Η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας ιδρύθηκε το 1993 και είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Η ίδρυσή της ήταν αποτέλεσμα δύο σημαντικών δωρεών προς το Δήμο Καρδίτσας: της Ελισάβετ Γιαννίκα το 1993 και της Στέλλας Γιολδάση ένα χρόνο μετά. Οι συλλογές αυτές αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα και διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα της πρώτης φάσης λειτουργίας της. Το χρέος ανάδειξής τους σηματοδότησε το ξεκίνημα της δράσης της θέτοντας παράλληλα τις βάσεις των αναζητήσεων και του προβληματισμού γύρω από τον μελλοντικό της προσανατολισμό. Τα πρώτα οκτώ χρόνια στεγάστηκε στον εκθεσιακό χώρο του “Λαογραφικού Μουσείου Λάμπρου και Ναυσικάς Σακελλαρίου”.
Εκθέματα
Η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας διαθέτει ήδη μια εκτεταμένη αλλά μάλλον άνιση συλλογή έργων, συνδημιούργημα ευγενικών δωρεών καλλιτεχνών και φιλότεχνων συλλεκτών έργων τέχνης. Οι αγορές από το δήμο Καρδίτσας υπήρξαν μέχρι στιγμής περιορισμένες αλλά αποφασιστικές.
Το 1993 η Ελισάβετ Γιαννίκα δώρισε στο δήμο Καρδίτσας την συλλογή ολόκληρου σχεδόν του εντοπισμένου και σωζόμενου έργου του Γιώργου Βαλταδώρου, μιας γοητευτικής και πολύπλευρης καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας του Μεσοπολέμου. Έργα αυτής της συλλογής εκτίθενται στην αίθουσα Καρδιτσιωτών καλλιτεχνών.
Το 1994 και το 2000 η Στέλλα Γιολδάση, θετή κόρη του καλλιτέχνη, δώρισε στο Δήμο Καρδίτσας 3.000 περίπου έργα του Δημήτρη Γιολδάση. Στη συλλογή αυτή που επηρέασε καθοριστικά το χαρακτήρα της Πινακοθήκης, μπορούμε να παρακολουθήσουμε τις εικαστικές διαδρομές και τους πειραματισμούς του γνωστότερου ίσως καλλιτέχνη της πόλης, ο οποίος με τη ζωή και το έργο του επηρέασε σημαντικά την κοινωνική και καλλιτεχνική φυσιογνωμία της σε ολόκληρο σχεδόν τον εικοστό αιώνα˙ αντιπροσωπευτικά έργα της παραγωγής του εκτίθενται αυτόνομα στην αίθουσα Δημήτρη Γιολδάση.
Το 1996 η Νατάσα Παύλου δώρισε μια ενότητα έργων του Κώστα Παύλου (Πωλ)˙ πρόκειται κυρίως για ζωγραφικά έργα καθώς και για μια σειρά από θεατρικές μακέτες που αντιπροσωπεύουν με σεβασμό το έργο και την ιδιοσυγκρασία ενός καλλιτέχνη που κατέχει ιδιαίτερη θέση στην πνευματική ιστορία της πόλης μας κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου καθώς και των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών. Ορισμένα από τα έργα αυτά εκτίθενται στην αίθουσα Καρδιτσιωτών καλλιτεχνών.
Το 2002 ο Απόστολος Κάρκας κληροδότησε στη Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας μια ενδιαφέρουσα συλλογή έργων που – με γνώμονα το πάθος και το προσωπικό αισθητήριο του συλλέκτη τους – σταχυολογεί την σύγχρονη παραστατική εικαστική παραγωγή στην Ελλάδα θέτοντας ταυτοχρόνως γερές βάσεις για τον εμπλουτισμό της συλλογής της Πινακοθήκης με έργα σύγχρονων καλλιτεχνών πανελλήνιας εμβέλειας. Τα έργα αυτής της συλλογής εκτίθενται αυτόνομα στο ισόγειο της Πινακοθήκης.
Η συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης Καρδίτσας περιλαμβάνει ακόμη αρκετά έργα σύγχρονων, μεγαλύτερων αλλά και νεότερων καλλιτεχνών που έχουν συνήθως σχέση καταγωγής ή διαμονής με την Καρδίτσα ή τον ευρύτερο θεσσαλικό χώρο. Επιλογή τους εκτίθεται στην αίθουσα Καρδιτσιωτών καλλιτεχνών.
