Τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα απεμπολήσαμε τη δυνατότητα να παράγουμε, με τον πρωτογενή τομέα και τη βιομηχανική παραγωγή, να αποτελούν τα μεγάλα «θύματα».
Με ένα τεράστιο άλμα, και χωρίς μεταβατική περίοδο, το μεγαλύτερο ποσοστό της οικονομικής μας δραστηριότητας μετατοπίστηκε στην παροχή υπηρεσιών. Η γενικευμένη παλαιότερη αντίληψη ότι το άλμα αυτό ήταν άλμα προόδου, διαψεύδεται σήμερα και μοιάζει περισσότερο με άλμα στο κενό.
Προφανώς κλάδοι όπως ο τουρισμός, ειδικά για μια χώρα με τα χαρακτηριστικά της δικής μας, μπορεί να είναι υπέρ-προσοδοφόροι. Πρόκειται όμως για έναν φοβερά ευμετάβλητο κλάδο, με την αστάθεια να αποτελεί δομικό του χαρακτηριστικό.
Με ευκολία χαρακτηρίσαμε τον τουρισμό, «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας θεωρώντας ότι βρήκαμε τη λύση για την ανάπτυξη και την οικονομική σταθερότητα και αυτό σήμερα αποδεικνύεται «πλάνην οικτράν».
Η κτηνοτροφία, υπήρξε διαχρονικά ο μεγάλος ασθενής. Οι παθογένειες του Ελληνικού κράτους, σε συνδυασμό με τις εγγενείς δυσκολίες του επαγγέλματος, την κοινωνική απαξίωση και την παντελή έλλειψη εκπαίδευσης των παραγωγών, οδήγησαν τον κλάδο σε αδιέξοδο. Εδώ και δεκαετίες αιωρείται μεταξύ των επιδοτήσεων και την παραγωγή προϊόντων, ποιοτικών αλλά χωρίς ταυτότητα, τα οποία σε μεγάλο βαθμό μάλιστα μεταποιούνται εκτός της χώρας.
Ο πακτωλός των Ευρωπαϊκών κονδυλίων τα οποία εισέρευσαν στη χώρα από τη δεκαετία του ’80 και μετά, δεν στάθηκε ικανός να συμβάλει στην ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό και την πρόοδο της κτηνοτροφίας. Αντίθετα μπήκε στον αυτόματο πιλότο και οδηγήθηκε σε μαρασμό και αδιέξοδο.
Σήμερα, υπό το πρίσμα των πρωτόγνωρων συνθηκών που προκαλεί η πανδημία του νέου κορωνοϊού (CoViD-19) και η παγκόσμια διαχείρισή της, μεγεθύνονται τόσο τα λάθη των προηγούμενων δεκαετιών, όσο και τα αποτελέσματά τους, σε πολλαπλά επίπεδα.
Είναι βέβαιο, ότι πρέπει να στηριχθεί ο παραγωγικός μηχανισμός, ώστε να μην καταρρεύσει συνολικά η οικονομία της χώρας, σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που διαμορφώνονται.
Την κρισιμότητα της κατάστασης φαίνεται να μην αντιλαμβάνεται η σημερινή κυβέρνηση.
Ενώ τα περιοριστικά μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας πλήττουν, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, το σύνολο των επαγγελματικών κλάδων, η κτηνοτροφία δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτούς και δεν στηρίζεται. Αντίθετα με ένα μπαράζ δηλώσεων ανευθυνότητας, ασχετοσύνης ή και σκοπιμότητας κρατικοί αξιωματούχοι (Υπουργός Ανάπτυξης και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος) κατάφεραν μέσα σε 3 ημέρες να ρίξουν την τιμή του αρνιού στο 50% της τιμής των Χριστουγέννων!
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης επιδεικνύοντας τη γνωστή, παροιμιώδη αδιαφορία για το αντικείμενο του υπουργείου του, δεν βρήκε ούτε το χρόνο ούτε τον τρόπο, όχι να εφαρμόσει, αλλά ούτε καν να προτείνει, έστω και ένα μέτρο στήριξης για την κτηνοτροφία.
