώδες, η χώρα που γέννησε τους Ολυμπιακούς αγώνες, τον μαραθώνιο δρόμο.
Εντούτοις είμαστε και χώρα που δεν αξιοποίησε όσο θα έπρεπε αυτό το αγαθό, όχι βεβαίως μόνο από την εμπορική του πλευρά, αλλά έτσι ώστε να γίνει πραγματικά πηγή οικονομικής ανάπτυξης, προόδου και πολιτισμού. Και βεβαίως αυτό δεν αφορά μόνο τον επαγγελματικό αθλητισμό αλλά κάθε μορφής αθλητισμό, και ιδιαίτερα τον ερασιτεχνικό, διότι ο αθλητισμός είναι και πολιτισμός: σμιλεύει σώμα και ψυχή.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Συμβαίνει διότι είμαστε η χώρα από την οποία απουσιάζει παντελώς ο εθνικός στρατηγικός σχεδιασμός για τον αθλητισμό. Τρανταχτή απόδειξη αυτής της έλλειψης είναι η εγκατάλειψη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, των περισσότερων αθλητικών υποδομών μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του
2004
.
Και πραγματικά πιστεύω ότι η σημερινή νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού είναι σημαντική και έρχεται να συμπληρώσει μια σειρά αθλητικών νομοθετημάτων. Η θεσμοθέτηση του Εθνικού Συμβουλίου Αθλητικού Σχεδιασμού, με την σύνθεση και τις αρμοδιότητες που θα έχει, θα μπορεί να παίξει έναν σημαντικό ρόλο στην χάραξη της πορείας του ελληνικού αθλητισμού. Μια πορεία που, εκτός από την έλλειψη σχεδιασμού, έχει να αντιμετωπίσει και άλλες μάστιγες, όπως τη βία στα γήπεδα, το ντόπινγκ και τους στημένους αγώνες.
Αυτά θα αντιμετωπιστούν με τρία σημαντικά εργαλεία, που θεσμοθετούνται με το παρόν νομοσχέδιο, και είναι η Διαρκής Επιτροπή Αντιμετώπισης της Βίας, ο Εθνικός Οργανισμός Καταπολέμησης του Ντόπινγκ, ο οποίος λαμβάνει μορφή ΝΠΙΔ που εποπτεύεται από την ΓΓΑ, και βεβαίως η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού, ένα όργανο που εξασφαλίζει τη νομιμότητα των Ανώνυμων Εταιριών.
Και έρχομαι στην πρώτη μάστιγα, που είναι η βία στα γήπεδα, ένα φαινόμενο που πρέπει να το προσεγγίσουμε από την κοινωνιολογική του πλευρά, διότι η βίαιη συμπεριφορά των οπαδών όλων σχεδόν των ελληνικών ομάδων στα γήπεδα και ιδιαίτερα στο ποδόσφαιρο – το πλέον μαζικό και λαϊκό άθλημα – προκαλεί έντονο προβληματισμό. Ποιες όμως είναι οι αιτίες;
Μήπως επειδή η πλειοψηφία των ομάδων-επιχειρήσεων διοικούνται από άτομα αμφιβόλου ηθικής, οι οποίοι έχουν στόχο το εύκολο κέρδος;
Μήπως επειδή τα περισσότερα ελληνικά γήπεδα είναι ακατάλληλα για να εγγυηθούν την προστασία του φίλαθλου κοινού;
Μήπως επειδή, παρά τα αδιάψευστα στοιχεία, πολλοί από τους παράγοντες των ομάδων που κατηγορούνται για απειλές εναντίον διαιτητών, απόπειρες δωροδοκίας, στημένα παιχνίδια, μένουν ατιμώρητοι από την ελληνική δικαιοσύνη;
