Η έλλειψη και η ανεπάρκεια αίματος είναι μια κατάσταση που θέτει σε άμεσο κίνδυνο την ζωή όσων χρειάζονται το αίμα ως θεραπευτικό μέσο. Γι’ αυτό, η εθελοντική αιμοδοσία είναι μια χειρονομία καλής θέλησης, φροντίδας και αγάπης προς τον συνάνθρωπό μας. Δεν υπάρχει πολυτιμότερο δώρο απ’ την εθελοντική αιμοδοσία, αφού στην πραγματικότητα είναι ένα δώρο ζωής γι’ αυτόν που το δέχεται. Ασφαλές αίμα είναι αυτό που δεν βλάπτει κατ’ αρχήν τον ίδιο τον δότη, είναι δηλαδή ασφαλές από μολυσματικές ασθένειες, οπότε δεν μπορεί να βλάψει ούτε τον λήπτη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς όφελος της υγείας των ασθενών. Το να είναι κανείς εθελοντής αιμοδότης ασφαλούς αίματος είναι το σημαντικότερο πράγμα, γιατί αυτή η μονάδα αίματος θα σώσει την ζωή περισσοτέρων από ενός ασθενών. Σαν μέλη της κοινωνίας είναι ευθύνη μας να είμαστε εθελοντές αιμοδότες ασφαλούς αίματος. Δυστυχώς στην χώρα μας, η έλλειψη και η ανεπάρκεια αίματος είναι μια ακόμα υπαρκτή κατάσταση που έχει σαν άμεσο αποτέλεσμα να θέτει σε κίνδυνο την ζωή όσων χρειάζονται το αίμα ως θεραπευτικό μέσο. Αυτό οφείλεται κυρίως στην μη ευαισθητοποίηση των ανθρώπων εκείνων που μπορούν με την τελείως ανώδυνη γι’ αυτούς εθελοντική αιμοδοσία να προσφέρουν το πολυτιμότερο για όσους το χρειάζονται θεραπευτικό μέσο, το αίμα. Αρκετές φορές, αυτή η μη ευαισθητοποίηση οφείλεται στην αδιαφορία πολλών για το τι αποτελεί πραγματική προσφορά προς τον συνάνθρωπο, πολλές φορές όμως οφείλεται στην άγνοια για το μέγεθος της ανάγκης που υπάρχει να προσφέρουν στον συνάνθρωπό τους το πιο ανεκτίμητο αγαθό που μπορεί να σώσει την ζωή του. Γι’ αυτό, πηγαίνετε στο κοντινότερο, επίσημα αναγνωρισμένο απ’ το κράτος, κέντρο αιμοδοσίας, το οποίο υποστηρίζει την εθελοντική, μη αμειβόμενη αιμοδοσία και συνεισφέρετε σημαντικά μ’ αυτό τον τρόπο στο να σώσετε την ζωή ενός ασθενούς, προσφέροντας αίμα. Η προσφορά σας είναι πραγματικά ανεκτίμητη. Μια μονάδα αίματος μπορεί να βοηθήσει στο να σώσει την ζωή περισσοτέρων του ενός ασθενών. Κι αυτό γιατί μια μονάδα αίματος μπορεί να χωριστεί σε επιμέρους συστατικά όπως είναι για παράδειγμα τα ερυθρά κύτταρα και το πλάσμα, τα οποία μπορούν να ικανοποιήσουν τις διαφορετικές ανάγκες πολλών ασθενών. Δεν υπάρχει διαθέσιμο υποκατάστατο του αίματος. Το ανθρώπινο αίμα δεν μπορεί να παρασκευασθεί και μόνο ο άνθρωπος μπορεί να προσφέρει αίμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ανθρώπους. Παρόλο που η ανάγκη σε αίμα είναι υπαρκτή όλο τον χρόνο, υπάρχει συνήθως μια εποχιακή έλλειψη αίματος κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, των Χριστουγέννων και του Πάσχα καθώς τα σχολεία κλείνουν και οι άνθρωποι φεύγουν διακοπές, οπότε υπάρχουν λιγότεροι διαθέσιμοι εθελοντές αιμοδότες. Γι’ αυτό υπάρχει μια αυξημένη ανάγκη για εθελοντική αιμοδοσία κατά την διάρκεια αυτών των χρονικών περιόδων ώστε να υπάρξει επάρκεια αίματος για όλους τους ασθενείς που χρειάζονται το αίμα ως θεραπευτικό μέσο. Το αίμα δεν μπορεί να διατηρηθεί για απεριόριστο χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα, τα ερυθρά κύτταρα μπορούν να διατηρηθούν για