Για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, για τις σημαντικές ελλείψεις σε υποδομές που υπάρχουν στην πόλη μας, αλλά και για τις διεκδικήσεις τους μας μιλάει, μέσα από τη συνέντευξη που μας παραχώρησε, ο Πρόεδρος του Νομαρχιακού Σωματείου ΑμεΑ Καρδίτσας κ. Ηλίας Τσίγκας. Μας τονίζει επίσης ότι η ελληνική κοινωνία εξακολουθεί να συμπεριφέρεται άνισα απέναντι στην αναπηρία και καλεί τον κόσμο να είναι πιο ευαισθητοποιημένος και πιο ανθρώπινος. Αναλυτικά η συνέντευξη:
Ερ.: Όπως ολόκληρη η κοινωνία έτσι και τα άτομα με αναπηρία βρίσκονται στη δίνη της οικονομικής κρίσης και οι δυσκολίες είναι συνεχείς. Πού εντοπίζονται αυτή τη στιγμή τα κυριότερα προβλήματα που σας απασχολούν σε σχέση την επιβίωσή σας (εισόδημα, επιδόματα, συντάξεις);
Απ.: Τα άτομα με αναπηρία δυστυχώς τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν στη δίνη της κρίσης χωρίς να την έχουν προκαλέσει. Και μάλιστα είναι και η πιο φτωχή και η πιο αποκλεισμένη ομάδα. Σκεφτείτε τώρα να βρεθεί και στη δίνη μιας κρίσης. Δυστυχώς το κράτος δεν ασχολείται καθόλου με αυτό που λέγεται αναπηρία γιατί έχει να αντιμετωπίσει όλα τα υπόλοιπα προβλήματα. Κρίση, θεσμούς, ανεργία. Όλα αυτά πολλαπλασίασαν τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία και τα έφεραν σε μια πάρα πολύ δυσχερέστερη θέση από ό, τι ήταν το 2008. Εδώ σε λίγα χρόνια, αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα μιλάμε για πλήρη εξαθλίωση αυτών των ανθρώπων και για καταστάσεις οι οποίες θα είναι τραγικές. Μέχρι τώρα ίσως κρατιούνται ακόμη από τις οικογένειες, από τους παππούδες και από όλους τους υπόλοιπους που μπορούν να βοηθήσουν.
Ερ.: Έντονη είναι και η διαμαρτυρία σας για τη φορολόγηση των επιδομάτων αναπηρίας. Τι γίνεται με το ζήτημα αυτό;
Απ.: Βεβαίως. Έτσι κι αλλιώς, όπως έκοψαν σε όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους, έτσι έκοψαν και στα άτομα με αναπηρία. Και εκεί οι περικοπές ήταν όπως και σε όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους. Όσο για τη φορολόγηση, αυτό ήταν η πιο άδικη κατάσταση που θα μπορούσε να φανταστεί κάποιος. Σκεφτείτε λίγο ότι δίνουν ένα μικροεπίδομα στα άτομα με αναπηρία τα οποία για παράδειγμα δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μεταφοράς γιατί είναι απροσπέλαστα και δίνουν ένα μικροεπίδομα για να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα αυτοκίνητά τους σε καύσιμα. Από τη μια μεριά δίνουν ένα επίδομα των 150 ευρώ και από την άλλη έρχονται και το φορολογούν. Είναι σαν να μην το δίνουν. Το ίδιο γίνεται και με τα επιδόματα των ανασφάλιστων παρααπληγικών και τετραπληγικών ανθρώπων. Από τη μεριά τους δίνουν 500-600 ευρώ για να ζουν το μήνα και από την άλλη τους λένε ότι αν περάσεις πάνω από 5.600 ευρώ θα σου πάρουν τον ένα μισθό πίσω. Άρα σκεφτείτε πως γίνεται αυτή η κατάσταση. Από τη μία δίνουν ένα μικρό επίδομα αλλά από την άλλη σου παίρνουν κιόλας και δεν μένει τίποτα. Και σε κοροϊδεύουν ταυτόχρονα.
