Ειδήσεις

Δέκα μύθοι για τον καρκίνο του μαστού


Ο καρκίνος του μαστού δεν θεωρείται πια επάρατος νόσος όπως μέχρι πριν από κάποια χρόνια, καθώς η επιστήμη έχει να επιδείξει σημαντική πρόοδο στη θεραπεία του, ωστόσο παραμένει μία νόσος που συνοδεύεται  από βαρύ φορτίο παρανοήσεων και προκαταλήψεων  ιδίως σχετικά με το πιο σημαντικό κομμάτι, αυτό που αφορά την πρόληψη των γυναικών.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας, κ. Ευάγγελος Φιλόπουλος, παραθέτει τους δέκα επικρατέστερους μύθους για τον καρκίνο του μαστού και τους…  διαλύει για το καλό της υγείας του γυναικείου πληθυσμού.

  1. «Δεν κάνω τακτικά προληπτική εξέταση, γιατί μεγάλωσα πια»

Αυτή είναι μία άποψη που εκφράζεται συχνά από γυναίκες λίγο πάνω από τα 60, ιδιαίτερα αν έχουν παιδιά ή εγγόνια. Αποτελεί, όμως, μία τελείως λανθασμένη αντίληψη σχετικά με τον κίνδυνο που διατρέχουν, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση της νόσου με όλα τα αρνητικά αποτελέσματα που κάτι τέτοιο μπορεί να συνεπάγεται.

Η ηλικία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης του καρκίνου του μαστού σε μία γυναίκα. Σε νεαρές ηλικίες ο καρκίνος του μαστού είναι σπάνιος. Συνήθως τα περιστατικά αρχίζουν να αυξάνουν μετά την ηλικία των 30 ετών, και μετά την εμμηνόπαυση.

 

  1. «Εξετάζομαι πολύ συχνότερα γιατί η γιαγιά μου είχε καρκίνο στο μαστό ή γιατί είχαμε κληρονομικότητα καρκίνου στην οικογένεια».

Υπάρχουν δύο παρεξηγήσεις σ’ αυτή την άποψη. Ας αρχίσουμε από την πρώτη άποψη πολλών γυναικών ότι αν κάνουν συχνότερα έλεγχο, πιο συχνά από το μία φορά το χρόνο, κάνουν κάτι σωστότερο για τον εαυτό τους, αφού έτσι θεωρούν ότι λαμβάνουν περισσότερα προληπτικά μέτρα για την εμφάνιση του καρκίνου.

Αυτό δεν ισχύει. Οι προληπτικές εξετάσεις πρέπει να διενεργούνται τα τακτά χρονικά διαστήματα που ορίζουν οι ειδικοί. Ο καρκίνος του μαστού πχ έχει έναν ρυθμό προόδου τέτοιο που ο ετήσιος ή ο ανά διετία έλεγχος είναι ο πιο κατάλληλος ώστε να τον ανακαλύψει έγκαιρα.

 

  1. «Μου είπαν πως είμαι σε ομάδα αυξημένου κινδύνου. Ζω με τον φόβο μην πάθω καρκίνο του μαστού. Έτσι μου έρχεται να αφαιρέσω και τα δύο στήθη να ησυχάσω».

Γυναίκες αυξημένου κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού θεωρούνται όσες έχουν συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου. Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρία, ο κίνδυνος είναι μεγάλος στις εξής περιπτώσεις: όταν υπάρχει διάγνωση άτυπης υπερπλασίας σε ιστολογική εξέταση, έχουν δύο συγγενείς πρώτου βαθμού με καρκίνο μαστού, όσες έχουν μεταλλάξεις σε γονίδια BRCA1 –BRCA2, πολύ  πυκνούς μαστούς, όταν υπάρχει ατομικό ιστορικό (η γυναίκα να έχει εμφανίσει παλαιότερα καρκίνο του μαστού)ή όταν έχει υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία  στο θώρακα.

4.«Έχω πανικοβληθεί, το στήθος μου πονάει έντονα. Φοβάμαι πως είναι κάτι κακό». 

Κατά κανόνα ο καρκίνος δεν προκαλεί πόνο, ιδιαίτερα όταν είναι μικρός. Πόνο συνήθως αναφέρουν οι ασθενείς όταν εμφανίζονται με προχωρημένη νόσο, κάτι που τους είναι γνωστό ή τέλος πάντων αντιληπτό. Επομένως, ο πανικός λόγω πόνου, χωρίς άλλο εύρημα, δεν είναι δικαιολογημένος και συχνά έχει μία αθώα αιτιολογία (π.χ. μυοσκελετικός πόνος, πόνος περιόδου, μία φλεγμονή).

 

5.«Είμαι 35 χρονών και έκανα (ή σκοπεύω να κάνω) μία μαστογραφία αναφοράς».

Σ’ αυτή την ηλικία ο καρκίνος του μαστού είναι πολύ σπάνιος. Επιπλέον,  σε νεαρή ηλικία το στήθος είναι πολύ πυκνό και δύσκολα μπορεί να γίνει αντιληπτή κάποια μικρή βλάβη, οπότε η προληπτική μαστογραφία είναι μη συνιστώμενη πρακτική σ΄ αυτή την ηλικία.

