Τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας της ΠΑΣΕΓΕΣ για την απασχόληση στον πρωτογενή τομέα, που καταδεικνύουν σαφή στροφή της προς την ύπαιθρο για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, δεν μας εκπλήσσουν ιδιαίτερα. Σε μία περίοδο βαθειάς ύφεσης, με αυξημένη προσφορά σε πολλά επαγγέλματα και ταυτόχρονη ραγδαία αύξηση της ανεργίας, είναι εύλογο πολλοί Έλληνες να επιστρέφουν στο επάγγελμα του γεωργού ή του κτηνοτρόφου. Εξάλλου ο αγροτικός τομέας απασχολεί περισσότερα από μισό εκατομμύριο άτομα στη χώρα μας, δηλαδή το 12,5 του συνολικού ενεργού πληθυσμού, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση μετά τους εμπόρους. Ίσως, μάλιστα, να μην μας εκπλήσσει το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, η τάση αυτή μάλλον δείχνει ότι θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια.
Συγκεκριμένα, 38 χιλιάδες άτομα φαίνεται ότι στράφηκαν στην αγροτική παραγωγή την προηγούμενη διετία, αύξηση της τάξης του 7% πανελλαδικά, χωρίς όμως αυτό να αφορά όλες τις περιοχές της χώρας. Περισσότερο κερδισμένες σε ποσοστά είναι οι Περιφέρειες Θεσσαλίας, Αττικής, Δυτικής Ελλάδας, Ηπείρου, Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου, με την Θεσσαλία να παρουσιάζει αύξηση 17,5% και να είναι πρώτη σε απόλυτα μεγέθη, με 10.562 νέες θέσεις εργασίας. Η αύξηση αυτή αφορά περισσότερο τη μεσαία κατηγορία ηλικιών (45-64), γεγονός που συνδέει την είσοδο στην αγροτική δραστηριότητα με την αδυναμία εύρεσης εργασίας όσο επιμηκύνεται η διάρκεια της ανεργίας σε κλάδους του δευτερογενούς, κυρίως, τομέα.
Τα στοιχεία αυτά είναι ιδιαίτερα σημαντικά, αν σκεφτεί κανείς ότι βασική διαμαρτυρία όλων μας εδώ και χρόνια είναι ο πρωτογενής τομέας και η παραγωγική διαδικασία δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη ανάπτυξη στη χώρα μας, αλλά αντιθέτως είχε παρατηρηθεί μεγάλη καθοδική πορεία στην απασχόληση στον πρωτογενή τομέα την τελευταία δεκαετία, και ειδικά μεταξύ 2000-2004, αλλά και έως το 2008.
Μπροστά σε αυτήν την στροφή προς τον αγροτικό τομέα, οφείλουμε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα ώστε να στηρίξουμε την αγροτική παραγωγή, και τους ανθρώπους που αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον δευτερογενή προς χάριν του πρωτογενούς τομέα. Αν υποστηριχθεί με τρόπο άμεσο και ορθολογικό αυτή η μεταστροφή προς τον αγροτικό τομέα, μπορεί να αποκτήσει δυναμική και να συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της ύφεσης στην αγορά εργασίας.
Πρέπει, λοιπόν, να ενθαρρύνουμε τις υγιείς διεργασίες αναδιάρθρωσης της αγροτικής παραγωγής, τη στροφή σε νέες δυναμικές καλλιέργειες και άλλες δραστηριότητες. Να υλοποιήσουμε καινοτόμα αναπτυξιακά έργα, να δώσουμε ώθηση στον αγροτουρισμό και την πράσινη βιώσιμη ανάπτυξη. Το κλειδί είναι η σωστή αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ, ώστε να διοχετευθούν στην βελτίωση των υποδομών και την υποβοήθηση της πρόσβασης στις αγορές. Και βέβαια όλα αυτά να γίνουν με υπευθυνότητα, και όχι να σπαταλούνται πόροι για άσκοπες – ή και παράνομες – επιδοτήσεις.
Η επιστροφή στην αγροτική παραγωγή είναι ένα ακόμη παράδειγμα αρνητικής συγκυρίας που μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για να κάνουμε την κρίση ευκαιρία και να συμβάλλουμε στην αναγέννηση του αγροτικού τομέα.