Ποιοι χρέωσαν τις ΠΑΕ με τεράστια ποσά, τα οποία χρωστάνε στο ελληνικό δημόσιο; Ποιος είναι ο ρόλος των ΜΜΕ; Δεν δημιουργούν πολλές φορές με πρωτοσέλιδα άρθρα εχθρούς; Δεν πυροδοτούν έκρυθμες καταστάσεις, φτιάχνοντας φιλάθλους-χούλιγκανς, εξυπηρετώντας σωματεία-επιχειρήσεις; Ποιος είναι ο ρόλος των διαιτητών, που πολλές φορές οι αποφάσεις τους έχουν πυροδοτήσει εκρηκτικά φαινόμενα βίας στους αθλητικούς χώρους; Όλα αυτά τα φαινόμενα δεν εκτρέφουν τη βία;
Η πολιτεία λοιπόν πρέπει να ξεφύγει από το πεδίο των ευχολογίων και να αντιμετωπίσει το σοβαρό αυτό φαινόμενο όχι περιστασιακά και με μηχανισμούς καταστολής αλλά με προληπτικά μέτρα. Εδώ ο ρόλος της ΔΕΑΒ είναι σημαντικός και δεν πρέπει να περιοριστεί στον τυπικό νομικό ρόλο του φορέα πιστοποίησης της καταλληλότητας των μέτρων ασφάλειας και τάξης, αλλά να γίνει ο κυρίαρχος φορέας της έρευνας, της κοινωνικής διαμεσολάβησης και της κοινωνικής παρέμβασης στο χώρο των φιλάθλων. Και η θεσμοθέτηση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου είναι ένα σημαντικό εργαλείο που μπορεί να συμβάλλει στην καταπολέμηση της βίας, καθώς επίσης και οι προϋποθέσεις για τις μετακινήσεις οργανωμένων φιλάθλων και η λειτουργία των Λεσχών Φίλων Αθλητικών Σωματείων.
Εδώ βεβαίως πρέπει να δούμε πώς λειτουργεί ο θεσμός του αυτοδιοίκητου του ελληνικού ποδοσφαίρου. Το σεβόμαστε, αλλά θεωρώ ότι το αυτοδιοίκητο πρέπει να σταματά εκεί που αρχίζει το δημόσιο συμφέρον. Και το δημόσιο συμφέρον το εξυπηρετεί η πολιτεία, και καμία ομοσπονδία, διεθνής ή ευρωπαϊκή. Η πολιτεία έχει την υποχρέωση να προστατεύει τον Έλληνα πολίτη, τον φίλαθλο.
Η βία όμως περιλαμβάνει και στημένα παιχνίδια και παράνομες χρηματοδοτήσεις. Πόσες ομάδες διέσυραν τη χώρα στην Ευρώπη γιατί πολλοί αγώνες κρίθηκαν ύποπτοι από την
UEFA
; Και όλοι πριν λίγο καιρό είδαμε το σπάσιμο του αποστήματος των στημένων παιχνιδιών, ένα γεγονός που το ψιθύριζαν όλοι αλλά κανείς δεν τολμούσε να το ομολογήσει. Και βρέθηκαν δύο γυναίκες δικαστίνες, που με πραγματικό θάρρος και παρρησία έφτασαν το μαχαίρι στο κόκκαλο, εξαρθρώνοντας το γνωστό κύκλωμα των παράνομων στοιχημάτων και των στημένων αγώνων, γεγονός που θα μας στοίχιζε την παραμονή μας στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη χώρα.
Γι’ αυτό λοιπόν, οι ποινές για όποιον παρεμβαίνει με αθέμιτες ενέργειες να επηρεάσει την εξέλιξη ή το αποτέλεσμα οποιουδήποτε αγώνα, ομαδικού ή ατομικού, δικαίως είναι τόσο αυστηρές, γιατί πρόκειται για πράξεις που ανάγονται σε κακούργημα.