Κανείς δεν κατάλαβε τι ακριβώς προτίθεται να κάνει με τα 150 εκ. του κρατικού
προϋπολογισμού, τα οποία προορίζονται για τον πρωτογενή τομέα. Όπως κανείς δεν κατάλαβε γιατί δεν επισπεύδονται εκκρεμείς πληρωμές προς τους αγρότες, σε αυτή την
τόσο δύσκολη περίοδο.
Ο πρωτογενής τομέας και ειδικά η κτηνοτροφία βρίσκεται στο σημείο μηδέν, με καθοδικές ή μάλλον μηδενιστικές τάσεις. Είναι απαραίτητο να ληφθούν άμεσα μέτρα, πρώτα απ’ όλα
για τη στήριξή της από τις καταστροφικές συνέπειες της πανδημίας.
Πρέπει να ενταχθεί και η κτηνοτροφία στους κλάδους που πλήττονται από την πανδημία και να επωφεληθεί από αυτό το καθεστώς. Ας μην ξεχνούν οι κυβερνώντες, ότι οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις δεν κλείνουν, και ότι τα ζώα έχουν απαιτήσεις 365 ημέρες το χρόνο, ανεξαρτήτου πωλήσεων, εισπράξεων, κύκλου εργασιών ή κερδοφορίας.
Να παγώσουν όλες οι απαιτήσεις καθώς και κάθε ενέργεια αναγκαστικής είσπραξης από τις τράπεζες προς τους κτηνοτρόφους, τουλάχιστον για όσο διάστημα διαρκεί η υγειονομική κρίση. Να πιστωθούν άμεσα όλα τα ποσά παλαιών υποχρεώσεων του κράτους προς τους κτηνοτρόφους και να επισπευσθούν οι μελλοντικές πληρωμές.
Με κάθε τρόπο να μηδενιστούν οι ελληνοποιήσεις προϊόντων ζωικής προέλευσης. Τέλος σε περίπτωση, δυστυχώς πολύ πιθανής, και με τη βοήθεια της κυβέρνησης, κατάρρευσης των
τιμών σε κρέας και γάλα, το κτηνοτροφικό εισόδημα να στηριχθεί γενναία μέσω ενίσχυσης ήσσονος σημασίας (de minimis).
Για την επόμενη μέρα και δεδομένου ότι θέλουμε κτηνοτροφία σε αυτή τη χώρα, θα πρέπει να προχωρήσουμε στην εκπόνηση ενός οραματικού, ρεαλιστικού και εφαρμόσιμου
σχεδίου διάσωσης της.
Για αρχή η κυβέρνηση θα μπορούσε να ενδυναμώσει τις δημόσιες δομές επιστημονικής και διοικητικής υποστήριξης του αγροτικού τομέα. Να επιτρέψει την ουσιαστική αξιοποίηση των φυσικών βοσκοτόπων. Να καταγράψει, να ταυτοποιήσει επιστημονικά, και να αξιοποιήσει τους διαθέσιμους ντόπιους και μη, γενετικούς πόρους. Να σχεδιάσει ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης των παραγωγών. Να δημιουργήσει έναν ενιαίο σοβαρό και αποτελεσματικό ελεγκτικό μηχανισμό, ο οποίος θα διασφαλίζει συνθήκες υγειούς ανταγωνισμού και αξιοκρατίας. Να ανοίξει το αγροτικό επάγγελμα και να άρει τις αδικίες στην κατανομή των Ευρωπαϊκών ενισχύσεων, εν όψει και της νέας ΚΑΠ.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλες οι οικονομικά ισχυρές χώρες στον κόσμο, έχουν ισχυρό και στιβαρό πρωτογενή τομέα και ειδικά κτηνοτροφία.
Αν έχουμε μια ευκαιρία ως χώρα να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ισχυρό κτηνοτροφικό κλάδο, αυτή είναι τώρα και ίσως είναι η τελευταία.
Γράφει η Παναγιώτα Βράντζα, Κτηνίατρος, Πρ. Βουλευτής Ν. Καρδίτσας ΣΥΡΙΖΑ
