Δεν μπορώ να μην τοποθετηθώ στα όσα στην αρχή της ομιλίας του ο πρώην Πρωθυπουργός ο κ. Παπανδρέου ανέφερε για τη Νέα Δημοκρατία και τον Κώστα Καραμανλή.
Το πρώτο είναι ότι και τα τρία θέματα τα οποία έθεσε απαντήθηκαν από την ίδια την πραγματικότητα.
Το δεύτερο είναι ότι ο ελληνικός λαός μπορεί να συγκρίνει την Ελλάδα την οποία παρέδωσε ο Κώστας Καραμανλής το 2009 και την Ελλάδα την οποία άφησε ο Γεώργιος Παπανδρέου, όταν αναγκάστηκε να παραιτηθεί πριν από είκοσι μέρες.
Και το τρίτο είναι ότι αντί να απαντά στη Νέα Δημοκρατία για το τι έγινε πριν σχεδόν δυόμιση χρόνια, θα ήταν καλύτερα να απαντήσει στα στελέχη που είχε χρησιμοποιήσει ως Υπουργούς για αυτά τα οποία λένε ότι συνέβησαν αυτά τα δύο χρόνια με την προεδρία της Κυβέρνησης από τον ίδιον.
Η συζήτηση και η ψήφιση του Προϋπολογισμού του 2012, δεν έχει τα χαρακτηριστικά καμιάς προηγούμενης συζήτησης προϋπολογισμού στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Δεν ψηφίζεται μόνο από το κόμμα της πλειοψηφίας ως συνήθως, αλλά από τα 5/6 των Βουλευτών της Εθνικής Αντιπροσωπείας. Σ’ αυτή τη συζήτηση λείπουν οι συνήθεις χαρακτηρισμοί: προϋπολογισμός εικονικός, προϋπολογισμός πλασματικός, προϋπολογισμός αναπτυξιακός, αντιαναπτυξιακός κοκ. Όλοι προσβλέπουμε να πραγματοποιηθεί. Περισσότερο όμως, προσβλέπουν και ανησυχούν οι πολίτες και η επιχειρηματική κοινότητα αν βαδίζουμε σωστά και τι εμπόδια έχουμε μπροστά μας και τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα. Φοβάμαι ότι βαδίζει η χώρα χωρίς πυξίδα και χωρίς σχέδιο. Δεν υπάρχει, και δεν έχει δημιουργηθεί αυτό που ζήταγε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομικών, πριν αναλάβει τα δύο τελευταία καθήκοντα. Η χώρα χρειαζόταν -έλεγε σε ένα υπουργικό συμβούλιο, πριν από ένα χρόνο- ένα σχέδιο εθνικής αφήγησης, ένα όραμα, έναν οδικό χάρτη.
Είναι στρατηγική το «βλέποντας και κάνοντας»; Πώς θα βρεθεί έτσι λιμάνι; Αυτός είναι ο μόνιμος εφιάλτης. Ο Πρωθυπουργός οφείλει απόψε να δώσει αυτή την πορεία για το επόμενο διάστημα, για την Κυβέρνησή του, με ειλικρίνεια.
Βεβαίως έχουμε όλοι ακούσει και έχουμε προσεγγίσει ότι η κρίση στην Ευρώπη είναι δομική και έχει τα χαρακτηριστικά. Κατά την άποψή μου, η κρίση χρέους της ευρωζώνης δεν αποτελεί τη γενεσιουργό αιτία, αλλά το απότοκο κατάστασης αδυναμίας των οικονομιών της ευρωζώνης να επιτύχουν υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης.
