Πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 23 Αυγούστου 2010 στις Πηγές Άρτας η 1η Επιστημονική Ημερίδα με θέμα: την Ανακατασκευή της Γέφυρας Κοράκου, την Αναστήλωση της Κούλιας, την Διάσωση της Κουτσοκαμάρας. Στην Ημερίδα παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων οι Μητροπολίτες Άρτας Ιγνάτιος και Περιστερίου Χρυσόστομος, οι Βουλευτές της Άρτας Παύλος Σπανός και Δημήτριος Τσιρώνης, ο Νομάρχης Καρδίτσας Φώτης Αλεξάκος, ο Νομάρχης Άρτας Γιώργος Παπαβασιλείου, ο Νομάρχης Ιωαννίνων Αλέξανδρος Καχριμάνης, οι Δήμαρχοι Αργιθέας Χρήστος Καναβός και Τετραφυλίας Μιχάλης Γκούζιας, ο ανωτερος Διοικητής Φρουράς Άρτας κ Βασιλείος ως εκπρόσωπος του ΓΕΣ, Ο Διοικητής του Ναυτικού Σταθμού Κέρκυρας κ Ράπτης ως εκπρόσωπος ΓΕΝ, Αντινομάρχες, Αντιδήμαρχοι, Νομαρχιακοί και Δημοτικοί Σύμβουλοι των προαναφερόμενων περιοχών, μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής και της Τιμητικής, ανάμεσα στους οποίους ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ Κων/νος Αλεξίου ο οποίος προήδρευσε στις εργασίες της ημερίδας, ο Ολυμπιονίκης Δημοσθένης Ταμπακός και η Πρωταθλήτρια του Χάντμπολ Βάσω Σκάρα.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Από τους αρχαίους χρόνους και σε όλους τους πολιτισμούς, οι λαοί κατασκεύαζαν γέφυρες για να ενώνουν. Δυο τέτοια <<πέτρινα γεφύρια>> έτυχε να φτιαχτούν στην περιοχή μας για να ζεύξουν τον ατίθασο Αχελώο, συνδέοντας τις Πηγές Άρτας με το Πετρωτό Αργιθέας. Το ένα ήταν η γνωστή στις μέρες μας Κουτσοκαμάρα, ένα κτίσμα των πρώτων ρωμαϊκών χρόνων από του οποίου τις καμάρες φέρεται ότι πέρασαν οι Μακεδονικές Φάλαγγες, οι λεγεώνες του Καίσαρα και άλλες βαρβαρικές ορδές που κατέστρεψαν την Ελλάδα. Ακόμη ένωνε τα δυο μέρη του κράτους των Αθαμάνων στα οποία το χώριζε ο Αχελώος. Η Κουτσοκαμάρα άντεξε στη μάχη με τον πανδαμάτορα χρόνο και κράτησε μέχρι το 1500 περίπου, οπότε την επικοινωνία έμελλε να αποκαταστήσει η θρυλική γέφυρα Κοράκου. Το περίφημο αυτό γεφύρι γκρεμισμένο από την εποχή του Εμφυλίου (28 Μαρτίου 1949) ήταν το μεγαλύτερο μονότοξο των Βαλκανίων και είχε κτισθεί με φροντίδα του Αγίου Βησσαρίωνα το 1514-1515. Όπως αναφέρει η τοπική παράδοση, η ονομασία δόθηκε από τον ίδιο τον Άγιο. Μόλις τελείωσε το έργο, την ημέρα των εγκαινίων ο Άγιος στάθηκε στο μέσο της γέφυρας έριξε το σταυρό και θέλησε να μάθει πώς φαίνεται στην πανύψηλη καμάρα. «Σαν Κόρακας» απάντησε το πλήθος και το γεφύρι πήρε το όνομα. Λόγω της γεωστρατηγικής του θέσης έγινε επίκεντρο των πολεμικών συγκρούσεων σε όλες τις φάσεις της