Μια ξεχωριστή ημέρα, για την τοπική ιστορία των Αγράφων, αποτελεί η 13η Σεπτεμβρίου 2009. Τα αποκαλυπτήρια του περικαλλούς μνημείου για τους υπερχιλίους Ιταλούς στρατιώτες, της Μεραρχίας “Pinerolo” που έχασαν την ζωή τους τον χειμώνα 1943-44, στην περιοχή της Νεράιδας της Νεβρόπολης, ανέδειξαν μια σημαντική ιστορική πτυχή της περιοχής.
Έξι χιλιάδες άνδρες της Ιταλικής Μεραρχίας, υπό τον στρατηγό Infante,μετά από διαβουλεύσεις με την ηγεσία των ΕΑΜ-ΕΛΑΣ Καπετάνιο Άρη Βελουχιώτη και Στρατηγό Στέφανο Σαράφη, προσχωρεί στης δυνάμεις της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης με όλο τον στρατιωτικό οπλισμό τους, ο οποίος παραδόθηκε στους μαχόμενους Έλληνες και ενδυνάμωσαν σημαντικά την μαχητική τους ικανότητα.
Η Ένωση Αγραφιώτικων Χωριών αρχικά και στη συνέχεια η συνεργασία των Δήμων Νεβρόπολης Αγράφων και Ιτάμου, είχε ως αποτέλεσμα την ανέγερση μνημείου στην είσοδο του οικισμού της Νεράιδας, για τους νεκρούς Ιταλούς.
Στην εκδήλωση των αποκαλυπτηρίων χοροστάτησε ο σεβ. Μητροπολίτης κ.κ. Κύριλλος, ο οποίος συγχάρηκε τους δύο Δημάρχους κ. Φώτη Παπαντώνη και κ. Βασίλη Τσαντήλα.
Ακολούθησαν χαιρετισμοί των Δημάρχων Νεβρόπολης Αγράφων και Ιτάμου.
Ο κ. Παπαντώνης, αναφέρθηκε στην σημασία του μνημείου ως συνεκτικού στοιχείου της ελληνοιταλικής φιλίας και
συνεργασίας.
Ο κ. Βασίλης Τσαντήλας, αναφέρθηκε στο ιστορικό γεγονός και εξήρε το ανθρωπιστικό μεγαλείο των φτωχών κατοίκων των Αγραφιώτικων χωριών, που έδωσαν στέγη και πρόσφεραν τροφή στους Ιταλούς που για τρία χρόνια ήταν κατακτητές μας και είχαν προκαλέσει αρκετές ζημιές στην περιοχή.
Ακολούθησε ο Υφυπουργός Εθνικής Παιδίας κ. Σπύρος Ταλιαδούρος, αναφερόμενος στη σημασία της Ειρηνικής συνύπαρξης των λαών και απέδωσε εύσημα στην πρωτοβουλία των δύο Δημάρχων.
Στη συνέχεια ο Στρατιωτικός Ακόλουθος της Ιταλικής Πρεσβείας, Σμήναρχος κ. Ρομπέρτο Κατάνεο χαιρέτισε την εκδήλωση με τα παρακάτω κείμενα που επεξηγούσε η δ/νης Άντα Μαντζιάρα:
«Εκ μέρους του Υπουργείου Άμυνας της Ιταλίας, της Ιταλικής Πρεσβείας στην Αθήνα, του Διοικητού της Μεραρχίας Πινερόλο και των οικογενειών των πεσόντων στρατιωτών, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Δήμο Ιτάμου και τον Δήμο Νεβρόπολης Αγράφων για την δημιουργία αυτού του μνημείου καθώς επίσης και όλους τους αρμόδιους φορείς και υπεύθυνους οι οποίοι συνέδραμαν στην οργάνωση και διεξαγωγή αυτής της τελετής.
Τα λείψανα των ιταλών στρατιωτών έχουν επαναπατριστεί εδώ και αρκετά χρόνια. Είμαστε όμως ευγνώμονες για την προσοχή που εξακολουθεί να επιδεικνύεται προς τους ιταλούς πεσόντες».
Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης ο Στρατιωτικός ακόλουθος της Ρωσσικής Πρεσβείας κ.Andrei Sestakov τονίζοντας και από της πλευρά του την ανάγκη ειρήνης και συνεργασίας των κρατών.
Ο Πεζουλιώτης κ. Βρόντος Περικλής, διηγήθηκε βιώματα από την παρουσία των Ιταλών στην περιοχή κατά το 1943-44.
Η εκδήλωση τελείωσε με κατάθεση στεφάνων και την ανάκρουση του εθνικού ύμνου από την φιλαρμονική του Δήμου Καρδίτσας.