Η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας διαθέτει μόνο δύο γλυπτά και πολύ λίγες φωτογραφίες. Τα έργα αυτά ελπίζουμε ότι θα αποτελέσουν τους πυρήνες για τη δημιουργία αντιστοίχων συλλογών.
Με δειλά βήματα η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας έχει αρχίσει και εμπλουτίζει τη συλλογή της και με δείγματα δουλειάς δημιουργών που δεν σχετίζονται με την περιοχή της Καρδίτσας˙ πρόκειται για λίγα μέχρι στιγμής έργα που συλλέγονται χωρίς συγκροτημένο σκεπτικό και προσανατολισμό, καθώς προέρχονται κυρίως από δωρεές των δημιουργών τους προς την πινακοθήκη και καλύπτουν περιοχές της σύγχρονης ελληνικής εικαστικής παραγωγής.
Περιοδικές εκθέσεις
Η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας επικεντρώθηκε από την στιγμή της ίδρυσης της σε ένα πρόγραμμα εναλλασσόμενης επιμέλειας περιοδικών εκθέσεων και παρουσίασης τμημάτων της συλλογής της. Συγκεκριμένα πραγματοποίησε:
- αναδρομική-τιμητική έκθεση του έργου του Γιώργου Βαλταδώρου
(διάρκεια έκθεσης: 27 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου 1993)
- αναδρομική-τιμητική έκθεση του έργου του Δημήτρη Γιολδάση, η οποία παρουσιάστηκε διαρθρωμένη σε δύο ενότητες
(διάρκεια έκθεσης: 5 Φεβρουαρίου – 30 Ιουνίου 1994)
- έκθεση έργων του Δημήτρη Γιολδάση από την συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας – Μουσείου Γ. Ι. Κατσίγρα
(διάρκεια έκθεσης: 17 Ιανουαρίου – 31 Μαρτίου 1996)
- τιμητική έκθεση με τίτλο «δια χειρός Φωτίου» με έργα του Φώτη Κόντογλου σε συνεργασία με το «Κέντρο Παράδοσης Φώτης Κόντογλου»
(διάρκεια έκθεσης: 3 – 23 Απριλίου 1996)
- παράλληλη τιμητική παρουσίαση του έργου του Κώστα Παύλου (Πωλ) και του Γιώργου Γούλα (διάρκεια έκθεσης : 16 Οκτωβρίου – 30 Νοεμβρίου 1996)
- έκθεση έργων του γλύπτη Αριστείδη Πατσόγλου
(διάρκεια έκθεσης : 16 Απριλίου – 4 Μαΐου 1996)
- έκθεση «Ορόσημα» με ζωγραφικά έργα και κατασκευές του Παντελή Σαμπαλιώτη (διάρκεια έκθεσης : 1 – 31 Δεκεμβρίου 1997)
- αναδρομική – τιμητική έκθεση έργων του Κώστα Μαλάμου
(διάρκεια έκθεσης : 15 – 31 Ιανουαρίου 1998)
- έκθεση «Νέοι Χαράκτες ’97-‘98» σε συνεργασία με την «Εταιρεία Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος»
(διάρκεια έκθεσης : 30 Μαρτίου – 25 Απριλίου 1998)
- έκθεση με έργα από την συλλογή του Εικαστικού Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης της Λάρισας (διάρκεια έκθεσης : 4 Ιουνίου – 24 Ιουλίου 1999)
- έκθεση με έργα από την «Συλλογή Θεσσαλονικέων καλλιτεχνών» της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης (διάρκεια έκθεσης : 8 Οκτωβρίου – 19 Νοεμβρίου 1999)
- αναδρομική-τιμητική έκθεση έργων του Νίκου Καυχίτσα
(διάρκεια έκθεσης : 10 Δεκεμβρίου 1999 – 16 Ιανουαρίου 2000)
- έκθεση «Καλλιτέχνες του Παρισιού εμπνευσμένοι από την Ελληνική Μυθολογία» σε συνεργασία με την Galerie Sculptures του Παρισιού (διάρκεια έκθεσης : 17 Μαρτίου – 20 Απριλίου 2000)
- αναδρομική-τιμητική έκθεση έργων του φωτογράφου, αγιογράφου και ζωγράφου Νικολάου Δόντα
(διάρκεια έκθεσης : 26 Μαΐου – 15 Ιουλίου 2000)
- έκθεση «Ελληνική χαρακτική 19ου και 20ου αιώνα» με έργα από την συλλογή της Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης Μοσχανδρέου του Μεσολογγίου