περίπου 5 εβδομάδες σε μια θερμοκρασία 4 – 6 βαθμών Κελσίου. Συνεπώς, η ανάγκη για τακτική εθελοντική αιμοδοσία γίνεται επιτακτική δεδομένου του περιορισμένου χρόνου ζωής του αίματος και των συστατικών του. Οι άνθρωποι που έχουν αναιμία δεν μπορούν να δώσουν αίμα. Παρόλα αυτά, σε ορισμένες περιπτώσεις όπου η κατάσταση της υγείας τους είναι αντιστρέψιμη, μπορούν να ακολουθήσουν θεραπευτική αγωγή και να δώσουν αίμα απ’ την στιγμή που η αιμοσφαιρίνη τους επιστρέψει στα φυσιολογικά επίπεδα. Η εθελοντική αιμοδοσία μπορεί να επαναλαμβάνεται με ασφάλεια σ’ ένα διάστημα τριών μηνών, αν ο δότης δεν διατρέχει τον κίνδυνο αναιμίας, ιδιαίτερα έλλειψη σιδήρου. Επαναλαμβανόμενη εθελοντική αιμοδοσία μετά από διάστημα τριών μηνών δεν προκαλεί κανενός είδους αδυναμία. Καθώς οι γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση είναι περισσότερο επιρρεπείς στην έλλειψη σιδήρου, το δικό τους διάστημα εθελοντικής αιμοδοσίας είναι συνήθως μεγαλύτερο. Η εθελοντική αιμοδοσία είναι απόλυτα ασφαλής και ο δότης δεν διατρέχει κανέναν απολύτως κίνδυνο να κολλήσει οποιαδήποτε μολυσματική ασθένεια. Το αίμα συλλέγεται χρησιμοποιώντας αποστειρωμένο εξοπλισμό. Ένας νέος ασκός με ενσωματωμένη αποστειρωμένη βελόνα μιας χρήσης χρησιμοποιείται για κάθε δότη και η βελόνα καταστρέφεται αμέσως μετά την αιμοδοσία. Ένας δότης μπορεί να έχει ηλικία από 18 ως 60 χρονών χωρίς να διατρέχει κανέναν απολύτως κίνδυνο για την υγεία του. Αυτό το χρονικό διάστημα μπορεί να είναι λίγο μεγαλύτερο ή μικρότερο ανάλογα με τα πρότυπα κάθε χώρας. Η καταλληλότητα της υγείας σας για να γίνετε εθελοντής αιμοδότης ελέγχεται πριν δώσετε αίμα. Αν είναι πιθανό να διατρέξει κάποιον κίνδυνο η υγεία σας λόγω της αιμοδοσίας ή να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία του λήπτη λόγω της ακαταλληλότητας του αίματός σας, δεν θα γίνει αιμοληψία. Πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι πολλοί οι έλεγχοι που πρέπει να γίνουν πριν το αίμα κριθεί κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί ως θεραπευτικό μέσο. Μπορεί να χρειαστούν περίπου 3 μέρες για να γίνουν όλοι αυτοί οι έλεγχοι. Αν θέλετε να προσφέρετε αίμα μόνο για κάποιο μέλος της οικογένειάς σας ή φίλο σας που το χρειάζεται, μπορεί να μην επαρκεί ο χρόνος σε επείγουσες καταστάσεις, για να συλλεγεί και να ελεγχθεί το αίμα σας για κάποιον συγκεκριμένο ασθενή. Γι’ αυτό το λόγο είναι επιτακτική η ανάγκη για επάρκεια αίματος ώστε να εξυπηρετηθούν τα επείγοντα περιστατικά. Αυτό είναι δυνατό μόνο αν υγιείς εθελοντές αιμοδότες προσφέρουν αίμα τακτικά. Η αιμοδοσία δεν διαρκεί πολύ. Η συλλογή του αίματος διαρκεί περίπου 8 – 10 λεπτά. Παρόλα αυτά, οι δότες ενθαρρύνονται να διαθέσουν περίπου μια ώρα για την όλη διαδικασία. Μετά την αιμοδοσία πρέπει να ξεκουραστείτε για 10 τουλάχιστον λεπτά και να πιείτε έναν χυμό για να ανανεώσετε τα υγρά. Τα άτομα που πέρασαν ή υποφέρουν από μεταδιδόμενες μολυσματικές ασθένειες δεν πρέπει να δίνουν αίμα. Επίσης δεν πρέπει να δίνουν αίμα τα άτομα που ο τρόπος ζωής τους τα κατατάσσει στις ομάδες υψηλού κινδύνου για μεταδιδόμενα μολυσματικά νοσήματα. Σαν εθελοντής