Επετειακή εκδήλωση τιμής και μνήμης για τους Καρδιτσιώτες μαχητές του 5ου Συντάγματος στο ύψωμα 731 αλλά και της Εθνικής Αντίστασης κατά την απελευθέρωση της Καρδίτσας από τις δυνάμεις κατοχής στις 11 Μαρτίου 1943 θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Κυριακή 11 Μαρτίου 2018 και ώρα 11.00 το πρωί στο Δημοτικό Κινηματοθέατρο Καρδίτσας.
Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν η Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας, οι Φίλοι Ιστορίας Ν. Καρδίτσας, η Ένωση Επιστημόνων Ν. Καρδίτσας, η Λαογραφική Εταιρεία Μ.Χ.Μ. «Νικόλαος Πλαστήρας», ο Σύνδεσμος Εφέδρων Αξιωματικών Ν. Καρδίτσας, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μαυρομματίου «Ο ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗΣ» και ο Σύλλογος των Απανταχού εκ του Νομού Καρδίτσας καταγόμενων.
Το πρωί της Πέμπτης 8 Μαρτίου οι συνδιοργανωτές παραχώρησαν σχετική συνέντευξη τύπου στα γραφεία της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων καλώντας τον κόσμο να παρευρεθεί στην πολύπλευρα σημαντική αυτή εκδήλωση.
Στη ΣΤ συμμετείχαν: ο Πρόεδρος της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας Μανώλης Στεργιόπουλος, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλοι Ιστορίας Ν. Καρδίτσας Δομήνικος Βερίλλης, ο Πρόεδρος της Ένωσης Επιστημόνων Ν. Καρδίτσας Κώστας Κυρίτσης, ο Πρόεδρος της Λαογραφικής Εταιρείας Μ.Χ.Μ. «Νικόλαος Πλαστήρας» Γιάννης Καρβούνης, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Ν. Καρδίτσας Ιωάννης Ντενησιώτης και ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαυρομματίου «Ο ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗΣ» Δημήτρης Γιώτης.
Όλοι τους τόνισαν τη σημασία της διπλής αυτής επετείου για την Καρδίτσα και μεταξύ άλλων ειπώθηκαν τα εξής:
- Στις 9 Μαρτίου 1941, όπου οι Δυτικοθεσσαλοί μαχητές του 5ου Συντάγματος Πεζικού απέκρουσαν την Εαρινή Επίθεση του Μουσολίνι έλαβε χώρα η πρώτη ήττα των Δυνάμεων του Άξονα στην Ευρώπη κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι μεγάλες μάχες του Υψώματος 731 αποτελούν μοναδικό φαινόμενο ηρωϊσμού, αυταπάρνησης και αποτελεσματικότητας και είχε ως αποτέλεσμα να αποκρουστεί η «Εαρινή Επίθεση» και να υποστεί την πρώτη του ήττα ο «Άξονας» γεγονός που ανέβασε το ηθικό ολόκληρης της δοκιμαζόμενης Ευρώπης.
- Για ορισμένους το ιστορικό αυτό γεγονός είχε τεράστια σημασία για την έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: Η ήττα ανάγκασε τον Χίτλερ να επέμβει στην Ελλάδα και να καθυστερήσει μετέπειτα η επίθεση «Μπαρμπαρόσα» της Γερμανίας κατά της Ρωσίας, κάτι που οδήγησε τον επόμενο χειμώνα σε πανωλεθρία των Χιτλερικών δυνάμεων στο ρωσικό μέτωπο και άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την οριστική ήττα του Άξονα.
Σε κάθε περίπτωση ήταν η πρώτη νίκη των δυνάμεων στην Ευρώπη που αγωνίζονταν για την Ελευθερία, την Αυτοδιάθεση των Λαών και τη Δημοκρατία.
- Στις 12 προς 13 Μαρτίου του 1943 η Καρδίτσα απελευθερώνεται από τα κατοχικά στρατεύματα. Στις 13 Μαρτίου τα τμήματα της Αντίστασης και συγκεκριμένα το 1-38 Σύνταγμα του Ε.Λ.Α.Σ μπαίνουν συντεταγμένα σ την πόλη, γίνεται παλλαϊκή συγκέντρωση εκφωνούνται λόγοι και επικρατεί μεγάλος ενθουσιασμός. Η Καρδίτσα είναι πια η πρώτη ελεύθερη πόλη σε ολόκληρη την Ευρώπη! Είναι το κέντρο αντίστασης ολόκληρης της Ελλάδας για ένα διάστημα 8 περίπου μηνών. Ενισχύεται έτσι η αντίσταση στη χώρα και ανυψώνεται το ηθικό των Ελλήνων.