ιστορίας, απ’ την κατασκευή του μέχρι την καταστροφή του (Τουρκοκρατία, Μάχη του Σέλτσου το 1804, επαναστάσεις των Ραδοβυζινών και Αργιθεατών το 1854, το 1866 και το 1878, Γερμανική Κατοχή, Εμφύλιος Πόλεμος 1945-1949). Από αυτό το γεφύρι διέφυγαν προς την Αργιθέα Αγράφων οι ελάχιστοι διασωθέντες Σουλιώτες από τους χίλιους διακόσους του Κίτσου Μπότσαρη, μετά το ολοκαύτωμα που υπέστησαν στη Μονή Σέλτσου το 1804, από τους 5000 Τουρκαλβανούς του Αλή πασά, και την ηρωική τους έξοδο. Χαρακτηριστικό το απόσπασμα από το βιβλίο ΗΠΕΙΡΟΣ Εκκλησίες και Μοναστήρια της Νίκης Παπακώστα-Συνίκη.:«Τα περισσότερα γυναικόπαιδα έπεσαν στο γκρεμό. Όσοι μπόρεσαν να φτάσουν μέχρι το ποτάμι, με την ελπίδα να περάσουν απέναντι στη Θεσσαλία πνίγηκαν ή σκοτώθηκαν από τους Τούρκους που τους περίμεναν στη γέφυρα Κοράκου.» Και ο Πουκεβίλ αναφέρει: « Χωρίς αμφιβολία η γέφυρα Κοράκου θα υπενθυμίζει για πολύ καιρό τα τελευταία τέκνα του Σουλίου που χάθηκαν το 1804 στις όχθες του Αχελώου. Οι δύστυχοι! …».
Στην ανατολική όχθη της γέφυρας η περίφημη Κούλια, το διώροφο φυλάκιο του δερβέναγα με τα χαλάσματα, τους φαγωμένους και ξεθωριασμένους πετρότοιχους, με τα μισογκρεμισμένα αψιδωτά πορτοπαράθυρα, ετοιμόρροπη και εγκαταλελειμμένη, στέκει όρθια σε πείσμα του χρόνου, φρουρώντας ακόμη το παμπάλαιο μονοπάτι.
Οι εισηγήσεις της ημερίδας ήταν αξιόλογες και τεκμηρίωσαν με κάθε λεπτομέρεια την αναγκαιότητα ανακατασκευής της Γέφυρας. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η εισήγηση των Μελετητών Κ.Κωτή και Α. Κωτή, οι οποίοι παρουσιάσαν οικονομοτεχνικά στοιχεία που αφορούν την κατασκευή της Γέφυρας.
Άμεσοι στόχοι της Διανομαρχιακής Επιτροπής, όπως με προτάσεις της ημερίδας διαμορφώθηκαν είναι:
•- Δημιουργία ΜΚΟ η οποία θα βοηθήσει με το νομικό της πλαίσιο το έργο της Επιτροπής.
•- Πραγματοποίηση Ημερίδας στην Αθήνα με το ίδιο θέμα καθώς και για την ανεύρεση πόρων.
•- Έκδοση πρακτικών ή ενός σχετικού εντύπου το οποίο θα προβάλει την ανάγκη της κατασκευής του έργου και το οποίο θα αξιοποιηθεί από την παραπάνω ΜΚΟ.
Κατά την έναρξη των εργασιών της ημερίδας, οι Βουλευτές, οι Νομάρχες καθώς και εκπρόσωποι όλων των φορέων δήλωσαν απερίφραστα πως θα στηρίξουν με κάθε τρόπο την πραγματοποίηση αυτών των έργων και για το σκοπό αυτό θα καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για την εξεύρεση πόρων.
Ο Νομάρχης Καρδίτσας ανέφερε: «Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας προσεγγίζει και διαχειρίζεται με ιδιαίτερη ευαισθησία τα θέματα που αφορούν στην παράδοση και τον πολιτισμό.
