Επετειακή εκδήλωση τιμής και μνήμης για τους Καρδιτσιώτες μαχητές του 5ου Συντάγματος στο ύψωμα 731 αλλά και της Εθνικής Αντίστασης κατά την απελευθέρωση της Καρδίτσας από τις δυνάμεις κατοχής στις 11 Μαρτίου 1943 πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στο Δημοτικό Κινηματοθέατρο Καρδίτσας.
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας, οι Φίλοι Ιστορίας Ν. Καρδίτσας, η Ένωση Επιστημόνων Ν. Καρδίτσας, η Λαογραφική Εταιρεία Μ.Χ.Μ. «Νικόλαος Πλαστήρας», ο Σύνδεσμος Εφέδρων Αξιωματικών Ν. Καρδίτσας, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μαυρομματίου «Ο ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗΣ» και ο Σύλλογος των Απανταχού εκ του Νομού Καρδίτσας καταγόμενων.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλάμβανε τα εξής:
– Καλωσόρισμα εκ μέρους των διοργανωτών της εκδήλωσης, από τον Πρόεδρο της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας Μανώλη Στεργιόπουλο.
– Εθνικός Ύμνος από το φωνητικό και οργανικό σύνολο του Μουσικού Σχολείου Καρδίτσας.
– Προβολή ντοκυμαντέρ για την απόκρουση της «Εαρινής Επίθεσης» στο ύψωμα 731.
– Ομιλία του π. δημάρχου Καρδίτσας και Προέδρου του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας Ν. Καρδίτσας Δομήνικο Βερίλλη.
– Προβολή ντοκυμαντέρ για την Εθνική Αντίσταση.
– Μουσική και χορευτική εκδήλωση με χορούς και τραγούδια εκείνης της εποχής από τη Λαογραφική Εταιρεία Μ.Χ.Μ. «Νικόλαος Πλαστήρας» και χορευτικά συγκροτήματα από ολόκληρη την Ελλάδα.
Η «Εαρινή Επίθεση» και το ύψωμα 731
Η απόκρουση της μεγάλης «Εαρινής Επίθεσης» των δυνάμεων του Μουσουλίνι, η οποία εκδηλώθηκε στις 9 Μαρτίου 1941, υπήρξε η πρώτη ήττα του λεγόμενου Άξονα (τον αποτελούσαν οι δυνάμεις της φασιστικής Ιταλίας, της ναζιστικής Γερμανίας και των συμμάχων τους), στο Β ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ανέβασε το ηθικό ολόκληρης της δοκιμαζόμενης Ευρώπης και ανάγκασε τον Χίτλερ να επέμβει στα Βαλκάνια καθυστερώντας έτσι την επίθεσή του στη Ρωσία και άλλα μέτωπα.
Κύριος στόχος ήταν το ύψωμα 731, όπου εκδηλώθηκαν με τη μεγαλύτερη ένταση οι στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Εκεί νικήθηκαν οι δυνάμεις του Άξονα από το ηρωικό 5ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίον αποτελούνταν αποκλειστικά από στρατιώτες καταγόμενους από τους νομούς Καρδίτσας και Τρικάλων. Είχε προηγηθεί η ήττα των ιταλικών δυνάμεων στην Πίνδο από το Απόσπασμα Δαβάκη, το οποίο συγκροτούσε, κυρίως, το επίσης δυτικοθεσσαλικό 51ο Σύνταγμα Πεζικού.
Καρδίτσα, η πρώτη ελεύθερη πόλη της κατεχόμενης Ευρώπης
Η Καρδίτσα υπήρξε πρωτοπόρα και στην Εθνική Αντίσταση. Η πρώτη απεργία, το Αντάρτικο Αεροδρόμιο, «Η μάχη της Σοδειάς» στον κάμπο, οι πολλές – μικρές και μεγάλες- μάχες στα ορεινά και ημιορεινά του Νομού, η αθρόα συμμετοχή του πληθυσμού στον αγώνα και οι τεράστιες θυσίες είναι μερικά μόνο από τα τοπικά γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Οι ηρωικοί αγώνες και θυσίες των Καρδιτσιωτών, η σθεναρή αντίσταση στον κατακτητή, κορυφώθηκε με την απελευθέρωση της Καρδίτσας, γεγονός πανευρωπαϊκής εμβέλειας, που αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για τους ως τότε αήττητους κατακτητές και σκόρπισε την ελπίδα στους σκλαβωμένους λαούς της Ευρώπης.
Η Καρδίτσα υπήρξε η πρώτη πόλη στην κατεχόμενη Ευρώπη, η οποία στις 11 Μαρτίου 1943 απελευθερώθηκε από τις σιδηρόφρακτες ορδές του Άξονα και έγινε, τότε, για μεγάλο χρονικό διάστημα «Η πρωτεύουσα της Ελεύθερης Ελλάδας».