Ειδήσεις

Διεθνής Ημέρα Μουσείων: αφορμή για να θυμόμαστε τα μουσεία και τις ανάγκες τους


Τα περισσότερα ελληνικά μουσεία δεν είναι συνήθως χώροι με σύγχρονες προθήκες, εποπτικά μέσα, ωραία αναψυκτήρια και ελκυστικά πωλητήρια. Στην προνομιούχα αυτή κατηγορία ανήκουν λίγες δεκάδες μουσείων σε όλη τη χώρα. Η πλειοψηφία τους πορεύεται με τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό και πόρους, με δράσεις που στην καλύτερη περίπτωση είναι απλή φιλοξενία εκθέσεων, εκπαιδευτικά προγράμματα που δεν ανανεώνονται, με ελάχιστη ως καμία μέριμνα να γίνουν προσβάσιμα σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Το αποτέλεσμα είναι το «μη κοινό» να είναι πολύ μεγαλύτερο από το κοινό τους.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η συμμετοχή σε εορτασμούς, όπως ο πρόσφατος της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων (18 Μαΐου) οφείλει να αναδεικνύει ζητήματα και όχι να δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι «όλα βαίνουν καλώς». Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις, όπως εκείνης του Ιστορικού-Λαογραφικού Μουσείου «Λ. & Ν. Σακελλαρίου»-Κέντρου Τεκμηρίωσης και Επικοινωνίας του ΔΟΠΑΚ τα πράγματα φαίνεται να μην πηγαίνουν καθόλου. Αυτό ήταν το μήνυμα που προσπάθησαν να στείλουν σε κάθε (πολιτική) κατεύθυνση το περασμένο Σάββατο οι «Φίλοι του Μουσείου Πόλης Καρδίτσας», καλώντας στο μουσείο τους υποψηφίους όλων των συνδυασμών που συμμετέχουν στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές της πόλης αλλά και ενεργούς πολίτες. Το ειλικρινές και ανιδιοτελές ενδιαφέρον, όσο και η αγωνία των «Φίλων» για την χρόνια στασιμότητα ενός μουσείου που θα έπρεπε να είναι το επίκεντρο της σύγχρονης πνευματικής ζωής της πόλης είναι προφανές. Σεμνά και διακριτικά από το 2005 που ιδρύθηκε το συγκεκριμένο σωματείο στηρίζει έμπρακτα τη δράση του μουσείου με όλα του τα υλικά μέσα και κυρίως προσφέροντας σε ηθικό και συμβουλευτικό επίπεδο ό,τι καλύτερο: αμέριστη εμπιστοσύνη και κατανόηση, χρόνο για να συζητηθούν και να εξευρεθούν λύσεις καθώς και ιδέες και πλούσια ανατροφοδότηση σε σχέση με τις προσδοκίες της πόλης από ένα μουσείο που σχεδιάστηκε για να «σκαλίσει» και να αναδείξει το παρελθόν της, προκειμένου να το κάνει χρήσιμο για το σήμερα.

