Στα τέλη του Σεπτέμβρη η ανακοίνωση της απόφασης του Συμβουλίου της επικρατείας για άρση των περιβαλλοντικών κωλυμάτων για το τμήμα του αυτοκινητοδρόμου Ε65 από την Καλαμπάκα μέχρι την Εγνατία Οδό αναθέρμανε τις ελπίδες για επανεκκίνηση του οδικού άξονα. Η αίτηση που κατατέθηκε το 2010 από διάφορες οικολογικές οργανώσεις και πολιτιστικούς συλλόγους του Νομού Γρεβενών, με την οποία ζητούσαν να μην κατασκευαστούν τα τελευταία 37χλμ του E65 για το λόγο ότι έθετε σε κίνδυνο τον πληθυσμό της καφέ αρκούδας και την πανίδα της περιοχής, κρίθηκε απορριπτική. Τα καλά νέα από το ΣτΕ μπορεί να έφεραν προσωρινά τα χαμόγελα για αυτή τη θετική εξέλιξη αλλά δεν παύει εύλογα να αναρωτιέται κανείς, εάν όλες αυτές οι οικολογικές ή οι διάφορες οργανώσεις αμφιβόλου προέλευσης πραγματικά νοιάζονται για το περιβάλλον ή εξυπηρετούν αδιαφανείς σκοπιμότητες και συμφέροντα. Βέβαια η τελεσίδικη απόφαση θα εκδοθεί τον προσεχή Δεκέμβριο και μέχρι τότε ίσως να προκύψουν ή να «κατασκευαστούν» νέα εμπόδια στα τόσα πολλά που ταλανίζουν το πολύπαθο αυτό έργο.
Σίγουρα η χρηματοδότηση αποτελεί το βασικότερο παράγοντα για την υλοποίηση του έργου και η απορρόφηση πόρων του ΕΣΠΑ να αποτελεί μια πρόσφορη λύση. Η κατεύθυνση του Υπουργείου Υποδομών όμως είναι να «θυσιαστεί» η κατασκευή του άξονα Κεντρικής Ελλάδας ώστε να μπορέσουν να κατασκευαστούν οι υπόλοιποι 4 αυτοκινητόδρομοι. Σίγουρα κανείς όμως από όλους αυτούς που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις με το Υπουργείο Υποδομών δεν αναλογίζονται τις επιπτώσεις που θα έχει στη Δυτική Θεσσαλία αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας μια τέτοια εξέλιξη. Η περιφέρεια θα βυθιστεί ακόμη περισσότερο στην ύφεση και η ανεργία θα σκαρφαλώσει σε ακόμη μεγαλύτερα επίπεδα συμπαρασύροντας και τους υπόλοιπους κλάδους. Ακόμα μία ευκαιρία θα χαθεί για τους πολίτες κυρίως της Δυτικής Θεσσαλίας που ίσως και να θεωρούνται ως δεύτερης κατηγορίας για τους αξιωματούχους του Υπουργείου.
Σενάρια που κυκλοφορούν τόσο στον έντυπο όσο και τον ηλεκτρονικό τύπο, αφορούν το παρασκήνιο με τον «ανταγωνισμό» που δημιουργείται με την κατασκευή του Ε65 και της Κ/Ξ Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου. Στον Ε 65, ήτοι στην κοινοπραξία ΝΕΑ ΟΔΟΣ, συμμετέχουν η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και οι Ισπανοί συνεργάτες της Cintra και Ferrovial, ενώ στην κοινοπραξία Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, συμμετέχουν οι Ελλάκτωρ, J&P ΑΒΑΞ, Vinci, Hochtief. Ο αυτοκινητόδρομος Ε 65 θα ξεκινά από το ύψος της Λαμίας, θα διατρέχει την Κεντρική Ελλάδα και τη Δυτική Μακεδονία μέχρι την Εγνατία Οδό με συνολικό μήκος 174 χλμ. Στην περίπτωση δηλαδή ολοκλήρωσης της κατασκευής του άξονα Κεντρικής Ελλάδας θα είναι παράλληλος και ευθέως ανταγωνιστικός από οικονομικής πλευράς με την κοινοπραξία του Αυτοκινητόδρομου Αιγαίου που θα χάσει αρκετά έσοδα από τα διόδια λόγω του μειωμένου κυκλοφοριακού φόρτου και σε μια περίοδο που ήδη οι μετακινήσεις λόγω οικονομικής κρίσεις έχουν περιοριστεί. Επομένως οι υποθέσεις για τις πιέσεις που μπορεί να ασκούνται παρασκηνιακά δεν είναι και τόσο αβάσιμες τελικά.