Ερ.: Στους τομείς της απασχόλησης και της εκπαίδευσης έχετε την πρόσβαση και τις ευκαιρίες που θα έπρεπε; Τι ζητάτε από την πολιτεία;
Απ.: Εδώ μιλάμε για τραγική κατάσταση. Αν ποτέ μετρηθεί η ανεργία των ατόμων με αναπηρία σας διαβεβαιώ ότι θα είναι πάνω από 90%. Ένα δεύτερο είναι ότι τα άτομα με αναπηρία βγαίνουν πολύ εύκολα εκτός εργασίας γιατί δυστυχώς όταν μιλάμε για μια αποκλεισμένη ομάδα χάνεις πολύ εύκολα τον προσανατολισμό σου και πως θα βρεις εργασία. Ένα άλλο είναι ότι η ελληνική κοινωνία ακόμα δεν έχει προσαρμοστεί ώστε να αναζητήσει εργαζόμενους μέσα από την αναπηρία. Συνήθως η αναπηρία στην Ελλάδα θεωρείται και ανικανότητα. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο λάθος. Εκεί θα πρέπει να γίνουν πάρα πολλά βήματα και θα αργήσει πολύ πιστεύω να προσαρμοστεί η ελληνική κοινωνία αλλά και τα άτομα με αναπηρία για να βρουν δουλειά.
Ερ.: Σε τοπικό επίπεδο τι άλλα προβλήματα αντιμετωπίζετε και θα θέλατε να αναδείξετε με αυτή την αφορμή; Ποιες είναι οι ανάγκες σας αυτή τη στιγμή;
Απ.: Τα προβλήματα τα οποία έχουν τα άτομα με αναπηρία τα είπαμε και λίγο παραπάνω. Αλλά πάντα θα υπάρχουν προβλήματα. Τώρα τελευταία γίνεται η ιστορία με τα καπάκια. Μαζεύοντας 5 καπάκια, νιώθω ότι έχω κάνει το χρέος μου απέναντι στην οικολογία και πάω και κοιμάμαι ήσυχος. Η πρόταση η δικιά μας – και αυτό θα το αναλύσουμε σε βάθος κάποια στιγμή σαν αναπηρικό κίνημα – είναι μην παρκάρετε πάνω στη ράμπα του ατόμου με αναπηρία. Είναι καλύτερο από το χρέος σας να μαζέψετε 5 καπάκια. Και να μην μπλέκουμε την οικολογία με την αναπηρία. Αυτό κάποια στιγμή θα κάνει κακό στην ίδια την κοινωνία. Θα κάνει κακό και στην οικολογία.
Ερ.: Σε επίπεδο δομών και υποδομών στην Καρδίτσα είστε ικανοποιημένοι ως Νομαρχιακό Σωματείο Ατόμων με Αναπηρία; Τι άλλο ζητάτε ή τι άλλο χρειάζεστε;
Απ.: Όχι. Καθόλου ικανοποιημένοι δεν είμαστε. Σας διαβεβαιώ ότι και οι δομές για τα άτομα με αναπηρία στην Καρδίτσα είναι σε πολύ αρχικά στάδια ακόμα. Υπήρχε εδώ μια πολύ καλή δομή που ήταν το ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ και το οποίο εξυπηρετούσε τα άτομα με αναπηρία και μάλιστα και σε φυσικοθεραπείες και σε λογοθεραπείες αλλά και σε ψυχολογική υποστήριξη, αλλά αυτό όμως τελείωσε γιατί το πήρε το Νοσοκομείο και τώρα είναι σχεδόν σαν αποθηκευτικός χώρος. Δεν μπορεί να εξυπηρετήσει άτομα με αναπηρία. Δεν υπάρχει καμία Στέγη Προστατευόμενης Διαβίωσης. Δεν υπάρχει κανένα Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας. Κανένα Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης για τα άτομα με σοβαρές νοητικές αναπηρίες. Υπάρχει μόνο ένα μικρό Κέντρο, οι Ορίζοντες που είναι μια Δημοτική Επιχείρηση η οποία εξυπηρετεί κάποια άτομα με αναπηρία αλλά και αυτή όμως είναι σε ένα πλαίσιο μόνο για πρωινό. Δηλαδή να πηγαίνουν κάποια παιδιά, να κάνουν κάποια πράγματα αλλά μόνο για πρωί. Σκεφτείτε όμως λίγο τη μάνα και την οικογένεια ενός ατόμου με βαριά αναπηρία ή με πολλαπλές αναπηρίες τα οποία δεν μπορεί να πάει ούτε στο γιατρό. Πρέπει να βρίσκεται κάποιος στο σπίτι.