Με τον τρόπο αυτό γίνεται μία απλή προσπάθεια :
-Να τιμήσουμε όσους έχασαν τη ζωή τους εκεί και γενικότερα όσους αγωνίστηκαν κάτω από δύσκολες συνθήκες
-Να προβάλουμε την Καρδίτσας
-Να αναδείξουμε τον προβληματισμό και την αποστολή των «μηνυμάτων» σε μία πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας και τους πολίτες και
-Να προωθήσουμε τους στόχους για χρηματοδότηση , φιλοτέχνιση και κατασκευή των μνημείων στην πόλη μας όπως αρμόζει σε μία πολιτισμένη χώρα.
Πρόγραμμα εκδήλωσης
– Καλωσόρισμα εκ μέρους των διοργανωτών της εκδήλωσης, από τον Πρόεδρο της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας Μανώλη Στεργιόπουλο.
– Εθνικός Ύμνος από το φωνητικό και οργανικό σύνολο του Μουσικού Σχολείου Καρδίτσας.
– Προβολή ντοκυμαντέρ για την απόκρουση της «Εαρινής Επίθεσης» στο ύψωμα 731.
– Ομιλία του π. δημάρχου Καρδίτσας και Προέδρου του Συλλόγου Φίλων Ιστορίας Ν. Καρδίτσας Δομήνικο Βερίλλη.
– Προβολή ντοκυμαντέρ για την Εθνική Αντίσταση.
– Μουσική και χορευτική εκδήλωση με χορούς και τραγούδια εκείνης της εποχής από τη Λαογραφική Εταιρεία Μ.Χ.Μ. «Νικόλαος Πλαστήρας» και χορευτικά συγκροτήματα από ολόκληρη την Ελλάδα.
Συμμετέχουν:
- Λαογραφική Εταιρεία Μ.Χ.Μ. «Νικόλαος Πλαστήρας»
- «ΛΑΚΜΟΣ» Αδελφότητα Μεγάλου Περιστερίου Ιωαννίνων
- Πολιτιστικός Σύλλογος Λούτσας Δ. Ιωαννιτών
- Δήμος Ερμιονίδας Αργολίδος
- Αναπτυξιακός Σύλλογος Μονόλοφου Θεσσαλονίκης
- Ξένιοι Κρήτες Λάρισας
Η «Εαρινή Επίθεση» και το ύψωμα 731
Η απόκρουση της μεγάλης «Εαρινής Επίθεσης» των δυνάμεων του Μουσουλίνι, η οποία εκδηλώθηκε στις 9 Μαρτίου 1941, υπήρξε η πρώτη ήττα του λεγόμενου Άξονα (τον αποτελούσαν οι δυνάμεις της φασιστικής Ιταλίας, της ναζιστικής Γερμανίας και των συμμάχων τους), στο Β ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ανέβασε το ηθικό ολόκληρης της δοκιμαζόμενης Ευρώπης και ανάγκασε τον Χίτλερ να επέμβει στα Βαλκάνια καθυστερώντας έτσι την επίθεσή του στη Ρωσία και άλλα μέτωπα.
Κύριος στόχος ήταν το ύψωμα 731, όπου εκδηλώθηκαν με τη μεγαλύτερη ένταση οι στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Εκεί νικήθηκαν οι δυνάμεις του Άξονα από το ηρωικό 5ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίον αποτελούνταν αποκλειστικά από στρατιώτες καταγόμενους από τους νομούς Καρδίτσας και Τρικάλων. Είχε προηγηθεί η ήττα των ιταλικών δυνάμεων στην Πίνδο από το Απόσπασμα Δαβάκη, το οποίο συγκροτούσε, κυρίως, το επίσης δυτικοθεσσαλικό 51ο Σύνταγμα Πεζικού.
Καρδίτσα, η πρώτη ελεύθερη πόλη της κατεχόμενης Ευρώπης
Η Καρδίτσα υπήρξε πρωτοπόρα και στην Εθνική Αντίσταση. Η πρώτη απεργία, το Αντάρτικο Αεροδρόμιο, «Η μάχη της Σοδειάς» στον κάμπο, οι πολλές – μικρές και μεγάλες- μάχες στα ορεινά και ημιορεινά του Νομού, η αθρόα συμμετοχή του πληθυσμού στον αγώνα και οι τεράστιες θυσίες είναι μερικά μόνο από τα τοπικά γεγονότα εκείνης της περιόδου.
Οι ηρωικοί αγώνες και θυσίες των Καρδιτσιωτών, η σθεναρή αντίσταση στον κατακτητή, κορυφώθηκε με την απελευθέρωση της Καρδίτσας, γεγονός πανευρωπαϊκής εμβέλειας, που αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για τους ως τότε αήττητους κατακτητές και σκόρπισε την ελπίδα στους σκλαβωμένους λαούς της Ευρώπης.
Η Καρδίτσα υπήρξε η πρώτη πόλη στην κατεχόμενη Ευρώπη, η οποία στις 11 Μαρτίου 1943 απελευθερώθηκε από τις σιδηρόφρακτες ορδές του Άξονα και έγινε, τότε, για μεγάλο χρονικό διάστημα «Η πρωτεύουσα της Ελεύθερης Ελλάδας».