(διάρκεια έκθεσης : 16 Φεβρουαρίου – 24 Μαρτίου 2001)
- τιμητική έκθεση έργων του Πωλ Σουλικιά
(διάρκεια έκθεσης : 25 Μαΐου – 14 Ιουλίου 2001)
- έκθεση του Τομέα Ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας
(διάρκεια έκθεσης : 10 – 30 Οκτωβρίου 2003)
- έκθεση ΠΥΞΙΔΕΣ (επιλογή έργων από τη συλλογή Κόγια Μάρκου)
(διάρκεια έκθεσης : 14 Φεβρουαρίου – 28 Μαρτίου 2004)
- έκθεση έργων του Σταμάτη Μεταξά
(διάρκεια έκθεσης : 8 Μαΐου – 27 Ιουνίου 2004)
- έκθεση Μινιμαλιστικός Εξπρεσιονισμός
(διάρκεια έκθεσης : 16 Οκτωβρίου – 28 Νοεμβρίου 2004)
- έκθεση Χρίστου Καρά (έργα 1990 – 2005)
(διάρκεια έκθεσης: 7 Μαΐου – 26 Ιουνίου 2005)
- έκθεση έργων του Σαράντη Καραβούζη
(διάρκεια έκθεσης: 22 Οκτωβρίου – 4 Δεκεμβρίου 2005)
- έκθεση Αναζήτηση Ταυτότητας (με έργα από τη συλλογή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης)
(διάρκεια έκθεσης: 16 Δεκεμβρίου 2005 – 29 Ιανουαρίου 2006)
- έκθεση Σημειώσεις από το Λαύριο του Σωτήρη Σόρογκα (με έργα από τη συλλογή της
Α.Γ.Ε.Τ. ΗΡΑΚΛΗΣ).
(διάρκεια έκθεσης : 16 Απριλίου 2006 – 30 Απριλίου 2006
- έκθεση έργων του Χρήστου Κωνσταντέλλου
(διάρκεια έκθεσης : 27 Μαΐου 2006 – 2 Ιουλίου 2006)
- αναδρομική έκθεση του Θεόδωρου Πάντου
(διάρκεια έκθεσης: 9 Σεπτεμβρίου – 29 Οκτωβρίου 2006)
Εκδοτικό έργο
Η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας έχει επιμεληθεί σειρά εντύπων που παρουσιάζουν, υποστηρίζουν και τεκμηριώνουν θεωρητικά τις εκθεσιακές της δραστηριότητες. Έχει εκδώσει εξάλλου δύο μονογραφίες: ένα λεύκωμα για τον Δημήτρη Γιολδάση (1998) και ένα άλλο αφιερωμένο στο εικαστικό έργο του Γιώργου Βαλταδώρου (2002), το ημερολόγιο 2005 – Δημήτρης Γιολδάσης, το ημερολόγιο 2006 – Γιώργος Βαλταδώρος, καθώς και μια σειρά καρτών με έργα από τη συλλογή της (2002).
Νέο κτίριο
Στις 31 Αυγούστου 2002 η Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας εγκαινίασε το καινούριο της κτίριο, το οποίο υλοποιήθηκε με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μέσω του 2ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης) και του Δήμου Καρδίτσας. Σε αυτόν τον νέο χώρο σύγχρονων προδιαγραφών συνεχίζει τη λειτουργία της στοχεύοντας κυρίως:
στην επιμέλεια και την παρουσίαση εκθέσεων ακολουθώντας πλέον ένα μοντέλο παράλληλης παρουσίασης περιοδικών εκθέσεων και επιλεγμένων τμημάτων της συλλογής της που θα εκτίθενται μόνιμα
στην εκπαιδευτική αξιοποίηση των συλλογών και των περιοδικών εκθέσεων μέσα από οργανωμένες ξεναγήσεις σχολείων και εκπαιδευτικά προγράμματα
στην ενίσχυση της εκδοτικής της δράσης
στον εμπλουτισμό της επιστημονικής της βιβλιοθήκης έτσι ώστε να αποτελέσει σύντομα υποδομή για την έρευνα και την εικαστική παιδεία
στον εμπλουτισμό των συλλογών της αποβλέποντας στην δημιουργία μιας σημαντικής εικαστικής παρακαταθήκης
στην οργάνωση διαλέξεων, συνεδρίων και εστιών γόνιμου διαλόγου με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων που αφορούν στον πολιτισμό
στην διεύρυνση του δικτύου συνεργασίας με άλλες πινακοθήκες και φορείς με συγγενή ενδιαφέροντα και πεδίο δράσης.