Πιέζουμε και προσπαθούμε να δημιουργηθούν τουλάχιστον ένα Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης και μια Στέγη Προαστευόμενης Διαβίωσης. Μια Στέγη δηλαδή η οποία να μπορεί να φιλοξενεί έστω για 2-3 μέρες κάποια παιδιά τα οποία είναι με σοβαρές και πολλαπλές αναπηρίες. Αυτό θα ήταν ίσως το ευτύχημα γιατί τότε θα απαλλάσσαμε την οικογένεια από την καθημερινή ενασχόληση με το άτομο με αναπηρία για λίγες μέρες ώστε να μπορεί και αυτή να κάνει κάποια άλλα πράγματα στη ζωή της, να επισκεφθεί ένα γιατρό, να κάνει κάποια βασικά πράγματα. Αυτό το έχουμε ήδη θέσει στους φορείς. Ξέρετε πριν λίγο καιρό είχε μπει στο ΕΣΠΑ το Κέντρο δίπλα στους Ορίζοντες για να γίνει εκεί ένα Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης για παιδιά, μια Στέγη Προστατευόμενης Διαβίωσης και αυτό απεντάχθηκε με λάθος χειρισμούς του Δήμου Καρδίτσας και χάθηκαν τα λεφτά.
Ερ.: Ένα πολύ σοβαρό και σημαντικό ζήτημα για όσους αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα είναι και αυτό της προσβασιμότητας. Στην πόλη μας αλλά και στο Νομό μας συνολικά έχουν γίνει θετικά βήματα ως προς αυτή την κατεύθυνση ή υπολειπόμαστε ακόμα σε μεγάλο βαθμό;
Απ.: Υπολειπόμαστε πάρα πολύ. Μην σας πω ότι είναι και τραγικό το φαίνεσθαι. Δηλαδή είναι πολύ καλά να λέμε ότι έχουν γίνει ράμπες, έχουν γίνει κάποιες τέλος πάντων διαδρομές προσπελασιμότητας, Εγώ θα σα πω το εξής. Αν ξεκινήσει ένα άτομο με αναπηρία το πρωί από το σπίτι του και κατεβεί μέσα στην πόλη, πιστεύετε ότι θα μπορέσει να εξυπηρετηθεί από μόνο του ή χρειάζεται 2-3 ανθρώπους; Όταν μιλάμε για προσπελασιμότητα λίγο να το οριοθετήσουμε.
Ας ξεκινήσουμε από έναν άνθρωπο ο οποίος έχει κινητικά προβλήματα, που σημαίνει ότι για να βγει από το σπίτι του θα πρέπει να βρει συγκοινωνία και μάλιστα προσπελάσιμη συγκοινωνία. Ας το προσπεράσουμε όμως αυτό και ας πούμε ότι παίρνει το αυτοκίνητό του. Αυτό σημαίνει ότι μπαίνοντας μέσα στην πόλη θα πρέπει να βρω ένα χώρο ο οποίος είναι για τα άτομα με αναπηρία και να παρκάρω. Αυτό δεν τηρείται. Υπάρχουν κάποιοι χώροι. Δεν λέω ότι δεν έγιναν κάποια πράγματα. Καταφέραμε συνεργαζόμενοι με το Δήμο Καρδίτσας να οριοθετήσουμε κάποιους χώρους. Αυτοί όμως συνήθως οι χώροι καταπατούνται από άλλα αυτοκίνητα ή από αυτοκίνητα που δεν έχουν καμία σχέση με την αναπηρία. Άρα ένα εμπόδιο είναι ότι δεν βρίσκουν να παρκάρουν. Πες ότι βρίσκουν να παρκάρουν. Θα κατέβω να πάω σε μια Τράπεζα. Στην Τράπεζα δεν μπορώ να μπω. Άρα αρχίζουν οι αποκλεισμοί. Θέλω να πάω σε πάω σε μια δημόσια υπηρεσία. Θα βρω ένα μηχανάκι στο δρόμο, ένα ποδήλατο στο πεζοδρόμιο και θα δυσκολευτώ. Φανταστείτε λοιπόν πως λειτουργεί όλο αυτό το πράγμα συναισθηματικά απέναντι στο ίδιο το άτομο. Σιγά-σιγά αυτό το άτομο νιώθει ότι δεν μπορεί να κινηθεί μέσα στην πόλη, νιώθει παρείσακτο, δεν μπορεί να διεκδικήσει το δικαίωμά του και αυτό, αν γίνεται καθημερινά, τον κουράζει και δεν βγαίνει έξω. Άρα θα στείλει έναν συγγενή του, έναν δικό του άνθρωπο να τον εξυπηρετήσει. Ένα είναι επομένως το θέμα του αποκλεισμού.
