Η παγκόσμια ιστορία των εθνικών πάρκων ξεκινάει το 1872 με την ίδρυση του Yellowstone National Park στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ευρώπη, το δρόμο για την προστασία φυσικών περιοχών άνοιξε η Σουηδία την 24η Μαΐου 1909, όταν ιδρύθηκαν τα πρώτα εννέα εθνικά πάρκα σε ευρωπαϊκό έδαφος. Το παράδειγμα της Σουηδίας ακολούθησαν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες και σιγά-σιγά τα εθνικά πάρκα εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Την 24η Μαΐου γιορτάζουμε τις προστατευόμενες περιοχές σε όλη την Ευρώπη. Στόχος της θέσπισης της «Ευρωπαϊκής Ημέρας των Πάρκων» είναι να αναδειχθεί, μέσω διαφόρων δραστηριοτήτων που διοργανώνονται εκείνη την ημέρα, η ομορφιά, αλλά και η σημασία των προστατευόμενων περιοχών της Ευρώπης για ολόκληρη την κοινωνία.
Σήμερα ο αριθμός των ευρωπαϊκών εθνικών πάρκων αυξάνεται κάθε χρόνο με την προστασία όλο και περισσότερο φυσικών περιοχών. Τα εθνικά πάρκα της Ευρώπης περιλαμβάνουν όρη, λίμνες, ποτάμια, νησιά, δάση, στέπες, υγρότοπους, κ.α. Στις περιοχές αυτές διαβιεί πλήθος διαφορετικών ειδών φυτών και ζώων, πολλά από αυτά απειλούμενα με εξαφάνιση.
Το 1969, η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης όρισε το «εθνικό πάρκο» ως μια σχετικά μεγάλη περιοχή όπου:
1) Σε ένα ή αρκετά οικοσυστήματα, τα οποία δεν έχουν υποστεί ουσιαστική αλλοίωση από ανθρώπινη εκμετάλλευση και κατάληψη, υπάρχουν φυτά και ζώα, γεωμορφολογικές περιοχές και φυσικές κατοικίες ιδιαίτερου επιστημονικού, επιμορφωτικού και αναζωογονητικού ενδιαφέροντος ή φυσικά τοπία ιδιαίτερου κάλλους.
2) Η ανώτατη αρμόδια Αρχή της χώρας έχει λάβει μέτρα για την πρόληψη ή τον όσο το δυνατόν ταχύτερο περιορισμό της εκμετάλλευσης ή κατάληψής της περιοχής, όπως και για την αποτελεσματική εφαρμογή των παραπάνω μέτρων σε σχέση με τα οικολογικά, γεωμορφολογικά ή αισθητικά γνωρίσματα που οδήγησαν στην προστασία της περιοχής.
3) Οι επισκέπτες μπορούν να εισέρχονται υπό ειδικές προϋποθέσεις για επιμορφωτικούς, πολιτιστικούς και αναζωογονητικούς σκοπούς.
Στην Ελλάδα το νομικό πλαίσιο για την αναγνώριση εθνικών πάρκων δημιουργήθηκε το 1986. Συνολικά, η λίστα των εθνικών πάρκων απαρτίζεται σήμερα από τις ακόλουθες 17 περιοχές:
*Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων, 1992
*Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, 1999
*Εθνικό Πάρκο του Σχοινιά – Μαραθώνα, 2000
*Πάρκο Υγροτόπων των λιμνών Κορώνειας – Βόλβης και των Μακεδονικών Τεμπών, 2004
*Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, 2005
*Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού, κάτω ρου και εκβολών ποταμών Αχελώου και Ευήνου και νήσων Εχινάδων, 2006
*Εθνικό Πάρκο δάσους Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου, 2006
*Εθνικό Πάρκο Λίμνης Κερκίνης, 2006
*Εθνικό Υγροτοπικό Πάρκο Δέλτα Έβρου, 2007
*Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού, 2008
*Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, 2008
*Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου, 2009
*Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς, 2009
*Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού, Λουδία, Αλιάκμονα, 2009
*Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, 2009
*Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης, 2009, και
*Εθνικό Πάρκο Χελμού, Βουραïκού, 2009.
Σκοπός της ίδρυσης των παραπάνω εθνικών πάρκων είναι «η διαφύλαξη της φυσικής κληρονομιάς και της οικολογικής ισορροπίας ευρύτερων περιοχών της χώρας με παράλληλη παροχή στο κοινό δυνατοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και φυσιολατρικών δραστηριοτήτων».
Με αφορμή λοιπόν την «Ευρωπαϊκή Ημέρα των Πάρκων», ας διαθέσουμε όλοι λίγο από το χρόνο μας για μια επίσκεψη σε ένα κοντινό μας εθνικό πάρκο!
ΟικόΣφαιρα Καρδίτσας (Κίνηση για τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής)
){kind=link}