αιμοδότης είναι ηθική σας υποχρέωση να διασφαλίζετε ότι το αίμα που προσφέρετε είναι απόλυτα ασφαλές και δεν είναι επικίνδυνο να μεταδώσει κάποιο νόσημα που μπορεί να μεταφέρετε. Κι αυτό γιατί ο σκοπός της εθελοντικής σας αιμοδοσίας είναι να βοηθήσετε έναν ασθενή που βρίσκεται σε πραγματική ανάγκη κι όχι να τον βλάψετε. Απ’ την μεριά της η πολιτεία πρέπει να εκπαιδεύσει, να δραστηριοποιήσει, να κερδίσει και να εξασφαλίσει εθελοντές αιμοδότες από πληθυσμούς χαμηλού κινδύνου. Ο ακρογωνιαίος λίθος για ασφάλεια και επάρκεια αίματος και των παραγώγων του είναι η εξασφάλιση και συνεχής έλξη εθελοντών, μη αμειβόμενων αιμοδοτών από πληθυσμούς χαμηλού κινδύνου. Γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας να καταργηθεί σταδιακά η χρήση οικογενειακών και αμειβόμενων αιμοδοτών και να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στην εκπαίδευση, δραστηριοποίηση και συνεχή έλξη εθελοντών, μη αμειβόμενων αιμοδοτών από πληθυσμούς χαμηλού κινδύνου οι οποίοι προσφέρουν αίμα τακτικά. Δραστηριοποιείστε τον εαυτό σας σαν εθελοντή αιμοδότη. Μπορείτε να προσφέρετε αίμα σ’ οποιοδήποτε κέντρο αιμοδοσίας ή σ’ οποιαδήποτε μονάδα κινητής αιμοληψίας κατά την διάρκεια των αιμοληψιών που οργανώνονται απ’ την υπηρεσία αιμοδοσίας.
Σύσκεψη στη Νομαρχία Καρδίτσας
Σύσκεψη όλων των εθελοντικών οργανώσεων του Νομού (Τράπεζες Αίματος) πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί στη Νομαρχία Καρδίτσας, με την παρουσία του Νομάρχη Καρδίτσας κ. Αλεξάκου και του Διευθυντή του Τμήματος Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου Καρδίτσας κ. Αθανασίου. Σε δηλώσεις τους για την εθελοντική αιμοδοσία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Εθελοντή Αιμοδότη που είναι στις 14 Ιουνίου, ανέφεραν:
Ο κ. Νομάρχης
«Ο εθελοντισμός, η ανιδιοτελείς δηλαδή προσφορά γνώσης ή εργασίας, χωρίς να περιμένουμε αντάλλαγμα είναι μια πολύ σημαντική πράξη που μας καταξιώνει σαν ανθρώπους. Από τις εθελοντικές πράξεις ίσως η πιο σημαντική είναι η εθελοντική αιμοδοσία. Είναι μια εύκολη κίνηση, μέσα σε 10 λεπτά μπορούμε πραγματικά να δείξουμε την αγάπη μας στον συνάνθρωπο. Το αίμα, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε όλοι, ανανεώνεται πολύ σύντομα, αναπληρώνεται, και έτσι δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα, ενδεχομένως το μόνο πρόβλημα που υπάρχει είναι η ενημέρωση του κοινού ώστε όλοι μας να προβαίνουμε σ’ αυτή την πράξη και με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της αιμοδοσίας που είναι στις 14 Ιουνίου, έχουμε μαζευτεί σήμερα όλες οι Τράπεζες Αίματος του Νομού, όλοι οι εθελοντικοί σύλλογοι, προκειμένου να γνωριστούμε μεταξύ μας, να προβάλλουμε αυτή τη σημαντική ανθρώπινη πράξη, να στείλουμε το μήνυμα ότι δίνοντας 10 λεπτά από το χρόνο μας σώζουμε μια ζωή και πιστεύουμε ότι μέρα με τη μέρα βελτιώνεται αυτή η κατάσταση. Η εθελοντική αιμοδοσία καλύπτει ένα σημαντικό τμήμα της συνολικής αιμοδοσίας στο νομό μας και στόχος μας είναι να αυξηθεί περαιτέρω. Καλούμε λοιπόν όλους τους συμπολίτες μας, όχι μόνο την ημέρα της παγκόσμιας αιμοδοσίας να δώσουν αίμα, αλλά κάθε στιγμή».