Η μικρή ομάδα των 20 περίπου ατόμων ξεναγήθηκε αρχικά από την επιστημονικά υπεύθυνη του μουσείου, Φωτεινή Λέκκα, στην έκθεση, αν και πολλοί απ’ όσους συμμετείχαν δεν έβλεπαν το χώρο για πρώτη φορά. Από την ολοκλήρωση της ανακαίνισης του κτηρίου, το 2006, και την τοποθέτηση των προθηκών και των περισσότερων μόνιμων συντηρημένων εκθεμάτων, χάρη στη στρατηγική συνεργασία του μουσείου με τη Διεύθυνση Συντήρησης του ΥΠΠΟΑ, ως το 2009, πολύ λίγα πράγματα έχουν άλλωστε αλλάξει. Όσοι έμειναν και μετά την ξενάγηση, στη δίωρη συζήτηση με τους υποψηφίους που ακολούθησε, είχαν την ευκαιρία να ακούσουν  συνοψισμένους τους βασικούς σταθμούς μιας πολύ πλούσιας και ποικίλης σε δράσεις και πρωτοβουλίες διαδρομής: αναμόρφωση του παλιού λαογραφικού μουσείου-ανακαίνιση του κτηρίου 2003-2006, ίδρυση σωματείου Φίλων 2005, συμμετοχή στην προσπάθεια σύστασης περιφερειακού δικτύου μουσείων 2007-2008, δικτύωση των μουσείων της Καρδίτσας 2008-2009 (μοναδική πανελλαδικά) κά. Επίσης συνειδητοποίησαν ότι αυτό, το οποίο σήμερα ονομάζουμε «Μουσείο Πόλης» δεν είναι ένα αλλά τρία κτήρια: το κεντρικό («κτήριο Σακελλαρίου») που οφείλει την ύπαρξή του στη δωρεά του ζεύγους της Ναυσικάς και του Λάμπρου Σακελλαρίου (1980), το μουσείο ύδρευσης του άλσους Παπαράντζας («αντλιοστάσιο»), το οποίο ιδρύθηκε χάρη στην σύμπραξη με τη ΔΕΥΑΚ (2006) και ο πολυχώρος που λειτουργεί από πέρυσι το καλοκαίρι στις πρώην αποθήκες του αγροτικού συνεταιρισμού της Καρδιτσομαγούλας (2016). Ας σημειωθεί ότι ο τελευταίος σχεδιάστηκε για να καλύψει ευρύτερες ανάγκες των ιστορικών και λαογραφικών μουσείων του νομού, καθώς στα εργαστήρια συντήρησης που διαθέτει μπορούν να συντηρούνται και αντικείμενα των συλλογών που συμμετέχουν στο Δίκτυο Ιστορικών & Λαογραφικών Μουσείων ν. Καρδίτσας, υλικό το οποίο στη συνέχεια θα εκτίθεται θεματικά στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων και θα μπορεί να περιοδεύει και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Η υπεύθυνη του μουσείου αναφέρθηκε επίσης στις σπάνιες υπηρεσίες που προσέφερε σε όλο αυτό το διάστημα (2003-2018) ο αείμνηστος Πέτρος Κομπορόζος (1960-2018), στη μνήμη του οποίου ο Δήμος Καρδίτσας αφιέρωσε πρόσφατα την αίθουσα τοπικής ιστορίας του μουσείου.

Υποψήφιοι και ενεργοί πολίτες είχαν ακόμη την ευκαιρία να ανταλλάξουν σκέψεις γύρω από ένα μουσείο, το οποίο παρά το γεγονός ότι δεν διαθέτει ακόμα επεξηγηματικά κείμενα, φωτογραφίες και οπτικοακουστικά μέσα, ελλείψεις θεμελιώδεις που υπονομεύουν κάθε προσπάθεια εξωστρέφειας (σημειώνουμε ότι ακόμη και η είσοδος του μουσείου μονοπωλείται σταθερά από σταθμευμένα αυτοκίνητα, ούτε λόγος για ράμπες και άλλες «πολυτέλειες») τολμά ωστόσο να οραματίζεται και να σχεδιάζει ένα ευρύ φάσμα δράσεων και παρεμβάσεων, αναγκαίων όσο και ευφάνταστων. Οι τρεις σημαντικότερες και πιο ώριμες είναι η έκδοση λευκώματος για την Καρδίτσα, η λειτουργία του Πολυχώρου  της Καρδιτσομαγούλας σε συνεργασία με το Δίκτυο μουσείων με αντικείμενο το στήσιμο περιοδικών εκθέσεων με πρωτότυπες θεματικές και η επεξεργασία εποπτικών- αλληλεπιδραστικών πινακίδων σε σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος της πόλης (δρόμους, πλατείες, κτήρια, γλυπτά κά.), ώστε η ιστορία να συνδεθεί με το βίωμα και το δημόσιο χώρο.

Στη συζήτηση συμμετείχαν επίσης οι Ιωάννα Αβδελίδου, Ελένη Αναστασίου, Σαράντης Εκίζογλου, Παναγιώτης Ευθυμίου, Κωνσταντίνος Ζυγογιάννης, Βασιλική Θανοπούλου, Θεόδωρος Λαδόπουλος, Ε. Πολυγένης, Αμαλία Σπανού, Αναστασία Σπύρου και Αικατερίνη Χατζηγούλα-Κοτρώτσιου και η πρόεδρος του Δικτύου, Εύη Φλώρου. «Φίλοι» και παρευρισκόμενοι ανανέωσαν το ραντεβού τους για αμέσως μετά τις εκλογές, με την αμοιβαία προτροπή και δέσμευση να βοηθήσουν ουσιαστικά στην επίτευξη των στόχων του μουσείου, είτε από τη θέση του απλού πολίτη είτε του αιρετού, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών.

 

Προηγούμενο άρθρο Ένα εργοτάξιο υψηλών απαιτήσεων η Περιφέρειά μας
Επόμενο άρθρο Κοινότητα: Πρώτη φορά σε χωριστή κάλπη - Γράφει ο Αστέριος Αντωνίου