Και έρχομαι στην άλλη μεγάλη μάστιγα του αθλητισμού, που είναι το ντόπινγκ, η φαρμακοδιέγερση. Η λήψη φαρμάκων για την βελτίωση των επιδόσεων υποδηλώνει την έλλειψη αυτοπεποίθησης, υπέρμετρη βιασύνη και την αναζήτηση των εύκολων λύσεων. Η άγνοια, η πίεση για «νίκες
»
οδηγούν πολλούς αθλητές στο ντοπάρισμα ως μέσο για εύκολο κέρδος, άφθονο χρήμα, επιβεβαίωση, αναγνώριση, άνοδο και προβολή. Η σχεδόν ελεύθερη κυκλοφορία των σκευασμάτων, ο εύκολος τρόπος εύρεσής τους, τα ανεπαρκή συστήματα ελέγχου ντόπινγκ και το ανεκτικό ποινολόγιο για όσους πιάνονται για πρώτη φορά μειώνουν τις ηθικές αντιστάσεις, αυξάνουν τα διλήμματα και οδηγούν ευκολότερα στην απόφαση για χρησιμοποίησή τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι αθλητές που τα χρησιμοποιούν να είναι θύτες, με θύμα τον εαυτό τους, με κόστος την υγεία τους και κάποιες φορές την ίδια τους τη ζωή. Και έχουμε πολλά παραδείγματα.
Γι΄αυτό λοιπόν το ΕΟΚΑΝ, πρώην ΕΣΚΑΝ, το οποίο ως ΝΠΙΔ θα μπορεί επιτέλους να λειτουργεί και να πληρώνει τους ελεγκτές και τα λειτουργικά του έξοδα, πρέπει να σχεδιάζει, να παρακολουθεί και να συντονίζει όλες τις δράσεις και τα προγράμματα καταπολέμησης του ντόπινγκ. Και είναι πολύ σημαντική η πρόβλεψη ότι τα αδικήματα του ντόπινγκ εντάσσονται στο άρθρο
187
περί εγκληματικής οργάνωσης του ποινικού κώδικα.
Με την παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία η οποία πραγματοποιεί σημαντικές αλλαγές θα μπορέσουμε επιτέλους να ξαναφέρουμε τον Έλληνα οικογενειάρχη με το παιδί του στο γήπεδο, παίρνοντας μέτρα που χτυπούν την πληγή που λέγεται βία και βεβαίως εξαλείφοντας το φαινόμενο των στημένων παιχνιδιών στο ποδόσφαιρο, όπου διακινούνται τεράστια ποσά από σκοτεινούς ανθρώπους. Χρήσιμη και καλοδεχούμενη η τεχνική βοήθεια της
UEFA
για την πάταξη του φαινομένου.
Έχω υπηρετήσει τον ελληνικό αθλητισμό για αρκετά χρόνια, ως στέλεχος της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού. Έζησα τις καλές εποχές του. Έζησα τις μεθυστικές μέρες του
2004, που όλοι πιστέψαμε ότι θα έδιναν ώθηση στην ανάπτυξη της χώρας. Δυστυχώς δεν κεφαλαιοποιήσαμε αυτήν την επιτυχία – ή μάλλον, η διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων συνέβαλαν κατά πως φαίνεται στην επακόλουθη κρίση χρέους της χώρας. Οι μεγάλες περικοπές επηρέασαν και τον ελληνικό αθλητισμό, που υποχρηματοδοτείται. Οι προϋπολογισμοί των Ομοσπονδιών είναι περιορισμένοι, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στα στοιχειώδη λειτουργικά τους έξοδα. Βεβαίως δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι υπήρξαν λάθη, σπατάλες και υπερβολές κατά το παρελθόν. Όμως οι περικοπές είναι τεράστιες και ο αθλητισμός, ιδιαίτερα ο σωματειακός, επιβιώνει χάρη στην «τρέλα»
κάποιων ανθρώπων. Γιατί υπάρχουν και παράγοντες στον αθλητισμό που κινούνται με κριτήριο την αγάπη τους για τον χώρο.»