Ο κ. Αθανασίου
«Χαιρετίζοντας τη σημερινή σύσκεψη γνωριμίας όλων των Τραπεζών Αίματος της Καρδίτσας θα ήθελα να ευχαριστήσω αρχικά τους ανώνυμους και επώνυμους εθελοντές αιμοδότες του νομού, τους ανθρώπους των τραπεζών αίματος και αυτούς που θα γίνουν μελλοντικά, τη Σχολή Αστυνομίας και τη Στρατονομία, για τη μεγάλη τους προσφορά στον εθελοντισμό για την κάλυψη των αναγκών στο Νομό. Ενδεικτικά αναφέρω ένα στοιχείο που είναι καθοριστικό όσον αφορά στην εθελοντική αιμοδοσία: Τη δεκαετία του ’90 οι εθελοντές αιμοδότες στο Νομό της Καρδίτσας ήταν κάτω από το 20% του συνόλου του αίματος που συλλέγαμε στο σταθμό αιμοδοσίας. Φέτος τα ποσοστά φτάνουν στο 40% και αυτό οφείλεται στην ευαισθητοποίηση και στη δημιουργία όλων των τραπεζών αίματος καθώς και στους δύο μαζικούς φορείς που ήρθαν στην πόλη μας και προσφέρουν τόσο πολύ. Εν όψει και της παγκόσμιας ημέρας του εθελοντή αιμοδότη θέλουμε να διαδώσουμε το θεσμό της εθελοντικής αιμοδοσίας, της μη αμειβόμενης και θα ήταν σκοπός και χαρά μας να φτάσουμε την αιμοδοσία να είναι βασισμένη στην εθελοντική και μόνο και να μην προέρχεται από το συγγενικό περιβάλλον στη δύσκολη στιγμή για την εξεύρεση αίματος. Να ανακοινώσουμε επίσης ότι το φθινόπωρο θα γίνει μία ημερίδα όπου θα βραβευθούν και οι εθελοντικές οργανώσεις αλλά και ατομικά οι άνθρωποι που προσέφεραν πάρα πολλά σ’αυτό το νομό».
ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
Ο υποψήφιος αιμοδότης, κατά τη λήψη του ιστορικού πρέπει να αναφέρει τυχόν συμπτώματα, ώστε να βοηθήσει το ιατρικό προσωπικό να κρίνει με ασφάλεια. Λόγω του κινδύνου μετάδοσης του AIDS αποκλείονται άτομα που ανήκουν στις λεγόμενες ομάδες υψηλού κινδύνου π.χ. ομοφυλόφιλοι, ναρκομανείς κλπ.
– Αίμα μπορούν να δώσουν… όλοι οι υγιείς άντρες και γυναίκες, ηλικίας 18 – 62 ετών, κάθε 3 – 4 μήνες.
– Αίμα δεν μπορούν να δώσουν… όσοι πάσχουν από διάφορα νοσήματα ή παθολογικές καταστάσεις που απαγορεύουν οριστικά ή πρόσκαιρα την αιμοδοσία.
Ο αποκλεισμός αυτός γίνεται:
– για να μην επιβαρυνθεί η υγεία του αιμοδότη.
– για να διασφαλιστεί η ποιότητα του αίματος που θα μεταγγισθεί στο λήπτη.
Τέτοιες καταστάσεις είναι:
– ασθενείς και φορείς του AIDS, οι οποίοι αποκλείονται οριστικά από την αιμοδοσία.
– Ηπατίτιδα B και C.
– Ελονοσία.
– Χρόνια νοσήματα, όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτης, υπέρταση, χρόνια νεφροπάθεια, ηπατοπάθεια, αναιμία.
– Χρήση ναρκωτικών, αλκοολισμός.
– Σοβαρές αλλεργικές καταστάσεις.
– Εγκυμοσύνη.
– Φορείς ετερόζυγης Μεσογειακής αναιμίας, αν το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης είναι κάτω από 12 gr/dl.
– Λήψη ορισμένων φαρμάκων.