Τώρα να φύγουμε από το θέμα του αποκλεισμού και να πάμε σε κάποιες άλλες αναπηρίες. Να πάμε σε έναν τυφλό. Αυτός ο άνθρωπος αν βγει από το σπίτι του τελείωσε. Δε υπάρχει πουθενά διάβαση τυφλών, άρα δεν υπάρχει καμία προσπελασιμότητα για τον ίδιο τον άνθρωπο. Και να συνεχίσω πηγαίνοντας σε ένα κουφό συμπολίτη μας. Βγαίνω στην πόλη. Τι σημαίνει ότι βγαίνω στην πόλη για έναν κουφό συμπολίτη μας; Πως θα συνεννοηθεί με τους ανθρώπους; Για σκεφτείτε λίγο. Ένας άνθρωπος ο οποίος δεν μπορεί να εκφράσει τις σκέψεις του με το λόγο θέλει να πάει στο Νοσοκομείο ή σε μια δημόσια υπηρεσία. Πως θα συνεννοηθεί; Άρα και εδώ μιλάμε για πλήρη αποκλεισμό. Ή θα έρθουμε σε εκείνη την παλιά κατάσταση με τα νοήματα όπου κανείς δεν μπορεί να καταλάβει. Εκεί όμως δημιουργούνται προβλήματα στον ίδιο τον άνθρωπο και αποχωρεί από την κοινωνία έτσι διακριτικά και χωρίς να τον βλέπει κανένας. Και η κοινωνία νιώθει μια χαρά, ότι έχει λύσει τα προβλήματα, δεν βλέπει αυτούς τους ανθρώπους, άρα δεν την ενδιαφέρουν κιόλας. Αυτό είναι το πρόβλημά μας. Όταν δεν βλέπουμε ένα πρόβλημα δεν μας ενδιαφέρει. Εγώ όμως λέω και κάτι άλλο. Σκεφτείτε λίγο ότι κανένας μας δεν έχει υπογράψει συμβόλαιο αρτιμέλειας με το Θεό αν από τη στιγμή που γεννήθηκε θα είναι πάντα αρτιμελής.
Γι ΄ αυτό θα πρέπει λίγο όλοι μας να αρχίσουμε να βοηθάμε προς όλες τις κατευθύνσεις. Με το να βλέπουμε έναν άνθρωπο, ας του παραχωρήσουμε το χώρο ή ας μην παίρνουμε τη θέση στάθμευσης για έναν άνθρωπο που έχει σοβαρά προβλήματα και πρέπει να παρκάρει εκεί πέρα ή να μην παρατάμε το μηχανάκι ή το ποδήλατο πάνω στο πεζοδρόμιο ή τώρα το καλοκαίρι κάτω από τον ίσκιο. Αυτό μπορεί να εμποδίζει τον άλλο. Όλο αυτό το πλέγμα θα πρέπει κάποια στιγμή να αρχίσει, να μας προβληματίζει. Γιατί δυστυχώς δικοί μας άνθρωποι είναι και αυτοί που είναι άτομα με αναπηρία, συγγενείς μας είναι, φίλοι μας είναι, συμπατριώτες μας είναι, συμπολίτες μας είναι, ας αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και λίγο διαφορετικά. Ίσως μας κάνει και καλό, ίσως όταν πάμε να κοιμηθούμε το βράδυ να σκεφτούμε ότι δεν κατέστρεψα ούτε τη ζωή κάποιου ανθρώπου ούτε την ψυχολογία του ούτε τίποτα. Αυτό ας το σκεφτόμαστε.
