Του Κώστα Μπαρμπούτη
Οικονομολόγου, Δημοτικού Συμβούλου Καρδίτσας
Η οικονομική κρίση την οποία διέρχεται η χώρα μας έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα δυσάρεστες επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών. Η ανεργία θα αυξηθεί, το πραγματικό εισόδημα όλων μας θα μειωθεί, με αποτέλεσμα την πτώση του μέσου επιπέδου ευημερίας. Στη φάση στην οποία βρισκόμαστε δεν βοηθά η από μέρους μου ανάλυση των λόγων που οδήγησε τη χώρα στην κατάσταση αυτή. Εξάλλου, υπάρχουν άλλοι που έχουν τη θεσμική υποχρέωση για την αναζήτηση των αιτίων και τον καταλογισμό σε όσους έχουν την ευθύνη για αυτή τη δυσάρεστη εξέλιξη. Θα επιχειρήσω όμως να διατυπώσω δυο βασικές προτάσεις, οι οποίες εκτιμώ ότι αν υλοποιηθούν θα βοηθήσουν την ταχεία έξοδο από την οικονομική κρίση και τη μείωση των δυσάρεστων συνεπειών της.
Καταρχήν, η μείωση των μισθών των εργαζομένων τόσο στον ιδιωτικό όσο στο δημόσιο τομέα, θα επιφέρει μείωση της ενεργούς ζήτησης, εξέλιξη που θα επηρεάσει αρνητικά τη ζήτηση καταναλωτικών προϊόντων, αλλά και των επενδύσεων. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι η μείωση του παραγόμενου προϊόντος, η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων, η μείωση της απασχόλησης και η είσοδος της οικονομίας σε περίοδο οικονομικής ύφεσης. Η ενεργός ζήτησης αποτελείται από εκείνη που εξυπηρετείται από το εσωτερικό, δηλαδή αγορά προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται από τις ελληνικές επιχειρήσεις και εκείνη που εξυπηρετείται από το εξωτερικό, δηλαδή με τις εισαγωγές. Εάν η μείωση της ζήτησης η οποία θα προκληθεί το επόμενο διάστημα μεταφερθεί εξ ολοκλήρου στα εισαγόμενα προϊόντα, οι συνέπειες στην εσωτερική παραγωγή θα είναι πολύ μικρές και ανάλογα μειωμένες θα είναι οι επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας και την ευημερία των πολιτών. Συνεπώς, η 1η πρόταση μου αφορά την επιλογή όλων των ελλήνων για συνειδητή προτίμηση των εγχώριων προϊόντων. Ας μην ξεχνάμε την προ ετών διαφήμιση που έλεγε «όταν προτιμάς τα ελληνικά προϊόντα τα χρήματα ξαναγυρίζουν σε σένα». Σήμερα, είναι καιρός να το ξανασκεφθούμε σοβαρά και να αλλάξουμε καταναλωτική συμπεριφορά και προτιμήσεις.
Η 2η πρότασή μου αφορά ένα άλλο σημαντικό θέμα κρατικής πολιτικής, για το οποίο αναφέρθηκα στο παρελθόν με άλλο άρθρο μου. Για τη δημιουργία παραγωγικού κεφαλαίου, θα πρέπει η ασκούμενη κρατική πολιτική να επιδιώξει τη μείωση της κατανάλωσης και την αύξηση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων. Τα κεφαλαιουχικά αγαθά σε αντίθεση με τα καταναλωτικά αγαθά δεν καταναλώνονται αμέσως, αλλά προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για μεγάλη χρονική περίοδο. Τα καταναλωτικά αγαθά (υπηρεσίες ψυχαγωγίας, ταξίδια, τρόφιμα, ενδύματα, κ.λ.π.) είναι άμεσης χρήσης και χρησιμοποιούνται για την τρέχουσα κατανάλωση και αποτελούν το μεγαλύτερο μερίδιο (περίπου 80%) της εθνικής παραγωγής. Τα επενδυτικά αγαθά είναι οι άμεσες παραγωγικές επενδύσεις (δρόμοι, φράγματα, βιομηχανίες, μηχανήματα, κ.λ.π) που μας προσφέρουν την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για το κράτος να το επιτύχει. Η αύξηση των επενδύσεων δημιουργεί προϋποθέσεις για μελλοντική αύξηση της προσφοράς στην οικονομία, την αύξηση της παραγωγικότητας, την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, τη μείωση του κόστους των παραγόμενων προϊόντων και την αύξηση της απασχόλησης.
Εκτιμώ ότι, με τις κατάλληλες αποφάσεις του κράτους και την ενεργή συμμετοχή των πολιτών οι συνέπειες της κρίσης είναι δυνατόν να μειωθούν σημαντικά. Και αν μην ξεχνάμε, ότι η κρίση μας αφορά και όλους και κανένας δεν θα μείνει ανεπηρέαστος από αυτή.