Η κρίση χρέους έγινε δανεισμού
Χώρες που είναι υπερχρεωμένες -και αναφέρομαι στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ή την Ιαπωνία- δεν αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εμείς, γιατί δεν έχει μετατραπεί το χρέος τους σε κρίση δανεισμού. Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα τα οποία συνέβησαν με την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας το 2009 -που ανέφερε πριν ο πρώην Πρωθυπουργός ότι βρήκε χρέος πάρα πολύ υψηλό. Αλλά αυτό το χρέος το μετέτρεψε σε κρίση δανεισμού λόγω της αδυναμίας επί οχτώ μήνες περίπου να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα και συγκεκριμένες αποφάσεις, όπως αυτές τουλάχιστον είχαν ζητηθεί από τον Κώστα Καραμανλή από το Μάρτιο του 2009, όταν ζητούσε την εθνική συνεννόηση ο Κώστας Καραμανλής, την οποία όμως δεν έδωσε ο κ. Παπανδρέου.
Οι αγορές πάνω από τα κράτη;
Τι παρακολουθούμε σήμερα;
Οι αγορές να προσπαθούν και να έχουν κατά κάποιο τρόπο θέσει υπό έλεγχο κράτη, κυβερνήσεις, ηγέτες, λαούς και τις ίδιες τις δημοκρατίες. Δεν έχετε παρά να δείτε σήμερα την ανακοίνωση ενός οίκου ότι θα τεθεί υπό αμφισβήτηση ολόκληρη η αξιοπιστία της ευρωζώνης που γκρέμισε τις αγορές.
Συνεπώς, το θέμα και για τη Σύνοδο Κορυφής στις 8 και 9 του μηνός, κύριε Αντιπρόεδρε της Κυβέρνησης, είναι η ίδια η Ευρώπη να καταλάβει ότι αν δεν θέσει κανόνες στη λειτουργία των αγορών, οι χώρες, οι λαοί, οι κυβερνήσεις αλλά και η ίδια η δημοκρατία θα είναι αιχμάλωτες. Και βέβαια ως προς τα γεγονότα τα οποία πρόκειται να πραγματοποιηθούν το επόμενο διάστημα εκεί είναι ότι η Ευρώπη οφείλει να μην έχει ως μοναδικό στόχο τη δημοσιονομική εξυγίανση, γιατί οφείλει να μην ξεχνά ότι η ίδρυση της ευρωπαϊκής οικογένειας έγινε και για οικονομική σύγκλιση και για κοινωνική συνοχή.
Το ένα δεν πηγαίνει μόνο του, αλλά να συντρέχουν και τα τρία μαζί. Και όσοι επιμένουν προς αυτή την κατεύθυνση δεν θα βρουν μπροστά τους λύση, όποιες αποφάσεις και να πάρουν, αλλά συνεχώς θα αιφνιδιάζονται από τις αγορές.
Πώς θα βγούμε από την κρίση;
Υπάρχουν απαντήσεις. Η Νέα Δημοκρατία τις έχει δώσει και με το «Ζάππειο 1» και με το «Ζάππειο 2», και τις περιλαμβάνει στην ενδιάμεση έκθεσή του ο Διοικητής της Τραπέζης Ελλάδος ο Γιώργος Προβόπουλος, με τα εννέα βήματα του σχεδίου που έχει καταθέσει:
•1. Τη δημιουργία ενός επιχειρηματικού κλίματος που θα συμβάλει στην αναστροφή των απαισιόδοξων προσδοκιών για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και στην ενθάρρυνση των επιχειρήσεων, ελληνικών και ξένων, να επενδύσουν.
•2. Τη στροφή των πωλήσεων των ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό
•3. Την εξάλειψη των στρεβλώσεων που εμποδίζουν την ορθολογική κατανομή των πόρων στην οικονομία. Μεταξύ των στρεβλώσεων εντάσσει:
- § Τη μη ολοκλήρωση των αλλαγών στην αγορά εργασίας, η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλό ποσοστό απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα, σημαντικό ποσοστό αυτοαπασχολουμένων, υπερπληθώρα απασχολουμένων σε ορισμένα επαγγέλματα, συγκέντρωση της απασχόλησης σε μικρού μεγέθους παραγωγικές μονάδες, υψηλό αριθμό εβδομαδιαίων ωρών εργασίας και μεγάλο ποσοστό εισφοροδιαφυγής.
- § Την κωλυσιεργία στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων.
