Το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων κλείνει σήμερα και χαρακτηρίζεται στη διάρκειά του από κάλαντα (αγερμούς), μεταμφιέσεις και προληπτικές ενέργειες για την καλοχρονιά.
Ίσως παρατηρώντας τα όλα αυτά σε ένα γενικό πλαίσιο, να δούμε πως έχουν κρατήσει το χαρακτήρα τους εν μέρει, δηλαδή το φαγοπότι, τις οικογενειακές συγκεντρώσεις, τα κάλαντα των παιδιών. Η πίστη στην ύπαρξη δυνάμεων μη ανθρώπινων –καλικάντζαροι ή ‘καρκαντζούλια’ για μας τους ντόπιους!- που βρίσκονται αυτές τις ημέρες στη γη ,βρισκόταν ίσως περισσότερο στο παρελθόν και λιγότερο τώρα, στο υπόβαθρο των εθίμων των ημερών που εκδηλώνεται με κέφι, φαγοπότι και ζωντάνια.
Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα παραμονές Χριστουγέννων στο πνευματικό κέντρο του συλλόγου, παιδιά αλλά και ενήλικες, συγκεντρώθηκαν να ακούσουν χριστουγεννιάτικες ιστορίες και να ‘‘πάρουν’’ μια μικρή γεύση από την ετοιμασία τσιγαρίδων. Παραμονή των Φώτων, με αυθόρμητη συμμετοχή των παιδιών και την αρωγή του πολιτιστικού συλλόγου, Λουκατζάρια βγήκαν στους δρόμους του χωριού. Τραγούδησαν κάλαντα τοπικά, διαφοροποιημένα από σπίτι σε σπίτι που χρόνια είχαν να ακουστούν, τους προσφέρθηκαν φώτες, κεράσματα και χρήματα. Πράξη παμπάλαια, τρόπος να εξευμενίσουν τις ‘‘δυνάμεις’’ που υπάρχουν αυτές τις μέρες στη γη. Με τη μορφή τους, τους ήχους των κουδουνιών τις λεκτικές και μη λεκτικές συμπεριφορές, αποτρέπουν καθετί κακό.
Τις περισσότερες φορές μάλιστα οι ίδιοι οι δρώντες, παλαιότεροι και νέοι δεν αποδίδουν σε αυτές τις εθιμικές μορφές κανένα νόημα, λένε απλά «έτσι τα βρήκαμε» ή «για το καλό». Σε παρόμοιο κλίμα λοιπόν, έγινε προσπάθεια και οι νεότερες γενιές να ‘‘βρουν’’ κάτι, να θυμούνται για να το επαναλαμβάνουν. Ας ελπίσουμε «Και του χρόνου»…
Γιώτη Ευθυμία
Γραμματέας του Πολιτιστικού Συλλόγου Μαυρομματίου Ο ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ
