Μια σημαντική ημερίδα με ιδιαίτερο θέμα, πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΤΕΔΚ. Αφορούσε στο ρόλο και στη συμβολή του Ιατροκοινωνικού Κέντρου Καρδίτσας στην ένταξη των τσιγγάνων στην τοπική κοινωνία. Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε από τον Δήμο Καρδίτσας και την ΑΝ.ΚΑ Α.Ε. Χαιρετισμό στην ημερίδα απηύθυνε ο Πρόεδρος της ΑΝ.ΚΑ Α.Ε. κ. Κώστας Παπαλός, ο Δήμαρχος Καρδίτσας κ. Βερίλλης και ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Ταλιαδούρος.
Ο κ. Παπαλός
«Όσοι από εμάς έχουν ασχοληθεί άμεσα ή έμμεσα με την υποστήριξη ευπαθών κοινωνικά ομάδων έχουν διαπιστώσει ότι η κοινωνική κατηγορία που χρειάζεται μεγαλύτερη υποστήριξη λόγω των πολλαπλών της προβλημάτων είναι η πληθυσμιακή ομάδα των τσιγγάνων. Πρόκειται για μια κοινωνική κατηγορία που αντιμετωπίζει προβλήματα και χρειάζεται αρωγή σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Η ΑΝ.ΚΑ Α.Ε. σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους τοπικούς φορείς (ΤΕΔΚ, Πρόνοια, Κ.Υ., Νοσοκομεία κα) έχει παράσχει από το 1991 σημαντική υποστήριξη στην τσιγγάνικη ομάδα, δημιουργώντας και στελέχη (ενδιάμεσους) από την συγκεκριμένη ομάδα – στόχο που αποτέλεσαν «παράδειγμα» σε όλα τα επόμενα εγχειρήματα. Η υποστήριξη κινήθηκε σε 3 βασικούς άξονες: εκπαίδευση, στέγαση, υγεία. Αδιαμφισβήτητα ο κοινωνικός και εργασιακός αποκλεισμός που υφίσταται η κοινωνική αυτή κατηγορία οφείλεται κυρίως στα υψηλά επίπεδα αναλφαβητισμού. Είναι γνωστό ότι ο τρόπος με τον οποίο αναγκάζονται να επιβιώνουν οι τσιγγάνοι, είναι άκρως ανταγωνιστικός προς το σχολείο, γι’αυτό και η συντριπτική πλειοψηφία των τσιγγάνων είναι εντελώς αναλφάβητοι. Η αναγκαιότητα της εκπαίδευσης στην καταπολέμηση του κοινωνικο – οικονομικού αποκλεισμού των τσιγγάνων πρέπει να γίνει ένα μήνυμα που να έχει διάρκεια και μεθοδικότητα, ωσότου να εσωτερικευθεί και να εμπεδωθεί. Βασικός τομέας υποστήριξης των τσιγγάνων είναι όμως και η στεγαστική αποκατάσταση. Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες ενίσχυσης και αυτή τη στιγμή μπορούμε να μιλάμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των τσιγγάνων του Δήμου Καρδίτσας έχει επιχορηγηθεί από το πρόγραμμα στεγαστικής αποκατάσταση του Υπουργείου Εσωτερικών και έχει αναβαθμίσει σημαντικά το βιοτικό της επίπεδο. Η υποστήριξη όμως στον τομέα της υγείας θεωρούμε ότι είναι για αυτή την κοινωνική ομάδα η μεγαλύτερη αρωγή. Η λειτουργία του Ιατροκοινωνικού Κέντρου Καρδίτσας που εγκαινιάζεται επίσημα σήμερα, θα συμβάλλει σημαντικά στην προώθηση της πρωτοβάθμιας υγείας των τσιγγάνων με απώτερο στόχο την κοινωνική τους ένταξη και ενσωμάτωση. Ευελπιστούμε ότι όλοι μαζί θα συμβάλλουμε με θετικό τρόπο στην ένταξη των τσιγγάνων πολιτών και θα δημιουργήσουμε τέτοιες δομές, στελέχη και μεθόδους που θα ανταποκριθούν σε αυτό τον σκοπό. Η συνέχιση του Ιατροκοινωνικού Κέντρου Καρδίτσας για εμάς είναι αυτονόητη. Τέλος οφείλω να συγχαρώ τη δημοτική αρχή για τη ζέση που επέδειξε για την κατασκευή του Ιατροκοινωνικού Κέντρου και για την εμπιστοσύνη που έδειξε αναθέτοντας το όλο εγχείρημα στην ΑΝ.ΚΑ».