•4. Την προώθηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ώστε να δημιουργηθούν ευκαιρίες για επενδύσεις, αλλά το κυριότερο να εισρεύσουν πόροι από το εξωτερικό.
•5. Την ταχεία απορρόφηση και αποτελεσματική χρήση των πόρων του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ).
•6. Τη δημιουργία συνθηκών για αποτελεσματική λειτουργία του ανταγωνισμού στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών.
•7. Την ταχεία πρόοδο στον εξορθολογισμό του ρυθμιστικού περιβάλλοντος των αγορών προϊόντων.
•8. Τον εκσυγχρονισμό των «υπηρεσιών δικτύου».
•9. Την εφαρμογή προγραμμάτων ανάπτυξης παραθεριστικών κατοικιών.
Τα έχω πει και εγώ ο ίδιος εδώ αρκετές φορές αυτά τα οποία οφείλεται να πραγματοποιηθούν και θα τα επαναλάμβανα και τώρα αν είχα περισσότερο χρόνο, όπως τα είπα και κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων της Κυβέρνησης Παπαδήμου.
Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό και μάλιστα άμεσα;
Κατά την άποψή μου, η μεθοδολογία για την επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας θα οφείλει να γίνει αύριο με τα εξής βήματα:
Πρώτον: Η διασφάλιση της ρευστότητας στην αγορά που πνίγεται.
Δεύτερον: Η ενεργοποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α.) που έχει βαλτώσει την τελευταία διετία. Λύστε τώρα το θέμα της επανεκκίνησης στα έργα υποδομής που σταμάτησαν και μπορούν άμεσα να ενεργοποιήσουν περισσότερες από 50.000 θέσεις εργασίας. Το ίδιο και για τα ΣΔΙΤ.
Τρίτον : Να βρείτε άμεσα τρόπο να επιλυθεί η πληρωμή των οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα που σήμερα υπερβαίνουν τα 7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τέταρτον: Η στήριξη με συγκεκριμένα μέτρα και πολιτικές εξωστρεφών κλάδων και επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται με επιτυχία στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον ακόμη και σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές.
Πέμπτον : Να δοθεί από τώρα βάρος στη Ναυτιλία ποντοπόρα και εσωτερική γιατί είναι ισχυρός πυλώνας για τη Χώρα και την οικονομία. Είμαστε εκεί παγκόσμια δύναμη.
Έκτον : Την άμεση ενεργοποίηση του Νόμου για την έρευνα και την τεχνολογία, που βρίσκεται σε αναστολή εφαρμογής για Τρίτη χρονιά. Γιατί;
Έβδομον : Να αρχίσει από τώρα η προετοιμασία στήριξης του Τουρισμού.
Δεν κινούν οι αριθμοί την οικονομία
Θα μου επιτρέψετε όμως, να πω ότι είναι συνήθεια στη συζήτηση του Προϋπολογισμού η προσοχή να εστιάζεται στους αριθμούς. Δεν διανύουμε όμως, μια συνηθισμένη εποχή. Ούτε οι αριθμοί έχουν την αξία που είχαν άλλοτε.
Πρώτον, γιατί δεν πρόκειται να τηρηθούν οι αριθμοί και αυτού του Προϋπολογισμού, όπως δεν τηρήθηκαν οι προβλέψεις, οι προθέσεις και οι προτάσεις όλων των τελευταίων προϋπολογισμών.
Δεύτερον και σημαντικότερο, διότι η εμμονή στη λογική των αριθμών και μόνο σ’ αυτή, αποπροσανατολίζει από την ουσία. Και η ουσία είναι η στόχευση στις πολιτικές, τις κατευθύνσεις και τις πρωτοβουλίες που υλοποιούμενες θα οδηγήσουν στους επιθυμητούς αριθμούς. Δεν κινούν οι αριθμοί την οικονομία. Η οικονομία απλά αντικατοπτρίζεται στους αριθμούς.
Και όσο βέβαιο είναι το παρελθόν, τόσο αβέβαιο είναι το μέλλον.