Η Γέφυρα του Κοράκου, αυτό το κομψοτέχνημα του λαϊκού μας πολιτισμού που έστεκε εδώ στον Αχελώο για πάνω από τέσσερις αιώνες και ένωνε την Ήπειρο με τη Θεσσαλία, ήταν και ως προς το μέγεθός της και ως προς την τεχνική τής κατασκευής της ένα σημαντικό αρχιτεκτονικό και πολιτισμικό μνημείο.
Ήταν επόμενο, λοιπον, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας να εξετάσει με προσοχή και σοβαρότητα την πρόταση, η οποία έγινε από πολίτες και φορείς της περιοχής της Αργιθέας Καρδίτσας και του Δήμου Τετραφυλίας Άρτας και αφορά στην ανακατασκευή της Γέφυρας του Κοράκου την αναστήλωση της Κούλιας που βρίσκεται δίπλα της, καθώς και στη διάσωση της Γέφυρας Κουτσοκαμάρας.
Μαζί με τους προαναφερόμενους φορείς αλλά και τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις της Άρτας και των Ιωαννίνων, αγκαλιάσαμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και περισσή σοβαρότητα την όλη προσπάθεια που έχει ξεκινήσει. Είναι βέβαιο ότι από τη σημερινή Ημερίδα που αφορά στην θα εξαχθούν όλα τα αναγκαία συμπεράσματα για την παραπέρα πορεία αυτού του εγχειρήματος. Επιθυμία μας είναι η ανακατασκευή της γέφυρας να γίνει με βάση τα «πρωτογενή» στοιχεία της αρχιτεκτονικής της, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να παραπέμπει σε ένα είδος αυθεντικότητας. Το αν αυτό θα γίνει κατορθωτό, θα εξαρτηθεί -όπως είναι ευνόητο- κυρίως από τον οικονομικό παράγοντα.
Το εγχείρημά μας, γενικά, το θεωρούμε πραγματοποιήσιμο, γιατί ο χαρακτήρας του συγκεκριμένου έργου είναι κυρίως αναπτυξιακός (τουρισμός κ.λπ.) για μια περιοχή μαγευτική και γενικότερα μεγάλης αξίας, που έχει ανάγκη μεγαλύτερης προσοχής και αξιοποίησης. Η Γέφυρα αυτή είχε, ως γνωστόν, κατασκευαστεί το 1514 από το Μητροπολίτη Λάρισας Βησσαρίωνα Β΄ και μάλιστα με έρανο. Τώρα, με τη σύγχρονη τεχνολογία και με τόσες δυνατότητες γιατί να μη γίνει πραγματικότητα αυτό το όνειρο; Ασφαλώς και έχουμε πλήρη συναίσθηση της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας που διανύουμε, όμως πιστεύουμε πως όλοι μαζί – η Πολιτεία, η Εκκλησία, η Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού, ιδιώτες χορηγοί, ιδρύματα, αλλά και άλλοι φορείς διεθνείς, όπως η ΟΥΝΕΣΚΟ – θα συμβάλλουν ουσιαστικά στην υλοποίησή του έργου όταν ολοκληρωθεί η μελέτη και καθοριστεί ο συνολικός προϋπολογισμός του. Η σύσταση νομικού προσώπου με σκοπό την ανακατασκευή της γέφυρας θα διευκολύνει αναζήτηση και την διαχείριση των πόρων.
Από όλα τα παραπάνω, είναι φανερό πως είμαι αισιόδοξος και πιστεύω πως με τη συνεργασία όλων μας – ασφαλώς και των Μέσων Ενημέρωσης για την προβολή της μεγάλης, ομολογουμένως, προσπάθειας που χρειάζεται – θα γίνει μια μέρα πραγματικότητα η ανακατασκευή της Γέφυρας του Κοράκου, καθώς και τα άλλα δύο προαναφερόμενα έργα.
Με τις σκέψεις αυτές ευχόμαστε πλήρη επιτυχία στις εργασίες της σημερινής Ημερίδας, ώστε τα συμπεράσματα που θα εξαχθούν και οι προτάσεις που θα γίνουν, να αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για τη συνέχιση των προσπαθειών μας.