Ο κ. Βερίλλης
«Η κοινωνική ένταξη των τσιγγάνων είναι άρρηκτα συνδεμένη με την καθολική αντιμετώπιση των ατομικών και κοινωνικών προβλημάτων που μαστίζουν την ομάδα αυτή του πληθυσμού. Στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι πέντε περίπου χρόνια δημόσιοι φορείς, αλλά και μη κυβερνητικές οργανώσεις προσέγγισαν τους Τσιγγάνους με προγράμματα και δράσεις στοχεύοντας στην κοινωνική τους ένταξη. Από το 1996, που διατυπώθηκε το Εθνικό Πλαίσιο Πολιτικής και Μέτρων για τους Έλληνες Τσιγγάνους, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την αναγνώριση και τη μελέτη των προβλημάτων των τσιγγάνων καθώς και για την κατάθεση προτάσεων αντιμετώπισής τους. Η εξαγγελία του πλαισίου Εθνικής πολιτικής και μέτρων αποτέλεσε επίσης την αφετηρία για την εφαρμογή ενός προγράμματος για τους τσιγγάνους με μέτρα και ενέργειες που απαιτούσαν τη συστράτευση μεγάλου αριθμού κεντρικών φορέων και ΟΤΑ. Από τότε έως σήμερα υλοποιήθηκαν και υλοποιούνται πολυάριθμα έργα και ενέργειες από Υπουργεία, Δημόσιους Φορείς σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού, με φορείς των Ελλήνων τσιγγάνων και άλλους φορείς με στόχο την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού και την κοινωνική ένταξή τους. Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν αναμφισβήτητα θετικά αποτελέσματα, τόσο στις συνθήκες διαβίωσης των τσιγγάνων, όσο και στην ενεργοποίηση και ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων φορέων και αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για την παραπέρα ανάπτυξη του πλαισίου πολιτικής. Ωστόσο η πολυπλοκότητα του ζητήματος υπέδειξε την αναγκαιότητα διαρκούς και συντονισμένης παρέμβασης, προκειμένου να αντιμετωπισθούν ενιαία και στην ολότητα τους τα προβλήματα των Ελλήνων τσιγγάνων.
Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Ο ρόλος και οι αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σε συνδυασμό με την ικανότητά της να γνωρίζει τις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε περιοχής, προσδιορίζουν ένα πεδίο δράσης που είναι σημαντικό. Έτσι, μπορεί μέσα από το σχεδιασμό και υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων, να συμβάλλει στην αποδοχή της διαφορετικότητας των τσιγγάνων, στη διαμόρφωση ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση και απασχόληση, στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των περιοχών.
Στο Δήμο Καρδίτσας
Στο Δήμο Καρδίτσας τα τελευταία χρόνια έγιναν κάποια βήματα προς την κατεύθυνση της στεγαστικής αποκατάστασης των τσιγγάνων που ζουν στο Δήμο μας με τη δημιουργία του οικισμού στη θέση Μαύρικας. Όμως η τοποθέτηση ενός κοντέηνερ και η εγκατάσταση μιας οικογένειας σ’ αυτό δεν είναι αρκετό. Γι’ αυτό έχουμε εξασφαλίσει σημαντικές χρηματοδοτήσεις για την εκτέλεση των αναγκαίων έργων υποδομής που θα λύσουν πολλά από τα υφιστάμενα προβλήματα του οικισμού, αλλά και τις σχετικές πολεοδομικές μελέτες για την επέκτασή του. Το Ιατροκοινωνικό Κέντρο Καρδίτσας είναι μια καινούργια δομή που άρχισε να λειτουργεί εντός του οικισμού του Μαύρικα πριν από ενάμισι περίπου μήνα και δεν μπορούμε ακόμα να εξάγουμε ολοκληρωμένα συμπεράσματα από την πορεία του. Από την εμπειρία όμως άλλων περιοχών, όπου δημιουργήθηκαν και λειτουργούν αντίστοιχες δομές πρόκειται για έναν πολύ πετυχημένο θεσμό που αγγίζει αυτή την κοινωνική ομάδα των αθιγγάνων με όλες τις ιδιαιτερότητες που την χαρακτηρίζουν.