Η ενδεχόμενη αποτυχία μας ως κοινωνία, ως κράτος, ως πολίτες, ως πολιτική να τιθασεύσουμε την κρίση είναι βέβαιον ότι θα οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση και αποσάθρωση την κοινωνία.
Η έκταση δε της καταστροφής -εύχομαι να μην συμβεί ποτέ- θα είναι τέτοια ώστε να απειληθεί η κρατική και η εθνική μας υπόσταση. Και αυτή η απειλή δεν έρχεται από το μέλλον. Εκτυλίσσεται στο παρόν.
Η αξία ενός προϋπολογισμού δεν βρίσκεται στους αριθμούς που τον συγκροτούν. Βρίσκεται στις πολιτικές που προσδιορίζει, στα προγράμματα που εδραιώνει.
Δεν ζητείται πλέον από την ηγεσία και από το πολιτικό σύστημα η διαχείριση της κρίσης. Ζητείται η έξοδος από αυτήν.
Έξοδος όμως, χωρίς θαρραλέα, πρωτοποριακά και μεγάλα αναπτυξιακά βήματα δεν γίνεται. Σας ανέφερα ήδη ορισμένα απ’ αυτά.
Μικρή σημασία έχει εάν αυτή η Κυβέρνηση και αυτός ο προϋπολογισμός έχουν τη στήριξη των 5/6 της Βουλής.
Σημασία έχει αυτή η Κυβέρνηση να ξεφύγει από το παρελθόν της και, θα έλεγα, να ξεφύγει και από τον εαυτό της και να βάλει ταχύτατα τις βάσεις εξόδου που θα υλοποιήσει η επόμενη λαοπρόβλητη κυβέρνηση.
Δυστυχώς σ’ αυτή τη φάση η Ευρώπη ανατοκίζει τα χρέη του παρελθόντος. Οι δειλές πολιτικές πρωτοβουλίες έρχονται σε αργό ρυθμό και με παλιά λογική. Ανήμποροι και να σκεφτούν, δεν μας βοηθούν ούτε με ιδέες. Το να βάλουμε τα του οίκου μας σε τάξη είναι πολύ σωστό, αλλά δεν είναι καθόλου αρκετό, γιατί το να υπάρχει τάξη σε μια γωνία, όταν κυριαρχεί μια παγκόσμια αταξία, δεν βοηθάει και πολύ.
Το να έχουμε όμως, συνεχή έγνοια για την κοινωνική συνοχή μας είναι όρος απαραίτητος για την εθνική επιβίωση.
Η κοινωνική συνοχή διαφυλάσσεται, όταν όλοι μετέχουμε σε ένα κοινό εθνικό σχέδιο οικονομικής άμυνας και όταν αισθανόμαστε το δίκαιο και τη λογική να πρυτανεύει σε κάθε απόφαση και πράξη: Πράγματα από καιρό ζητούμενα στην πατρίδα μας.
Εθνική Αφύπνιση τώρα
Χρειαζόμαστε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μια εθνική αφύπνιση και όλοι όσοι έχουμε ευθύνη αυτή την περίοδο, οφείλουμε να έχουμε και την απαιτούμενη δύναμη, αλλά και ταυτόχρονα τις ιδέες για να μπορέσουμε δυναμικά να δράσουμε. Αποστολή μας δεν είναι μόνο εκτελεστική αποφάσεων των ευρωπαϊκών ηγεσιών που βρίσκονται σε σύγχυση. Αποστολή μας είναι να συλλάβουμε τις ιδέες, να σχηματίσουμε τις προτάσεις, να εφαρμόσουμε τα προγράμματα που θα δημιουργήσουν ένα κύμα ανάπτυξης που θα σαρώσει το μίζερο παρόν και θα οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση.
Δυστυχώς, στη χώρα υπάρχει μια επικίνδυνη σιγή μέσα και έξω από αυτή την Αίθουσα.
Το θαύμα μπορεί να μην συμβεί άμεσα, αλλά έχουμε υποχρέωση να προσπαθήσουμε να το πραγματοποιήσουμε.
