Τον τελευταίο χρόνο γίνεται μεγάλη συζήτηση για τις οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα από τις καταστροφές και άλλες ενέργειες των δυνάμεων κατοχής κατά την περίοδο 1941 – 1944.
Μου κάνει όμως εντύπωση το γεγονός ότι, σύμφωνα με την ενημέρωση που έχουμε από τις εφημερίδες, οι συζητήσεις επικεντρώνονται μόνον στα γεγονότα του Διστόμου, των Καλαβρύτων και σε ορισμένες άλλες μεμονωμένες περιπτώσεις. Αλλά κάτι τέτοιο δεν δίνει το μέγεθος του προβλήματος μιας και οι καταστροφές των δυνάμεων κατοχής δεν περιορίζονται μόνον στα πιο πάνω γεγονότα.
Ιδιαίτερα η περιοχή μας, που υπήρξε πρωταγωνίστρια στην εθνική Αντίσταση, υπέστη μεγάλες καταστροφές άσχετα αν αυτό δεν αναφέρεται – ίσως από άγνοια – από την Ελληνική πλευρά.
Χθες ο επικεφαλής της ομάδας δράσης της Ε.Ε. Χάρστ Ραϊχεμπαχ συναντήθηκε με τον Μανώλη Γλέζο προκειμένου να ενημερωθεί διεξοδικά για το ζήτημα των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα.
Βέβαια ο κ. Γλέζος είναι γνώστης όλων εκείνων των γεγονότων και είναι χαρακτηριστικό ότι στην ομιλία του πριν από λίγα χρόνια, κατά την παρουσίαση του βιβλίου του για την Εθνική Αντίσταση, σε εκδήλωση που διοργάνωσαν οι δημοσιογράφοι της Θεσσαλίας στην Καρδίτσα, αναφέρθηκε αναλυτικά και στην Αντίσταση της περιοχής και τις καταστροφές που υπέστη η Θεσσαλία. Τελείωσε, δε, την ομιλία του με την διαπίστωση ότι η Καρδίτσα ήταν πρωτοπόρος στην Εθνική Αντίσταση κατά την διάρκεια της κατοχής. Εξέφρασε μάλιστα τον θαυμασμό του, αλλά και την απορία του – την οποία, όπως τόνισε, πρέπει να διερευνήσουμε και να απαντήσουμε εμείς οι Καρδιτσιώτες -γιατί η Καρδίτσα διακρίθηκε σε αυτό τον αγώνα, σε τόσο μεγάλο βαθμό σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα, με τόση αποτελεσματικότητα και τόσες μεγάλες θυσίες.
Στοιχεία για τις καταστροφές και τα θύματα στη Θεσσαλία μέχρι τον Ιούλιο του 1944 έδωσαν οι οργανώσεις της Αντίστασης. Συγκεκριμένα στη Θεσσαλία κάηκαν μερικώς ή ολοκληρωτικά 275 χωριά. Ανάμεσά τους και 9 κωμοπόλεις: Αγχίαλος, Αλμυρός, Καλαμπάκα, Μηλιές, Μουζάκι, Πύλη, Σοφάδες, Τσαριτσάνη και Φάρσαλα. Καμένα ολοσχερώς σπίτια 16.122, μισοκαμένα 1.818, καταστήματα 927, αποθήκες και βοηθητικοί χώροι 13.284. Συνολικά 31.161. Από τα οικήματα αυτά μικρός αριθμός τους πυρπολήθηκε στην διάρκεια της Ιταλικής κατοχής. Γερμανοί σκότωσαν 2.530 κατοίκους ορεινών και πεδινών χωριών, άρπαξαν 86.818 ζώα μικρά – μεγάλα. Μεταξύ των εκτελεσθέντων περιλαμβάνονται πολλά μέλη και στελέχη των αντιστασιακών οργανώσεων. Συνολικά όμως τα θύματα εκείνης της περιόδου μένουν ανεξακρίβωτα. Ο Ερυθρός Σταυρός κατέγραψε 2.538 κρατηθέντες στο στρατόπεδο Λάρισας στους 29 μήνες της Ιταλικής κατοχής και 1.365 στους 11 μήνες της Γερμανικής. Από αυτούς 1.210 εκτελέσθηκαν. Οι κρατηθέντες σε απομονωτήρια της Γκεστάπο Βόλου, Καρδίτσας, Λάρισας και Τρικάλων δεν κατεγράφησαν, όπως δεν κατεγράφησαν και όσοι από αυτούς εκτελέστηκαν. Τέλος ο αριθμός των εκτελεσθέντων επί τόπου, σε πόλεις και χωριά, μένει άγνωστος.