Η ανακοίνωση του προέδρου της κατασκευαστικής εταιρείας ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ κ. Περιστέρη για σχέδιο εγκατάλειψης του οδικού άξονα κεντρικής Ελλάδας Ε65 πυροδότησε αντιδράσεις σε ολόκληρη την περιφέρεια της Θεσσαλίας. Το ύψος των αποζημιώσεων που καλείται να καταβάλει το δημόσιο είναι περίπου 1 δις. ευρώ την ώρα που ο αρχικός προυπολογισμός κατασκευής του έργου ήταν 1,4 δις ευρώ. Νομίζω λοιπόν ότι ο καθένας αντιλαμβάνεται τον παραλογισμό μια τέτοιας εξέλιξης ακόμα και εάν τη δει από οικονομικής πλευράς και μόνον. Στο τμήμα που διέρχεται ο Ε65 από την Ανάβρα έως και τις Γοργοβίτες (αφορά περίπου τις χιλιομετρικές θέσεις 50+000Km έως 90+000Km) και έχει αναλάβει την κατασκευή του η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ η χάραξη έχει ολοκληρωθεί σε πολύ μεγάλο ποσοστό, έχουν κατασκευαστεί τα περισσότερα έργα υποδομής (οχετοί, άνω και κάτω διαβάσεις, γέφυρες κτλ.) και σε επίπεδο χωματουργικών σε πολλά τμήματα απομένουν μόνον οι ασφαλτικές εργασίες. Δηλαδή θα εγκαταλειφθεί ένα έργο που έχουν δαπανηθεί τόσα χρήματα από το δημόσιο και πραγματικά είναι να αναρωτιέται κανείς εάν όταν υπεγράφη η συμφωνία κατασκευής του υπήρξε ο στοιχειώδης προγραμματισμός. Σύμφωνα λοιπόν με τη σύμβαση παραχώρησης που υπογράφηκε, η χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου στο έργο είναι 517 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα καταβάλλονταν τμηματικά σε συγκεκριμένες αποκλειστικές προθεσμίες που συνδέονταν με την πρόοδο των εργασιών και οι οποίες θα πιστοποιούνταν από τον Ανεξάρτητο μηχανικό του έργου. Στην περίπτωση καθυστέρησης καταβολής θα επιβαρύνονταν το ποσό με τόκους. Δυστυχώς το δημόσιο από την έναρξη κιόλας της παραχώρησης αποδείχθηκε αφερέγγυο ως προς τις υποχρεώσεις του με αποτέλεσμα ο παραχωρησιούχος να διεκδικεί τόκους λόγω αδικαιολόγητων καθυστερήσεων. Εύλογα κάποιος για ακόμη μια φορά συμπεραίνει ότι οι άνθρωποι που διαχειρίζονται το δημόσιο χρήμα, που καταβάλλει ο έλληνας εργαζόμενος και οι φορολογούμενοι με κόπο, είναι είτε ακατάλληλοι ή πολλοί περισσότερο επικίνδυνοι.
Τα πλεονεκτήματα κατασκευής ενός σύγχρονου αυτοκινητοδρόμου όπως ο Ε65 είναι ζωτικής σημασίας για την περιοχή της Δυτικής Θεσσαλίας και την ευρύτερη περιοχή του Ν. Καρδίτσας. Η μείωση της ανεργίας, η ανάπτυξη του εμπορίου και του τουρισμού(Λίμνη Πλαστήρα), οι αγροτικές επενδύσεις και η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέας είναι μερικοί τομείς οι οποίοι θα επωφεληθούν από μια θετική εξέλιξη σε πρώτη φάση, αφού τα πραγματικά οφέλη θα φανούν μακροπρόθεσμα. Εξάλλου η οικονομική κρίση που ταλανίζει την χώρα μας μόνο με την ανάπτυξη μπορεί να αντιμετωπιστεί και η κατασκευή ενός σύγχρονου αυτοκινητόδρομου όπως ο Ε65 είναι στην κατεύθυνση αυτή. Ο βουλευτής Μεσσηνίας της ΝΔ κ. Ιωάννης Λαμπρόπουλος προειδοποίησε ότι, εάν έρθει στη Βουλή τροποποίηση της σύμβασης του αυτοκινητοδρόμου της Ολύμπιας Οδού , που δεν θα περιλαμβάνει την κατασκευή του τμήματος Πάτρα – Τσακώνα, θα την καταψηφίσει. Επίσης οι εκπρόσωποι του Ν. Ηλείας έχουν ζητήσει συνάντηση με τον πρωθυπουργό της χώρας με σκοπό να μην ανασταλεί ή να περικοπεί κάποιο τμήμα της κατασκευής της Ολύμπιας Οδού, την ίδια ώρα που ο Περιφερειάρχης Πέτρος Τατούλης είναι έτοιμος να στραφεί κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ζητώντας οικονομικές και Αστικές ευθύνες, αν δεν ολοκληρωθεί η Ολυμπία Οδός στο σύνολό της. Οι τοπικοί φορείς και στους υπόλοιπους αυτοκινητόδρομους που βρίσκεται υπό αναστολή η υλοποίηση τους, αντιδρούν ενεργά στην ματαίωση της κατασκευής τους. Θέλω να πιστεύω ότι και στην Καρδίτσα θα δούμε τέτοιες δυναμικές παρεμβάσεις για ένα έργο με ιδιαίτερη στρατηγική σημασία για την οικονομική και κοινωνική επιβίωση της πόλης μας και για να μην χαθεί ακόμα μία ευκαιρία ουσιαστικής ανάπτυξης.
Ξυλομένος Κωνσταντίνος
Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ.
Επιβλέπων μηχανικός της Κ/Ξ ΟΜΕΚ – SCOTT WILSON στην κατασκευή του Ε65
