Εκδόθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καναλιωτών Καρδίτσας της Αθήνας τιμητικός τόμος στη μνήμη του συμπατριώτη μας λογοτέχνη και διανοητή Ζήση Σκάρου (φιλολογικό ψευδώνυμο του Καναλιώτη Απόστολου Ζήση).
Ο Ζήσης Σκάρος υπήρξε ένας εξαιρετικός συγγραφέας, με πλούσιο και πολυθεματικό συγγραφικό έργο. Πολυγραφότατος και πολυδιάβαστος, αγκαλιάζει όλα τα είδη του έντεχνου λόγου. Μυθιστόρημα, νουβέλα, διήγημα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, αναλύσεις ζητημάτων τέχνης, μεταφράσεις στην ελληνική έργων ξένων συγγραφέων κ.α. Μικρό σε όγκο αλλά μεστό σε λυρισμό, αγωνιστικό φρόνημα ή και ελεγειακή διάθεση είναι επίσης το ποιητικό του έργο. Παντού, σ’ όλο το έργο του, ο Ζήσης Σκάρος έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο. Τον απλό, τον ταπεινό και καταφρονεμένο της ελληνικής κοινωνίας της υπαίθρου αλλά και της πόλης. Ιχνηλατεί την ιστορία χωρίς να γράφει ιστορία αλλά λογοτεχνία. Μια λογοτεχνία που με το κάθε βιβλίο του συνθέτει τη μορφή του ήρωα των καιρών, που δεν είναι άλλος από τον απλό άνθρωπο του λαού. Τα στοιχεία αυτά του περιεχομένου, μαζί με τα πλούσια μορφικά στοιχεία στην καλλιτεχνική υφή του έργου, το αναδεικνύουν ως μια πολύτιμη και πολυσήμαντη κατάθεση στο χώρο της λογοτεχνίας.
Τον ξεχωριστό αυτό συμπατριώτη μας, που τιμά ιδιαίτερα τη γενέτειρά του, εμείς οι συγχωριανοί του επιθυμούμε να του ανταποδώσουμε την τιμή μ’ αυτό τον τόμο που θα διαιωνίζει το πέρασμά του από τη ζωή ως Καναλιώτη συγγραφέα. Ένα τόμο όπου συγκεντρώνεται όχι ασφαλώς το σύνολο του συγγραφικού του έργου – ο μεγάλος όγκος του κάνει ένα τέτοιο εγχείρημα εντελώς ακατόρθωτο για τις οικονομικές δυνατότητες του Συλλόγου – αλλά ένα απάνθισμα της λογοτεχνικής του δημιουργίας και της πορείας της ζωής του, ικανό δείγμα για να γνωρίσει ο αναγνώστης τη δύναμη, τον πλούτο και την ιδιοσυγκρασία του συγγραφικού του λόγου, να ψηλαφίσει και να συγκινηθεί με την αγωνία του για τους εργάτες της γης και του μόχθου, για τους Θεσσαλούς αγρότες, για τους μικρούς και κατατρεγμένους που ύμνησε στα έργα του. Να γνωρίσει επίσης την πορεία της πολυτάραχης ζωής του, σημαδεμένης από την αγάπη του για τη λογοτεχνία, από την προσπάθειά του να μεταπλάθει τους αγώνες και τους πόθους των ανθρώπων του μόχθου σε τέχνη που πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο για ένα καλύτερο κόσμο και από το αγωνιστικό φρόνημα που τον διέκρινε έως το τέλος της ζωής του.
Ο Ζήσης Σκάρος υπήρξε ένας καταξιωμένος συγγραφέας στους λογοτεχνικούς κύκλους και στο αναγνωστικό κοινό. Το βλέπουμε αυτό στο κεφάλαιο του τόμου που αναφέρεται στο βιογραφικό χρονολόγιο-οδοιπορικό της ζωής και του έργου του, όπου παρατίθενται επίσης τιμητικές διακρίσεις και εκδηλώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Θα το δούμε επιπλέoν στο κεφάλαιο με τις ομιλίες και τις κριτικές σημαινόντων προσώπων, καθηγητών πανεπιστημίου, λογοτεχνών, πολιτικών και άλλων, που μίλησαν σε διάφορες εκδηλώσεις για το συγγραφέα, προλόγισαν τα έργα του ή έγραψαν εισαγωγικά σημειώματα γι’ αυτά.
