Μια χαμένη ελληνική αρχαία πόλη ανακάλυψαν τυχαία αρχαιολόγοι των πανεπιστημίων του Γκέτεμποργκ και του Μπούρνμαουθ που βρίσκονταν στην Ελλάδα για ένα άλλο σχέδιο: Πρόκειται για μια αρχαία πόλη κοντά στο χωριό Βλοχός, στην Καρδίτσα.
Ήδη ήταν γνωστά κάποια αρχαία ερείπια, που βρισκόταν στην επιφάνεια της γης, όμως κανείς δεν είχε ποτέ προβεί σε επίσημη καταγραφή τους – πόσο μάλλον σε ανασκαφές στο σημείο. Κι όμως, οι αεροφωτογραφίες δείχνουν καθαρά τον ιστό της αρχαίας πόλης, που οι επιστήμονες σήμερα πιστεύουν πως άκμασε τον 4ο ή 3ο αιώνα π. Χ.
Διακρίνονται ολοκάθαρα τα τείχη της πόλης, πύργοι και πύλες, ενώ και οι φωτογραφίες που δημοσιεύει ο βρετανικός Independent είναι χαρακτηριστικές.
Ο επικεφαλής της ομάδας Ρόμπιν Ρόνλαντ δήλωσε: «Μαζί με έναν συνάδελφό μου, περάσαμε από την τοποθεσία αυτή, ενώ ασχολούμασταν με ένα άλλο πρότζεκτ, όταν συνειδητοποιήσαμε πως εκεί υπήρχαν πολύ μεγάλες δυνατότητες. Το γιατί κανείς μέχρι τώρα δεν είχε ασχοληθεί με τον λόφο αυτό όπου εντοπίσαμε τα αρχαία, παραμένει μυστήριο».
Η ομάδα μάλιστα πιστεύει ότι θα αποφύγει να προβεί σε ανασκαφές με τις παραδοσιακές μεθόδους, αλλά ελπίζει ότι με την χρήση ειδικού ραντάρ, ένα «ραντάρ διείσδυσης εδάφους», όπως λέγεται, θα μπορέσει να ανιχνεύσει πού βρίσκονται τα αρχαία κατάλοιπα και επομένως να μην διαταράξει το τοπίο.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, έγινε επί δύο εβδομάδες δουλειά στο πεδίο και οι αρχαιολόγοι μπόρεσαν να συγκεντρώσουν κεραμική και νομίσματα που χρονολογήθηκαν από τον 5ο αιώνα π.Χ.
Ο κ. Ρόνλαντ τοποθετεί την ακμή της πόλης περί τον 4ο-3ο αιώνα π.Χ. και θεωρεί πως εγκαταλήφθηκε πιθανότατα μετά την ρωμαϊκή εκστρατεία στην Ελλάδα.
«Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά για τις αρχαίες πόλεις της ευρύτερης περιοχής και πολλοί ερευνητές έχουν υποθέσει κατά το παρελθόν πως η δυτική Θεσσαλία ήταν “στάσιμη” κατά την αρχαιότητα. Η εργασία μας επιβεβαιώνει πως στο έδαφος της Ελλάδας υπάρχουν πολλά ακόμα να ανακαλυφθούν», λέει.
Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Βλοχού (VLAP)
Με μια ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του αρχαιολογικού ερευνητικού προγράμματος στον Βλοχό Θεσσαλίας (Vlochos Archaeological Project ή VLAP), και μεταδόθηκε νωρίτερα από το ΑΠΕ – ΜΠΕ, οι ερευνητές απαντούν στα δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου που κάνουν λόγο για την εύρεση μιας άγνωστης αρχαίας πόλης στην περιοχή.
«Τα αρχαιολογικά κατάλοιπα στον Βλοχό είναι γνωστά εδώ και 200 χρόνια», αναφέρουν στην ανακοίνωση, συμπληρώνοντας ότι είναι πολύ χαρούμενοι για την προσοχή από τα διεθνή μέσα, ωστόσο φαίνεται ότι υπάρχουν παραπλανητικές πληροφορίες σε κάποιες από τις αναφορές.
«Είναι μόνο η κατάσταση της πόλης που μπορεί να επιβεβαιωθεί από το νέο πρόγραμμα. Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές θεωρίες σχετικά με το τι αντιπροσωπεύουν τα αρχαία κατάλοιπα, όλες βασισμένες σε μη συστηματικές παρατηρήσεις. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του VLAP δείχνουν ότι τα κατάλοιπα στον Βλοχό ανήκουν όντως σε ένα αρκετά μεγάλο αστικό οικισμό. Θα θέλαμε επίσης να τονίσουμε ότι τα αρχαιολογικά κατάλοιπα στην περιοχή είναι γνωστά στην τοπική αρχαιολογική υπηρεσία και ότι η συνεργασία μας εστιάζεται στην ανακάλυψη άγνωστων πτυχών του χώρου», διευκρινίζεται στην ανακοίνωση.
Το ερευνητικό πρόγραμμα VLAP είναι μια ελληνική, σουηδική και βρετανική συνεργασία. «Αντίθετα από ό,τι αναφέρεται από ορισμένους, το VLAP είναι μια συνεργασία μεταξύ της Εφορείας Αρχαιοτήτων της Καρδίτσας και του Σουηδικού Ινστιτούτου της Αθήνας. Οι αρχαιολόγοι από την Εφορεία Αρχαιοτήτων, τα Πανεπιστήμια του Γκέτεμποργκ και του Μπούρνμαουθ δουλεύουν στον χώρο δίπλα-δίπλα με ίσες ευθύνες. Λυπούμαστε αν κάποιες από τις επικεφαλίδες των ΜΜΕ είναι λίγο υπερβολικές και ελπίζουμε το μικρό μας μπλογκ να διαλευκάνει καλύτερα το θέμα», καταλήγει η ανακοίνωση.
Ο Βλοχός, όπου έχει εντοπιστεί η αστική περιοχή των κλασικών-ελληνιστικών χρόνων, ανήκει στον Δήμο Παλαμά. Η έρευνα, που ξεκίνησε το 2016, θα συνεχιστεί και το 2017, με την άδεια του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η ιστοσελίδα του ερευνητικού προγράμματος VLAP είναι http://vlap.se/blog