Οι στόχοι του Ιατροκοινωνικού Κέντρου είναι η ποιοτική αναβάθμιση της ζωής των περίπου 150 οικογενειών τσιγγάνων που ζουν στον οικισμό, η καταπολέμηση του αποκλεισμού των κοινωνικά ευπαθών ομάδων, η επιμόρφωση ενηλίκων μέσα από ημερίδες σεμινάρια και ομάδες συζήτησης, αλλά και η ενημέρωση των φορέων του τόπου μας για θέματα εξυπηρέτησης και ενσωμάτωσης της κοινωνικής ομάδας.
Βασικός στόχος είναι να δώσουμε στην κοινωνία μας, αλλά και στους ίδιους τους αθίγγανους να καταλάβουν ότι αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μπορεί να μας διαφοροποιούν. Ακόμα και η διαφορετικότητα τους μπορεί να δώσει πολλά γόνιμα στοιχεία σε μια κοινωνία και πιστεύω ότι όλα αυτά τα αποτελέσματα θα φανούν, μέσα από τη δουλειά που κάνουν οι εργαζόμενοι του Ιατροκοινωνικού Κέντρου. Εκτιμώ ότι θα προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο και θα πετύχουμε ακόμη περισσότερα πράγματα κάνοντας ένα ακόμα σημαντικό βήμα για την πλήρη κοινωνική ένταξη της ευπαθούς ομάδας των τσιγγάνων».
Ο κ. Ταλιαδούρος
Ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Σπύρος Ταλιαδούρος απέστειλε το κάτωθι μήνυμα στην Ημερίδα του Δήμου Καρδίτσας και της Αναπτυξιακής Καρδίτσας Α.Ε. στο πλαίσιο της λειτουργίας του Ιατροκοινωνικού Κέντρου Καρδίτσας, με θέμα «Ο ρόλος και η συμβολή του Ιατροκοινωνικού Κέντρου στην ένταξη των Τσιγγάνων στην τοπική κοινωνία»: «Σας ευχαριστώ θερμά για την πρόσκληση συμμετοχής στην επίσημη έναρξη της εκδήλωσης ημερίδα που διοργανώνετε, στο πλαίσιο λειτουργίας των Ιατροκοινωνικού Κέντρου Καρδίτσας. Δυστυχώς όμως λόγω έκτακτων κυβερνητικών υποχρεώσεων αδυνατώ να παρευρίσκομαι σε αυτή την εκδήλωση, που έχει μεγάλη σημασία για την προβολή και διάχυση της κοινωνικής αυτής δράσης. Δράση που αποτελεί μέρος μιας ευρύτερα συντονισμένης προσπάθειας που καταβάλλεται από την πολιτεία, με σκοπό την επίτευξη της τόσο επιθυμητής κοινωνικής ενσωμάτωσης και συνοχής. Η δημιουργία και η λειτουργία των Ιατροκοινωνικών Κέντρων που υποστηρίζεται σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο αποτελεί ενέργεια που συμβάλλει στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, στην προαγωγή της κοινωνικής δικαιοσύνης και στη διαμόρφωση ενός κλίματος ισότιμης και ισόνομης μεταχείρισης ατόμων της ιδιαίτερα ευαίσθητης κοινωνικής ομάδας, των Ρομά. Το Ιατροκοινωνικό Κέντρο Καρδίτσας επιτελεί σπουδαίο κοινωνικό έργο, μέσω της παροχής ιατροκοινωνικής φροντίδας και συμβουλευτικών υπηρεσιών στους τσιγγάνους της περιοχής μας. Η ενημέρωση τους σε θέματα δημόσιας υγείας και η ενθάρρυνση – διευκόλυνση της πρόσβασης τους, στις Δημόσιες υπηρεσίες ανοίγει το δρόμο, της εκ μέρους τους αξιοποίησης των θεσμοθετημένων δομών της πολιτείας και της παρακολούθησης των ειδικών προγραμμάτων αποκατάστασης».