Το υλικό για την έκδοση του τόμου αναζητήθηκε και αντλήθηκε από διάφορες πηγές. Συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκαν: τα αρχεία της Τίτης Σκάρου (συζύγου του συγγραφέα) και της Ευγενίας και του Χρήστου Δημ. Λιάκου (ανεψιών του συγγραφέα), η σχετική έκδοση της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καρδίτσας «Η ΑΘΗΝΑ» (2003), οι εκδόσεις της «Νέας Εποχής» (το τεύχος 175, 1985), της «Θεσσαλικής Εστίας» (το τεύχος 88, Ιούλιος-Αύγουστος 1987), της «Πνευματικής Ζωής» (το τεύχος 144, Μάιος-Ιούνιος 2002), «Τα νέα του Ε.Λ.Ι.Α.» (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, αρ. 48, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 1997), και φυσικά οι εκδόσεις των βιβλίων του συγγραφέα.
Μετά τη συγκέντρωση, επιλογή και τεχνική επεξεργασία του υλικού που περιλαμβάνεται στα επί μέρους κεφάλαια, τη συγγραφική επιμέλεια ολοκλήρωσαν εκ μέρους του Δ.Σ. η Ισαβέλλα Γιδαράκου-Καφφέ και ο Λάμπρος Απ. Πυργιώτης. Ανεκτίμητη ήταν η συμβολή της Τίτης Σκάρου και του ανεψιού τους Χρήστου Λιάκου, χωρίς την αμέριστη βοήθεια των οποίων δεν θα ήταν δυνατή η έκδοση αυτή.
Στον τόμο, όπως βλέπει ο αναγνώστης στον πίνακα περιεχομένων, έγινε μια προσπάθεια να δοθεί μια συνοπτική αλλά περιεκτική εικόνα της ζωής και του έργου του συγγραφέα, το αποτύπωμα του οδοιπορικού των 80 χρόνων της πλούσιας σε γεγονότα ζωής και το πλούσιο σε όγκο και θεματικό περιεχόμενο λογοτεχνικό έργο του. Στα διηγήματα που επελέγησαν για δημοσίευση στον τόμο αυτό καθώς και στα αποσπάσματα της μυθιστορηματικής τριλογίας «Οι Ρίζες του Ποταμού» και ειδικότερα του πρώτου τόμου της με υπότιτλο «Ραγιάδες και Κολίγοι», οι αναγνώστες και ιδιαίτερα οι παλαιότεροι απ’ αυτούς θα αναγνωρίσουν τοπωνύμια του χωριού μας Κανάλια και της ευρύτερης περιοχής (π.χ. Γκόρλα, Πόλια, Λούγκοβα, Λάσντα, Λουτρό, ο πύργος του Κοτζάμπαση, τ’ άλογο του Εμίρμπεη, Μπεηλίκι, Γαυρώνα, Φανάρι Ιθώμης, Μητρόπολη, Ίταμος, Σοφάδες, Ματαράγκα κ.α), ιδιωματισμούς, τοπικές και ξενόγλωσσες λέξεις που ακούγονται ακόμα και στις μέρες μας (π.χ. χουσμέτια, περμακλίκια, σπαλέτο, παπαλούδες, μποχτσάς, λαγκιόλι κ.ά.), ιστορίες, χαρακτήρες και πρόσωπα του χωριού και πολλά άλλα που σχετίζονται με την περιοχή των Καναλίων και της Δυτικής Θεσσαλίας γενικότερα.
Η παρουσίαση στην Καρδίτσα του τιμητικού τόμου που εξέδωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καναλιωτών Καρδίτσας της Αθήνας για τον Ζήση Σκάρο, θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 23 Μαΐου 2015, ώρα 18.30, στην Δημοτική Πινακοθήκη, Β. Τζέλλα και Βασιαρδάνη.
Κατά την παρουσίαση θα μιλήσουν οι κάτωθι:
- Παρασκευή Σδρόλια-Kρανιά, Βιβλιοθηκονόμος, Δημοτική Βιβλιοθήκη Καρδίτσας
- Απόστολος Βεργής, Συγγραφέας – Ποιητής
- Μανώλης Στεργιόπουλος, Πρόεδρος της Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας, και
- Άρης Λιάκος, Ομότιμος Καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ζωγράφος
Στο χώρο της εκδήλωσης θα εκτεθεί από την Λαϊκή Βιβλιοθήκη «Η Αθηνά» το σύνολο του συγγραφικού έργου του Ζήση Σκάρου.
