Πέρασα μπροστά από ένα Σχολείο της Καρδίτσας και μελαγχόλησα. Είδα στους τοίχους του συνθήματα, λέξεις και φράσεις καθόλου τιμητικές. Είδα στην αυλή του πολλά σκουπίδια. Γιατί γίνεται αυτό; Ίσως, με αυτόν τον τρόπο, αυτοί οι «γραφιάδες» παίρνουν εκδίκηση από το Σχολείο τους, γιατί, από τη μικρή τους ηλικία, τους ταλαιπώρησε με τα διαβάσματα, τα διαγωνίσματα και τους στέρησε την ελευθερία για παιχνίδι. Την ίδια περίπου εικόνα, δυστυχώς, παρουσιάζουν πολλά Σχολεία, ΤΕΙ και Πανεπιστήμια σε όλη την Ελλάδα. Πριν από είκοσι περίπου χρόνια, με το Περιφερειακό Θέατρο Καρδίτσας παίξαμε σε μια αίθουσα θεάτρου μέσα σε ένα Σχολείο στη Λωζάννη της Ελβετίας. Φανταστική η αίθουσα. Η αυλή του Σχολείου γεμάτη από λουλούδια και παγκάκια. Όλα καθαρά. Εμείς;
Έχετε σκεφθεί σε ποια κτήρια δεν γράφουν ποτέ αυτοί οι «γραφιάδες»; Δεν γράφουν μόνο στους τοίχους των εκκλησιών μας. Γιατί άραγε;
Η ιερότητα του χώρου των ναών και της εστίας του σπιτιού, κατά την αρχαιότητα, ήταν μεγάλη και σεβαστή. Αν κάποιος δεν σεβόταν την ιερότητα του χώρου του ναού και της εστίας και τον παραβίαζε, τότε αυτός και όλη η γενιά του θεωρούνταν «εναγείς», δηλαδή αμαρτωλοί και ιερόσυλοι, καταδικάζονταν από την πολιτεία και διώχνονταν έξω από τα σύνορα της πόλης-κράτους, για να αποφύγει έτσι η πόλη το μίασμα για την ιερόσυλη πράξη. Θα αναφέρω παραδείγματα από την αρχαιότητα:
Το 632 π.Χ. θέλησε να γίνει τύραννος της Αθήνας ο Κύλων, αριστοκράτης Αθηναίος και Ολυμπιονίκης. Με τους οπαδούς του κατέλαβε την Ακρόπολη. Όμως, όλος ο λαός της Αθήνας ξεσηκώθηκε εναντίον του και πολιόρκησε την Ακρόπολη. Ο Κύλων δραπέτευσε. Οι οπαδοί του, για να γλυτώσουν, έκατσαν ικέτες στον βωμό της Αθηνάς. Ο άρχοντας της Αθήνας Μεγακλής τους υποσχέθηκε ότι θα σεβαστεί τη ζωή τους, αν άφηναν το άσυλό τους. Πείστηκαν και παραδόθηκαν. Όμως οι οπαδοί του Μεγακλή έσφαξαν όλους τους ικέτες. Αυτό θεωρήθηκε από όλους τους Αθηναίους ιεροσυλία και τους έπιασε μεγάλος φόβος για τιμωρία του Θεού. Έγινε έκτακτο δικαστήριο και αποφάσισε τα εξής: όλη η γενιά του Μεγακλή, ζωντανοί και νεκροί θεωρήθηκαν αμαρτωλοί και ιερόσυλοι και διώχτηκαν έξω από τα σύνορα της Αθήνας. Κατόπιν έγινε αγνισμός της πόλης από τον μάντη Επιμενίδη και εκεί που έγινε ο ιερόσυλος φόνος των ικετών ίδρυσαν το Κυλώνειο ιερό για εξιλασμό (Θουκυδίδης στο βιβλίο Α΄, παράγρ. 126).
Στο ναό του Ποσειδώνα, στο Ταίναρο, κάποτε, είχαν καταφύγει ως ικέτες είλωτες (δούλοι) των Σπαρτιατών. Οι Σπαρτιάτες τους έπεισαν να σηκωθούν από τον ναό, χωρίς να τους βλάψουν. Όταν όμως οι είλωτες βγήκαν από τον ναό, οι Σπαρτιάτες τους σκότωσαν. Ακολούθησε ένας μεγάλος σεισμός που προξένησε καταστροφές στη Σπάρτη. Ο σεισμός θεωρήθηκε από όλους ότι ήταν τιμωρία του θεού Ποσειδώνα για την ιεροσυλία τους (Θουκυδίδης, βιβίο Α΄ , παρ. 128).
Δημήτρης Απ. Ρήτας
Φιλόλογος, συγγραφέας, στιχουργός, Δ/ντής Περιφερειακού Θεάτρου Καρδίτσας
