Για να συνδέσουμε τα όσα αναφέρθηκαν σε προηγούμενο δημοσίευμα με αυτό που ακολουθεί θυμίζουμε ότι η ιατρική και οι φαρμακοβιομηχανίες για την παρασκευή των περισσότερων χημικών φαρμάκων που χρησιμοποιούν, στηρίχτηκαν και στηρίζονται στις χημικές ουσίες που περιέχουν τα βότανα, τις οποίες απομόνωσαν και τις παράγουν συνθετικά. Έτσι η σύγχρονη ιατρική σκέψη αδυνατεί να συλλάβει την έννοια της συνέργειας, της δραστικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα συστατικά του φυτού, μέσω της οποίας διαμορφώνεται το τελικό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Η θεραπευτική δράση ολόκληρου του φυτού μπορεί να διαφέρει αρκετά από τη δράση κάποιου απομονωμένου χημικού συστατικού του και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι περισσότερο ισορροπημένη και καλύτερα ανεκτή από τον ανθρώπινο οργανισμό. Π.χ. το φυτό Raufolia serpentina χρησιμοποιείται παραδοσιακά στις θεραπευτικές πρακτικές της Ινδίας για τη νευρική ένταση και τους πονοκεφάλους. Στην Ευρώπη το βότανο αυτό χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα ως ηρεμιστικό αλλά και για τη θεραπεία της υψηλής πίεσης του αίματος. Επίσης ενσωματώθηκε σε θεραπείες για τη σχιζοφρένεια και τις ψυχώσεις. Κάποια στιγμή απομονώθηκε ένα ενεργό συστατικό του φυτού , η ρεζερπίνη και διατέθηκε στην αγορά με τη μορφή συνθετικού φαρμάκου για την υπέρταση. Η δράση της ρεζερπίνης στον ανθρώπινο οργανισμό συνοδευόταν από σοβαρές παρενέργειες, όπως μη φυσιολογική επιβράδυνση της καρδιακής συχνότητας και βαριά κατάθλιψη. Οι παρενέργειες αυτές δεν είχαν παρουσιαστεί ποτέ κατά τη χρησιμοποίηση ολόκληρου του φυτού.
Δεν είναι ότι τα γιατρικά από βότανα δεν μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες παρενέργειες. Σίγουρα ένα βότανο που περιέχει εκατοντάδες χημικές ενώσεις δεν μπορεί να προκαλεί μία και μοναδική αντίδραση μέσα στο σώμα. Ταυτόχρονα με την επιθυμητή αντίδραση συμβαίνουν διάφορες άλλες αντιδράσεις άσχετες με την ασθένεια, άλλες επιθυμητές και άλλες όχι. Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό το σύμπλεγμα φυτικών χημικών ουσιών είναι αρκετά ισορροπημένο ως προς τη θεραπευτική του δράση και την τοξικότητά του και δρα με ηπιότερο τρόπο από ότι το αντίστοιχο συνθετικό παρασκεύασμα για την ίδια ασθένεια προκαλώντας πολύ λιγότερες (έως και καθόλου) ανεπιθύμητες παρενέργειες. Είναι σίγουρα περισσότερο ασφαλές και πολύ καλύτερα ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό μιας και το σώμα μας μετά από μια μακρόχρονη πορεία συνεξέλιξης με τους φυτικούς οργανισμούς έχει πλέον προσαρμοστεί τόσο στην αφομοίωση όσο και την αποβολή των χημικών ουσιών που περιέχουν.
Τα βότανα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μεμονωμένα είτε να συνδυαστούν σε μίγματα με σκοπό να πετύχουμε πιο ισχυρό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Πολλές φορές κατά την ανάμιξη διαφορετικών φυτών, φαίνεται η δράση του ενός να ενισχύει τη δράση του άλλου και τελικά από κοινού να πετυχαίνουν ένα θεραπευτικό αποτέλεσμα διαφορετικό από το απλό άθροισμα των ιδιοτήτων τους. Αυτό έχει μελετηθεί και εφαρμόζεται εκτεταμένα στις βοτανοθεραπευτικές παραδόσεις της Ασίας όπου συχνά συναντάμε συνταγές που αποτελούνται από ένα άθροισμα 2 έως 50 βοτάνων.
Πολύ σημαντικό ρόλο στο τελικό θεραπευτικό αποτέλεσμα ενός γιατρικού από βότανα, παίζει ο τρόπος παρασκευής αλλά και η δοσολογία. Υπάρχουν τεχνικές ανάλογα με το τμήμα του φυτού που μεταχειριζόμαστε και τις ουσίες που μας ενδιαφέρει να εκχειλίσουμε από το φυτό. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για απλές διαδικασίες που δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις ή εξοπλισμό. Ο καθένας μπορεί να ασχοληθεί και να φτιάξει τα δικά του φάρμακα (τσάγια, κρέμες, σιρόπια, κάψουλες, αλοιφές κ.ά.) και έτσι να εμπλακεί ενεργά στη διαδικασία της θεραπείας του αλλά και να εξοικειωθεί με τα βότανα ως θεραπευτικά μέσα. Αν και τα περισσότερα από τα ευρέως χρησιμοποιούμενα βότανα είναι αρκετά ασφαλή σε θεραπευτικές δόσεις, είναι καλό να ακολουθούνται οι οδηγίες παρασκευής και η δοσολογία και να λαμβάνονται υπόψη τυχόν προφυλάξεις που σχετίζονται με τη χρήση του βοτάνου.
Πηγή κειμένου: Νέα Γουϊνέα- Εγχειρίδιο «Για την αυτοδιαχείριση της υγείας» Ιστοσελίδα: www.neaguinea.org
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Την προσεχή Πέμπτη 11-9-14 θα συνεχιστούν τα μαθήματα στο Αγρόκτημα Βασιλάκου με αναφορά στα Βότανα τις ιδιότητες και τη χρήση τους.
Μια εισαγωγή στη χρήση των θεραπευτικών βοτάνων – Γράφει ο Σ. Βασιλάκος