Όμως, μία τέτοια πρακτική μπορεί να είναι χρήσιμη, αν η μητέρα της γυναίκας εμφάνισε καρκίνο του μαστού σε νεαρή ηλικία, π.χ. στα 46. Τότε ο έλεγχος ξεκινά  δέκα χρόνια νωρίτερα από την ηλικία που εμφάνισε τη νόσο η μητέρα ( στη συγκεκριμένη περίπτωση στα 36).

Η «μαστογραφία αναφοράς» είναι η προηγούμενη που έχει κάνει η γυναίκα. Δεν αναφέρεται, ούτε συγκρίνεται η μαστογραφία της γυναίκας 50 ετών με την μαστογραφία της όταν ήταν 35 ( ή ακόμα και 40 ή 45). Επομένως η λεγόμενη μαστογραφία αναφοράς στα 35 ουδεμία χρησιμότητα έχει.

 

6.«Προσέχω πολύ. Κάνω μία φορά το χρόνο μαστογραφία και στο ενδιάμεσο υπερηχογράφημα».

Και αυτή η πρακτική έχει ένδειξη μόνο αν ο γιατρός παρακολουθεί κάποιο εύρημα και θέλει να δει πως θα εξελιχθεί αυτό με την πάροδο του χρόνου. Το να υποβάλλεται από μόνη της μία γυναίκα σε περιοδικό έλεγχο τακτικότερα  από την μία φορά το χρόνο είναι χάσιμο χρόνου και χρήματος.

Εξάλλου η απεικονιστική εξέταση που είναι κατάλληλη ως προληπτική εξέταση είναι η μαστογραφία και όχι το υπερηχογράφημα.

 

  1. «Κάθε πότε πρέπει να κάνω μαστογραφία, έχω μπερδευτεί με όσα ακούω και διαβάζω. Φοβάμαι εξάλλου την ακτινοβολία που παίρνω».

Πράγματι υπάρχει μία αβεβαιότητα σχετικά με το πότε πρέπει να ξεκινά μία γυναίκα να κάνει προληπτική μαστογραφία και για το πόσο συχνά πρέπει να γίνεται αυτή. Οι ως σήμερα οδηγίες συνιστούσαν για τις περισσότερες γυναίκες, που είναι χαμηλού κινδύνου, η μαστογραφία να ξεκινά στην ηλικία των 40 και να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.

Δύο πολύ σημαντικοί οργανισμοί, όμως, η Ομάδα Εργασίας για τις Προληπτικές Υπηρεσίες των Η.Π.Α. και η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία διαφοροποιήθηκαν και συνιστούν αφενός η μαστογραφία να αρχίζει αργότερα (η Αμερικανική Αντικαρκινική προσδιορίζει την ηλικία των 45 ετών) και να γίνεται κάθε δύο χρόνια.

 

8.«Φοβάμαι να κάνω μαστογραφία διότι πάντα οι εξετάσεις κάτι δείχνουν…».  

Το κύριο πρόβλημα της μαστογραφίας είναι η ασάφεια και τα ψευδώς θετικά ευρήματα, που είναι πολύ πιο έντονα σε νεαρές ηλικίες (ιδίως τη δεκαετία 40-50 ετών). Αυτά οδηγούν ένα μεγάλο αριθμό γυναικών σε πρόσθετες εξετάσεις έως και σε χειρουργικές επεμβάσεις, χωρίς τελικά να αποδειχθεί η ύπαρξη καρκίνου. Αυτή, όμως, η διαδικασία προκαλεί στις γυναίκες άσκοπη ψυχική και σωματική ταλαιπωρία.

 

9.«Θα κάνω για πρόληψη τεστ Παπανικολάου ( pap-test) αλλά στον μαστό. Είναι ό,τι πιο σύγχρονο και ακριβές ως μέσο πρόληψης». 

Το τεστ Παπανικολάου είναι η εξέταση των κυττάρων (κυτταρολογική εξέταση) του τραχήλου της μήτρας που λαμβάνονται με το ειδικό βουρτσάκι. Μελετώντας τα κύτταρα μπορεί να φανεί αν υπάρχει κάποια διαφοροποίηση τους από το φυσιολογικό (κάποια ατυπία) που σταδιακά θα τα οδηγήσει να μεταμορφωθούν σε καρκινικά. Το τεστ Παπ  δίνει τη δυνατότητα της παρέμβασης πριν γίνει ο καρκίνος. Είναι μία πραγματικά προληπτική εξέταση.

 

  1. «Δεν θέλω να κάνω παρακέντηση. Μου είπαν ότι δεν πρέπει να το πειράξω αν είναι κακό».

Υπάρχει μία αρκετά διαδεδομένη αρνητική αντίληψη για την παρακέντηση μίας βλάβης στο μαστό. Εκτός από τον φόβο του πόνου ( που είναι αδικαιολόγητος, γιατί η παρακέντηση στο μαστό δεν πονά), μεγαλύτερος φαίνεται να είναι ο φόβος ότι με αυτό τον τρόπο θα διασπαρθούν τα κύτταρα του όγκου στον οργανισμό.

 

Ο Ευάγγελος Φιλόπουλος είναι Χειρουργός, Διευθυντής Κλινικής Μαστού Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» και Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.

ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

 

Προηγούμενο άρθρο Αγιασμός στο Ιερατικό Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Καρδίτσας
Επόμενο άρθρο Ανακοίνωση προγράμματος εξετάσεων χειριστών μηχανημάτων έργου