Ερ.: Πόσα μέλη αριθμεί αυτή τη στιγμή το Νομαρχιακό Σωματείο και ποιες είναι οι κύριες δράσεις του; Υπάρχουν κάποιοι στόχοι ή κάποια σχέδια για το επόμενο διάστημα;
Απ.: Το Νομαρχιακό Σωματείο αριθμεί γύρω στα 2.000 μέλη. Οι δράσεις μας συνεχίζουν να είναι συνδικαλιστικές και κοινωνικές. Δηλαδή μπορούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες όλοι μας ώστε να μπορούμε να προστατεύουμε τα επιδόματά τους και τις κατακτήσεις τους μέχρι τώρα.
Μέχρι πριν λίγο καιρό δίναμε τρόφιμα αλλά τα τελευταία δύο χρόνια δεν τα καταφέραμε γιατί μετά από μια κακή επικοινωνία με το Δήμο Καρδίτσας και το Υπουργείο μας απέκλεισαν από τη διανομή τροφίμων. Τώρα κάνουμε ενέργειες για να τα ξαναπάρουμε.
Το αυτοκίνητό μας το έχουμε μέχρι τώρα δρομολογημένο και εξυπηρετεί τα άτομα που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν κανένα άλλο μέσο, ημερίδες κάνουμε, όπως για τον εθελοντισμό, και θα κάνουμε και άλλες για την ενημέρωση του κόσμου και τα πάντα. Ό, τι μπορούμε να προσφέρουμε σε πρωτοβάθμια φροντίδα το κάνουμε. Γιατί είμαστε και πιστοποιημένος φορέας και συνεχίζουμε και παίρνουμε συνέχεια την πιστοποίησή μας.
Ερ.: Πιστεύετε πως η εικόνα της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στο ζήτημα της αναπηρίας έχει βελτιωθεί καθόλου ή εξακολουθεί να υπάρχει άνιση μεταχείριση;
Απ.: Εντελώς άνιση μεταχείριση. Όχι μόνον προς την εργασία, όχι μόνον προς την κοινωνικότητα, όχι μόνον στη διασκέδαση. Τα άτομα με αναπηρία στην Ελλάδα είναι εντελώς αποκλεισμένα. Πρέπει να ξεκινήσουμε πρώτα από το γεγονός ότι τα άτομα αυτά είναι αποκλεισμένα και από θέμα συμμετοχής και πως μπορεί να σε δέχεται η κοινωνία. Όλα αυτά είναι πάρα πολύ δύσκολα. Σας διαβεβαιώ ότι το 90-95% των ατόμων με αναπηρία είναι εντελώς αποκλεισμένα.
Και θα σας πω ένα παράδειγμα. Στην Καρδίτσα έχουμε γύρω στα 300 με 350 άτομα τετραπληγικούς και παραπληγικούς. Άνθρωποι δηλαδή που κάθονται σε καρότσι. Έχετε δει ποτέ εσείς να κυκλοφορούν μέσα στην πόλη όχι 350 αλλά οι 80 ή οι 50 από αυτούς; Όχι. Αυτό τι σημαίνει; Ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα γιατί δεν τους έχει αποδεχτεί η κοινωνία και οι ίδιοι ακόμη δεν το έχουν πάρει απόφαση να βγουν και να διεκδικήσουν το χώρο που τους ανήκει. Δυστυχώς σε όλους τους ανθρώπους ανήκει ένας μικρός χώρος. Αυτόν τον χώρο πρέπει να τον διεκδικήσεις. Δεν σου τον παραχωρεί κανένας. Άρα, αυτό θα πρέπει να γίνει από πολλές πλευρές. Και από τα άτομα με αναπηρία και από την ίδια την κοινωνία. Να αποδεχτεί την αναπηρία και να την θέσει δίπλα της.
